Tỉ lệ thai nhi bị dị tật, dị dạng cao; trong khi việc chăm sóc thai sản và trẻ sơ sinh của nhiều phụ nữ còn nhiều hạn chế… Đó là kết luận qua cuộc khảo sát kiến thức, thái độ và hành vi của phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ về can thiệp sớm tật, bệnh ở thai nhi và trẻ sơ sinh; do Chi cục DS-KHHGĐ phối hợp với Trung tâm DS-KHHGĐ TP Quy Nhơn và các huyện: An Nhơn, Tây Sơn, Hoài Ân, Vân Canh, Vĩnh Thạnh, An Lão tiến hành trong năm nay.
 |
|
Chăm sóc trẻ sơ sinh tại khoa Nhi, Bệnh viện Đa khoa tỉnh. Ảnh: Trang Xuân Chi
|
* Tỉ lệ thai nhi bị dị tật, dị dạng cao
Kết quả điều tra tại 65 xã được thực hiện đề án thuộc 7 địa bàn nói trên cho thấy, tỉ lệ người tàn tật, khuyết tật là 1,02% so với dân số. Tương ứng tỉ lệ này ở trẻ em dưới 6 tuổi là 0,83%. Những con số này không phải là cao so với tỉ lệ dân số thiểu năng về thể lực và trí tuệ của cả nước (khoảng 1,5%), nhưng lại có sự chênh lệch khá lớn giữa các địa phương. Nhiều nơi, tỉ lệ này cao hơn so với bình quân cả nước như huyện An Nhơn 2,13%. Đối với nhóm trẻ em dưới 6 tuổi, huyện miền núi An Lão với điều kiện kinh tế còn rất nhiều khó khăn chiếm tỉ lệ cao nhất là 1,44%. Điều này chứng minh tỉ lệ người tàn tật, khuyết tật có liên quan đến môi trường và điều kiện sống của người dân.
Mặt khác, tỉ lệ thai nhi được xác định dị tật, dị dạng là 1,45%. Đây là một con số khá cao, cần được quan tâm đúng mức. Bởi, nếu không có các biện pháp can thiệp, ngăn chặn thì sẽ tạo gánh nặng về kinh tế, tâm lý cho gia đình, xã hội và là thách thức lớn trong chiến lược nâng cao chất lượng dân số của tỉnh.
Ông Nguyễn Văn Quang, Chi cục trưởng Chi cục DS-KHHGĐ, cho biết: “Kết quả của đợt điều tra, khảo sát là cơ sở để xây dựng giải pháp can thiệp sớm, góp phần giảm thiểu tỉ lệ người tàn tật, nâng cao chất lượng dân số”.
 |
|
Can thiệp sớm tật, bệnh ở thai nhi và trẻ sơ sinh sẽ góp phần nâng cao chất lượng dân số.
|
* Chăm sóc thai sản và trẻ sơ sinh còn hạn chế
Trong những năm qua, với sự quan tâm của chính quyền địa phương, sự nỗ lực cộng đồng trách nhiệm của các ban, ngành, đoàn thể, đa số phụ nữ đã được tiếp cận các thông tin về chăm sóc sức khỏe sinh sản, chăm sóc thai sản và trẻ sơ sinh. Đặc biệt với sự tận tâm của đội ngũ chuyên trách, cộng tác viên dân số và sự đa dạng hóa các biện pháp truyền thông, nên không có sự khác biệt lớn về nhận thức giữa phụ nữ ở các vùng miền khác nhau.
Tuy nhiên, việc áp dụng những kiến thức đó bằng việc làm cụ thể vẫn còn nhiều hạn chế. Qua khảo sát vẫn còn 4,4% số chị em chưa khám thai lần nào, chỉ có 73,3% số chị em khám thai đủ 3 lần; vẫn còn 8,1% số chị chưa đi tiêm phòng uốn ván và chỉ có 22,2% số chị trong lần mang thai gần nhất đi siêu âm để xác định tình trạng phát triển thai nhi. Đặc biệt, kết quả khảo sát cũng nhấn mạnh đến tình trạng sản phụ sinh con tại nhà không có sự giúp đỡ của cán bộ y tế (1,4% tự đỡ và 6,7% nhờ mụ vườn).
 |
|
Kết quả khảo sát: tỉ lệ người tàn tật, khuyết tật có sự chênh lệch khá lớn giữa các địa phương.
|
Tuy không có sự khác biệt lớn về tiếp cận thông tin giữa các vùng miền, nhưng việc chăm sóc sức khỏe sinh sản và sức khỏe trẻ sơ sinh vẫn có sự khác biệt đáng kể; trong đó, phụ nữ ở vùng núi và nông thôn vẫn còn nhiều hạn chế.
Khảo sát cũng chỉ ra sự hạn chế kiến thức của chị em về sàng lọc trước sinh và sơ sinh. Dù các hoạt động nâng cao chất lượng dân số thông qua tuyên truyền vận động phát hiện, can thiệp sớm tật, bệnh ở thai nhi và sơ sinh tại Bình Định đã được triển khai từ năm 2009, nhưng đến nay nội dung này vẫn còn khá mới mẻ với người dân. Nhiều chị em nhận thức chưa đúng về sàng lọc trước sinh và sơ sinh: 36,2% số chị cho rằng siêu âm sẽ gây ảnh hưởng đến sự phát triển của bào thai, ảnh hưởng đến sức khỏe của người mẹ, gây sẩy thai, thậm chí còn 1,8% số chị dứt khoát không đồng ý việc làm này…
Một vấn đề đáng quan tâm ảnh hưởng lớn đến chất lượng “thế hệ tương lai” nữa là khó khăn về khả năng tự chi trả cho các dịch vụ sàng lọc trước sinh và sơ sinh.
| 
