Từ ngày 1.4.2009, người tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) muốn được khám chữa bệnh (KCB) tại trạm y tế thì phải đăng ký BHYT ở tuyến này. Tuy nhiên, theo khảo sát của chúng tôi, phần đông người dân vẫn muốn được đăng ký KCB ban đầu tại các trung tâm y tế huyện.
 |
|
Hiện nay, bệnh nhân khám BHYT tại các trạm y tế gần như đều là trẻ em dưới 6 tuổi. Ảnh: T.H
|
* Thuận lợi cho vùng sâu, vùng xa
Sau hơn 2 tháng triển khai quy định trên, đã có 121/155 trạm y tế, phòng khám đa khoa khu vực, phòng khám tư nhân trong địa bàn tỉnh có người đăng ký KCB ban đầu với gần 16 ngàn thẻ BHYT. Trong đó, có những trạm y tế đã có số lượng người đăng ký KCB BHYT khá đông như: Trạm Y tế Ân Tường Tây (Hoài Ân) có 1.727 thẻ, Trạm Y tế Bình Tân (Tây Sơn) 2.137 thẻ, Trạm Y tế Canh Hiển (Vân Canh) 1.409 thẻ, Trạm Y tế Canh Hòa (Vân Canh) 1.491 thẻ…
Thực tế cho thấy, người tham gia BHYT sẽ đăng ký KCB tại trạm y tế nếu các trạm y tế có chất lượng chuyên môn đảm bảo. KCB tại trạm chủ yếu là phát hiện và chữa những bệnh thông thường nên rất thuận lợi cho người tham gia BHYT ở xa trung tâm y tế. Quyền lợi người có thẻ BHYT vẫn được đảm bảo. Nếu có bệnh mà trạm y tế không chữa được, người có thẻ BHYT sẽ được chuyển lên trung tâm y tế huyện hoặc chuyển trực tiếp đến các bệnh viện chuyên khoa của tỉnh.
Mặt khác, theo quy định của Bộ Y tế, BHXH tỉnh không ký hợp đồng KCB BHYT trực tiếp với các trạm y tế, mà chỉ ký với trung tâm y tế huyện. Với cách làm này, trung tâm y tế chịu hoàn toàn trách nhiệm chuyên môn KCB tại các trạm y tế, nên quyền lợi người tham gia BHYT không bị ảnh hưởng. Việc triển khai các dịch vụ y tế, thuốc men, vật tư tiêu hao, xét nghiệm đều do trung tâm y tế chỉ đạo, cung cấp kịp thời.
Ghi nhận của chúng tôi tại xã Tây An (huyện Tây Sơn), từ ngày 1.4 đến nay, đã có nhiều người dân có thẻ BHYT diện đối tượng chính sách, cán bộ nghỉ hưu chọn KCB ban đầu ở trạm y tế với lý do thuận lợi trong việc điều trị những bệnh thông thường, không phải tốn kém chi phí đi lại. Hơn nữa, cán bộ y tế có thể nắm bắt kịp thời tình hình bệnh tật của người dân, điều trị tại trạm hoặc chuyển viện lên tuyến trên.
Bác sĩ Ngô Văn Thủy, Trưởng Trạm Y tế Tây An, cho biết: “Tây An cách Bệnh viện đa khoa khu vực Phú Phong khá xa, nếu đăng ký ở trung tâm huyện, bệnh nhân (nhất là những người cao tuổi, bệnh tật) đi lại khó khăn, tốn kém. Vì thế, nhiều bệnh nhân không vào bệnh viện mà tự mua thuốc điều trị không đúng bệnh, đến khi nhập viện bệnh càng nặng hơn”.
Trạm Y tế xã An Dũng (huyện An Lão) cũng đã bước đầu triển khai hiệu quả việc KCB ban đầu cho người có thẻ BHYT. Với điều kiện xa trung tâm huyện lỵ, nên việc triển khai dịch vụ KCB BHYT tại trạm y tế xã đã tạo điều kiện thuận lợi cho đồng bào được tiếp cận với các dịch vụ y tế. Hiện nay, bình quân mỗi ngày có khoảng 10 người đến trạm KCB.
* Vẫn còn trăn trở
Mặc dù được tiếp cận gần hơn với dịch vụ y tế, song phần lớn người dân vẫn không “mặn mà” với việc đăng ký KCB BHYT tại trạm. Trong số gần 16 ngàn thẻ BHYT đăng ký KCB ban đầu tại tuyến trạm, có khá nhiều trạm không “hút” được người dân. Phần đông người dân vẫn muốn được đăng ký KCB ban đầu tại các trung tâm y tế huyện.
“Trước đây trạm có rất đông bệnh nhân đến khám, bình quân 250-300 lượt/tháng, lúc cao điểm lên đến 400-500 lượt/tháng. Nhưng từ ngày 1.4 đến nay, lượng bệnh nhân giảm hẳn, giờ chỉ còn 25-30 lượt/tháng chủ yếu là trẻ em dưới 6 tuổi. Hơn 2 tháng nay “vỏn vẹn” 2 bệnh nhân là người cao tuổi đến trạm khám” - bác sĩ Võ Sanh Tùng, Trưởng Trạm Y tế thị trấn Bình Định (huyện An Nhơn), cho biết.
Điều đáng nói, Trạm Y tế thị trấn Bình Định là một trong bốn trạm có số lượng người dân đăng ký KCB BHYT tại trạm khá đông. An Nhơn có 50.183 thẻ BHYT diện bắt buộc và tự nguyện nhân dân. Song, đến đầu tháng 6 này, toàn huyện chỉ có 88 thẻ BHYT đăng ký KCB ban đầu tại trạm y tế. Trong số 15 trạm, có 6 trạm không có người đăng ký (thị trấn Đập Đá, Nhơn An, Nhơn Phong, Nhơn Hưng, Nhơn Thọ, Nhơn Khánh), 3 trạm chỉ có 1 người đăng ký (Nhơn Thành, Nhơn Tân và Nhơn Lộc). Bác sĩ Ôn Tấn Lộc, Phó Giám đốc Trung tâm Y tế huyện An Nhơn, cho biết: “Trước kia, trạm y tế xã tiếp nhận và điều trị rất nhiều bệnh nhân. Nhưng hơn 2 tháng nay, trạm y tế thì vắng vẻ, trong khi Trung tâm lại quá tải”.
Nguyên nhân của tình trạng này có rất nhiều. Đó là người dân còn nặng tâm lý “thích” tuyến trên hơn tuyến dưới. Mặt khác, cũng phải khẳng định rằng, chất lượng KCB cho người dân ở trạm y tế chưa thật sự tốt với điều kiện cơ sở hạ tầng, trang thiết bị và nhân lực thiếu thốn như hiện nay. Hơn nữa, người dân vẫn còn nhiều băn khoăn bởi thủ tục rườm rà tại trạm khi muốn chuyển viện lên tuyến trên. Hơn nữa, đến nay, nhiều trạm y tế vẫn chưa có bác sĩ, nên không được cấp thuốc điều trị cho người mắc bệnh tăng huyết áp, dạ dày, suy nhược cơ thể hoặc trẻ em dưới 6 tuổi.
Chị Đinh Thị Ngút, Trưởng Trạm Y tế xã An Dũng, cho biết: “Nhiều cụ cao tuổi bị bệnh tăng huyết áp nhưng trạm không có thuốc. Chúng tôi phải giải thích rất nhiều lần thì họ mới chấp nhận xuống trung tâm khám để được cấp thuốc điều trị”.
Điều quan trọng là các trạm y tế phải tự mình nâng cao chất lượng KCB, nếu không sẽ rất khó để tạo niềm tin trong dân. Vấn đề này liên quan đến chỉ đạo chung của ngành y tế trong việc tập trung nâng cao chấùt lượng KCB cho các trạm còn yếu để đáp ứng yêu cầu chăm sóc sức khỏe cho người tham gia BHYT.
| 
