Đây được xem là một trong các biện pháp can thiệp dự phòng cơ bản, khởi đầu cho các dịch vụ chăm sóc và hỗ trợ người bệnh HIV/AIDS toàn diện.
Được triển khai trong 2 năm (2009-2010), mục đích của dự án “Can thiệp dự phòng HIV/AIDS và giáo dục sức khỏe sinh sản tại Bình Định thông qua truyền thông thay đổi hành vi và mô hình tư vấn xét nghiệm HIV tự nguyện (VCT)” là tăng cường nhận thức và hành vi dự phòng, khống chế tỉ lệ nhiễm HIV/AIDS trong cộng đồng xuống dưới 0,09%. Dự án tập trung vào 4 hoạt động can thiệp chính: truyền thông thay đổi hành vi; cung cấp dịch vụ tư vấn, xét nghiệm HIV tự nguyện tại Trung tâm tư vấn xét nghiệm tự nguyện cố định và đội VCT lưu động; cung cấp dịch vụ giảm tác hại (tư vấn và phát bao cao su cho nhóm đối tượng có hành vi nguy cơ cao); cung cấp dịch vụ tư vấn và chăm sóc sức khỏe sinh sản.
 |
|
Xét nghiệm HIV tự nguyện, can thiệp dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con cho vợ ngư dân ở huyện Hoài Nhơn. |
Bình Định có 32 xã của 6/11 huyện, thành phố có nghề khai thác thủy, hải sản với hơn 12.000 hộ theo nghề đánh bắt cá xa bờ. Ngư dân (chủ yếu là nam giới) thường đi đánh bắt xa bờ, xa gia đình và cập bến tại nhiều cảng biển. Đây là môi trường thuận lợi khiến ngư dân dễ thực hiện hành vi nguy cơ tình dục không an toàn. Trên thực tế, đến nay, tỉnh ta đã ghi nhận 11 trường hợp ngư dân đánh bắt xa bờ bị nhiễm HIV/AIDS; trong đó, 6 trường hợp đã làm lây truyền cho vợ và con. Mặt khác, tại TP Quy Nhơn hiện có 5 trường đại học và cao đẳng, với 31.000 sinh viên. Thêm vào đó, sự phát triển của các khu kinh tế, công nghiệp cùng hàng ngàn công nhân lao động cũng là một trong những yếu tố tiềm tàng làm lây truyền HIV/AIDS nhanh trong cộng đồng. Chính 2 lý do trên đây đã đưa dự án này đến với Bình Định.
Trong khuôn khổ dự án, đến thời điểm hiện tại, nhiều hoạt động truyền thông trực tiếp tại cộng đồng đã được triển khai tại TP Quy Nhơn, xã Vĩnh Hảo (huyện Vĩnh Thạnh) và xã Hoài Hương (huyện Hoài Nhơn). Qua đó, Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS tỉnh đã cung cấp dịch vụ VCT lưu động cho hơn 3.000 khách hàng là các đối tượng nguy cơ cao (ma túy, mại dâm, người có quan hệ tình dục đồng giới nam), ngư dân, sinh viên, công nhân, đồng bào dân tộc thiểu số, góp phần rất lớn vào việc ngăn chặn sự gia tăng của đại dịch HIV/AIDS trên địa bàn tỉnh…
Điều đáng nói của dịch vụ VCT là những thông tin liên quan đến cá nhân người xét nghiệm sẽ được giữ bí mật. Những người có kết quả xét nghiệm dương tính sẽ được hướng dẫn cách để duy trì sống tích cực, giới thiệu các dịch vụ y tế liên quan để chăm sóc sức khỏe và các dịch vụ hỗ trợ xã hội khác. Quan trọng nhất là người nhiễm HIV được hướng dẫn tiết lộ thông tin về tình trạng sức khỏe của mình cho bạn tình và người thân, thực hiện tốt các biện pháp dự phòng.
Bà Nguyễn Thị Hải Nam, Phó trưởng khoa Tư vấn, điều trị và can thiệp cộng đồng, thuộc Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS tỉnh, cho biết: “Cùng với hoạt động truyền thông, dịch vụ VCT tự nguyện góp phần giảm phân biệt đối xử và kỳ thị với người nhiễm HIV và ngăn chặn lây truyền HIV/AIDS trong cộng đồng. Đây cũng là biện pháp can thiệp dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con hiệu quả cho những bà mẹ mang thai nhiễm HIV; đồng thời, làm giảm tử vong thông qua việc người bệnh được tiếp cận kịp thời với thuốc điều trị kháng vi rút”.
| 
