Chỉ là công việc làm thêm mang tính mùa vụ , công việc lại khá nhẹ nhàng nhưng lợi nhuận thì cực kỳ hấp dẫn. Nghề gì mà “ngon ăn” vậy? Thưa, đó là bán bánh trung thu.

Tỉ lệ chiết khấu hoa hồng cao là một trong những lực hấp dẫn của việc bán bánh trung thu. Ảnh: N.S

* Mỗi năm chỉ có một mùa

Nửa cuối tháng 7 âm lịch, đã thấy sắc đỏ vàng chủ đạo của những sản phẩm phục vụ cho Tết Trung thu như: bánh trung thu, lồng đèn, đầu lân… xuất hiện trên các con phố. Đặc biệt, gây chú ý nhất phải kể đến những quầy bánh trung thu mà sự “hoành tráng” được tạo nên từ các băng rôn, bảng hiệu, bánh bày la liệt trong các tủ kính sáng choang, và lớp lớp hộp đựng bánh xếp chồng trên tủ mời chào.

Cũng như những năm trước, thị trường bánh trung thu năm nay ở Quy Nhơn vẫn ghi nhận sự có mặt của nhiều loại bánh trung thu từ cao cấp đến bình dân. Tùy điều kiện mặt bằng, vốn và kinh nghiệm buôn bán mà các tiệm bánh có thể chỉ chuyên bán 1 - 2 loại bánh cao cấp như: Kinh Đô, Sài Gòn Đồng Khánh, Bibica, Ngọc Nga hoặc bán đủ loại từ hàng hiệu đến hàng chợ, để đáp ứng nhu cầu của nhiều đối tượng khách hàng.

Bà Ba Khiết, chủ một tiệm bánh trung thu trên đường Trần Hưng Đạo cho biết: “Tiệm của tôi nhỏ nên tôi nhận nhiều loại bánh khác nhau, có loại cao tiền, có loại giá vừa vừa để dễ bán”. Trong tủ bánh của bà Ba Khiết, ngoài bánh Kinh Đô có giá cao nhất còn có bánh trung thu Triệu Phát do một cơ sở ở Quy Nhơn sản xuất, bánh trung thu Thanh Nhàn, Thành Công, Minh Tâm sản xuất tại Mỹ Tho (Tiền Giang) với giá rẻ hơn, chỉ 15.000 - 20.000đ/cái.

Nhiều người cho biết bán bánh trung thu rất khỏe vì không cần đi đâu cả, cứ ngồi ở nhà đợi. Chừng nửa cuối tháng 7 âm lịch (ÂL), tự khắc có người của các đại lý đến chào hàng, nếu chủ tiệm đồng ý thì bánh sẽ được mang đến giao tận nhà. Đi cùng với quy định chiết khấu hoa hồng là quy định về thời gian thanh toán, điều kiện, thời gian trả lại bánh nếu bán không chạy mà đại lý đưa ra cho các chủ tiệm.

Mùa bánh trung thu thường kéo dài trong 1 tháng. Chỉ kinh doanh trong thời gian ngắn, lại cần một lượng vốn lớn để mua hàng, nhưng nhiều người vẫn háo hức làm ăn. Người có sẵn nghề buôn bán thì đã đành, có người bình thường không kinh doanh gì cả nhưng đến mùa trung thu cũng nhận bánh về bán. Vậy, đâu là sức hấp dẫn, lực hút của bánh trung thu với người bán?

* Chiết khấu cao, lãi lớn

Dù Tết Trung thu là tết của trẻ con nhưng bánh trung thu lại chủ yếu phục vụ nhu cầu biếu, tặng của người lớn. Vì vậy, giá bánh trung thu, mà đặc biệt là của các thương hiệu nổi tiếng như: Kinh Đô, Như Lan, Sài Gòn Đồng Khánh, Bibica, Hữu Nghị… thường khá cao. Để đẩy mạnh việc tiêu thụ một lượng hàng lớn với mức giá cao trong thời gian ngắn, các nhà sản xuất đã áp dụng một phương thức hiệu quả: tăng tỉ lệ chiết khấu hoa hồng cho người bán.

Năm nay mới là năm thứ hai bánh trung thu Sài Gòn Đồng Khánh có mặt tại Bình Định nhưng sức mua được đánh giá là rất khá. Theo chị Hiền - chủ đại lý độc quyền phân phối bánh trung thu Sài Gòn Đồng Khánh tại Bình Định - thì ưu thế của bánh trung thu loại này là tỉ lệ chiết khấu hoa hồng khá cao. Tại thời điểm trước ngày 10.8 ÂL, hoa hồng mà tổng đại lý chiết khấu cho các tiệm bán lẻ là 30%, còn khách mua tại tổng đại lý, nếu hóa đơn từ 1 triệu đồng trở lên thì có thể được chiết khấu 15 - 17%, hoặc trên 20% nếu đơn hàng lớn hơn. Còn sau ngày 10.8 ÂL, tùy tình hình tiêu thụ bánh mà tổng đại lý có thể sẽ tăng tỉ lệ chiết khấu lên cho người bán lẻ chứ không chỉ là 30%.

Với cơ sở bánh trung thu Hóa Hưng (Quy Nhơn), dù chỉ sản xuất với quy mô nhỏ nhưng ông Đặng Hữu Khang - chủ cơ sở - cho biết những nơi nhận bánh của ông về bán lẻ sẽ được chiết khấu hoa hồng với tỉ lệ 20%. Ngoài ra, các loại bánh khác như Kinh Đô, Bibica, Ngọc Nga… cũng có mức chiết khấu phổ biến cho người bán lẻ là 20%. 

Nếu như các loại bánh có thương hiệu được nhà sản xuất quy định cụ thể giá bán lẻ thì với bánh trung thu bình dân, bán bao nhiêu là tùy tâm chủ tiệm. Một chủ tiệm bánh trung thu trên đường Nguyễn Thái Học tiết lộ: “Với một số loại bánh trung thu của các cơ sở sản xuất nhỏ, giá bán mỗi nơi mỗi khác. Có tiệm ngầm định lời 20% như khi bán các loại bánh trung thu khác, nhưng cũng có tiệm đẩy giá lên gấp đôi, gấp ba tiền vốn. Nhiều người vốn không rành giá cả các loại bánh này nên dễ bị mua hớ”.

Bên cạnh sức hấp dẫn từ tiền hoa hồng cao, cách thức buôn bán khá thoáng cũng là một ưu điểm của công việc thời vụ này. Hầu hết với các loại bánh trung thu, chủ tiệm đều có thể trả về cho đại lý trước ngày 15.8 ÂL nếu bán không được. Có loại bánh, chủ yếu là bánh bình dân, được đại lý ký gởi luôn tại tiệm, chủ hàng bán bao nhiêu lấy lời bấy nhiêu, không phải bận tâm chuyện “ôm sô” vào cuối mùa. Mà cho dù có phải khuyến mãi bằng cách giảm giá, “mua 2 tặng 1” để đẩy hết hàng sau rằm tháng Tám thì người bán vẫn không lỗ vì tiền lời từ lượng bánh bán ban đầu khá lớn. Một vài hãng bánh còn có chính sách thưởng cho đại lý có doanh số cao, đại lý hỗ trợ tiệm bán lẻ tiền thuê tủ nếu bán với số lượng lớn.

* Và chiều khách

Chính vì sức hấp dẫn từ lợi nhuận của việc bán bánh trung thu nên không chỉ các đại lý, tiệm bánh lớn mà những tiệm nhỏ cũng sẵn sàng chia sẻ bớt phần lãi của mình cho khách hàng để bán được nhiều bánh và quay vòng vốn nhanh. Chị Nguyệt, chủ một quầy hàng bán bánh trung thu Kinh Đô cho biết: “Đại lý chiết khấu cho tôi 20%, nhưng với khách hàng mua từ chục hộp trở lên, tôi sẽ chia lại cho người đi mua 10% để giữ bạn hàng. Nhờ vậy mà năm ngoái tôi bán cũng được lắm”.

Bên cạnh đó, để cạnh tranh với nhau, các tiệm bánh còn tự nghĩ ra các hình thức khuyến mãi để thu hút khách như tặng nước giải khát, tặng vở, giao hàng tận nơi…

Mùa bán bánh trung thu thường chỉ kéo dài từ 15 - 30 ngày nhưng là một mùa làm ăn hấp dẫn với nhiều người là vì vậy.

• Nguyên Sương