Tiền công thấp, nên ngành chế biến gỗ không hút được lao động. Ảnh: N.Phúc

Vài tháng sau khi phải đối mặt với thực trạng thiếu đơn hàng, khiến phải sa thải hàng loạt LĐ, khoảng giữa năm 2009 đến nay, các DN chế biến gỗ đã có thêm nhiều đơn hàng xuất khẩu. Nhiều DN liên tục rao tuyển LĐ, nhu cầu tuyển thì lớn, mà lượng LĐ tham gia tuyển thì rất hiếm, thưa thớt.

Nguyên nhân DN tuyển LĐ không ra là do từ đầu năm, một số DN gặp khó khăn đã đồng loạt cho công nhân nghỉ việc; trong số này, có người vào các tỉnh phía Nam để tìm việc, có người trở về quê tìm công việc khác, trong đó một số lớn tham gia vào lĩnh vực xây dựng, vì mức tiền công của lĩnh vực này cao gần gấp đôi so với làm gỗ. Một nguyên nhân quan trọng nữa dẫn đến việc khó tuyển LĐ là tiền công LĐ của ngành chế biến gỗ còn thấp, chỉ dao động từ 1,2 đến 1,5 triệu đồng/ người/tháng, bình quân mỗi ngày công chỉ từ 40 ngàn đến 50 ngàn đồng/người. Trong khi đó, cũng lao động phổ thông, nhưng ở các địa phương khác, nhất là các tỉnh, thành phía Nam, mức tiền lương dao động từ 1,8 đến trên 2 triệu đồng/người/tháng cùng nhiều chế độ hấp dẫn khác. Ngoài mức lương cao hơn, LĐ  đi vào các tỉnh phía Nam còn được làm việc trong một môi trường sạch hơn làm công nhân gỗ, như ở các lĩnh vực: lắp ráp hàng điện tử; sản xuất dây điện, cáp quang...

Theo thống kê, số công nhân sau khi các DN chế biến gỗ cắt giảm, cho nghỉ việc trở lại nhà máy làm việc chỉ chiếm 50-60%, DN nào nhiều thì có khoảng 80% công nhân trở lại làm việc.

Anh Nguyễn Văn Hải, quê ở Hoài Ân, vào làm việc cho một DN chế biến gỗ tại Khu công nghiệp Phú Tài đã được 2 năm, mức lương 1,3 triệu đồng/tháng. Anh Hải tâm sự: “Mức lương thực tế mà công nhân gỗ nhận được rất thấp. Trong khi đó, mọi chi phí sinh hoạt đều tăng, nên ngày càng có nhiều công nhân gỗ bỏ việc tìm việc làm khác có mức thu nhập cao hơn”.

Chị Võ Thị Linh, ở xã Phước Sơn (Tuy Phước), cũng có thời gian làm công nhân gỗ tại Khu công nghiệp Phú Tài gần một năm. Sau khi DN cắt giảm LĐ, chị ở nhà đi làm phụ hồ với ngày công 70 ngàn đồng. Giờ DN có đơn hàng, gọi đi làm việc trở lại, nhưng chị Linh từ chối. “Với mức lương 1,2 triệu đồng/tháng, ngoài ra không còn chế độ gì khác, nên tôi  đã tìm việc khác làm, thu nhập gần gấp đôi công nhân gỗ”- chị Linh cho biết.

Chính vì tiền công thấp, mà thời gian qua, Trung tâm Giới thiệu việc làm Bình Định tổ chức các phiên giao dịch việc làm, trong đó có tuyển LĐ cho các DN gỗ, nhưng mỗi khi giới thiệu đi làm công nhân gỗ là NLĐ lắc đầu ngay.

Ông Trần Hữu Hiệu, Phó Giám đốc phụ trách Trung tâm Dạy nghề và Giới thiệu việc làm Thanh niên, cho biết: “Với mức lương mà DN gỗ trả cho LĐ như hiện nay, Trung tâm rất khó tuyển LĐ. Nếu các DN gỗ muốn tuyển được LĐ thì phải điều chỉnh mức thu nhập NLĐ lên từ 1,5 triệu đồng đến 1,8 triệu đồng/tháng. Những DN nào thực hiện tốt các chính sách về lương, nâng cao thu nhập phù hợp với công việc và tay nghề, bảo đảm điều kiện ăn ở và làm việc cho NLĐ, thì mới có thể rút ngắn thời gian để “lấp đầy” LĐ”.

Theo ông Bùi Quốc Hồng, Phó Trưởng Ban quản lý Khu kinh tế tỉnh, mặc dù các DN chế biến gỗ đều biết mức tiền công chưa thực sự hấp dẫn NLĐ nhưng không dám điều chỉnh, do các DN ký đơn hàng có giá trị sản phẩm đầu ra thấp, nếu tăng lương cho NLĐ thì DN sẽ lỗ. Đây là bài toán khó cho các DN.

Hiện nay, cạnh tranh LĐ giữa các khu, cụm công nghiệp sẽ ngày một tăng, do ngày càng có nhiều khu, cụm công nghiệp mọc ở các địa phương trên địa bàn tỉnh cũng như các tỉnh khác. Bởi vậy, thu hút LĐ tại chỗ là giải pháp tốt nhất cho DN. Song, điều quan trọng là tiền lương cùng các chế độ đãi ngộ của DN phải hấp dẫn hơn với NLĐ; trong khi đó, các DN chế biến gỗ trên địa bàn tỉnh lại đang lúng túng về việc này.

• Nguyễn Phúc