Được triển khai thực hiện từ đầu tháng 10.2010, đến nay, cuộc tổng điều tra hộ nghèo và hộ cận nghèo theo tiêu chuẩn mới ở tỉnh ta đã hoàn thành. Ông Bùi Trung Dũng, Trưởng phòng Bảo trợ Xã hội (Sở LĐ -TB&XH), cho biết: Toàn tỉnh có 378.264 hộ, trong đó có 66.537 hộ nghèo, chiếm tỉ lệ 17,59%; 38.363 hộ cận nghèo, chiếm tỉ lệ 10,14%.

Các hộ nghèo sẽ được ưu tiên trong chính sách hỗ trợ xóa nhà ở đơn sơ, tạm bợ. - Trong ảnh: Bộ đội Biên phòng tỉnh trao nhà Đại đoàn kết cho gia đình bà Trần Thị Lanh (thôn Thiện Đức Bắc, xã Hoài Hương, Hoài Nhơn).

* Ông có nhận xét gì về kết quả này?

- Nhìn chung, kết quả điều tra đã phản ánh sát thực tế. Tỉ lệ hộ nghèo ở 3 huyện nghèo Vĩnh Thạnh (61,16%), Vân Canh (58,69%), An Lão (64,14%) tuy ở mức cao, nhưng phản ánh đúng mức thu nhập và đời sống của hộ dân miền núi. Năm 2010, nền kinh tế của tỉnh gặp nhiều khó khăn do thiên tai, dịch bệnh, hạn hán, mất mùa, giá cả thị trường nhiều biến động ảnh hưởng đến thu nhập và đời sống của hộ dân suy giảm. Người dân ở 3 huyện nghèo theo Nghị quyết 30a; 58 xã vùng khó khăn; 20 xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang, ven biển, hải đảo và 17 xã đặc biệt khó khăn thuộc Chương trình 135 của tỉnh còn gặp nhiều khó khăn trong sản xuất, đời sống và sinh hoạt; mức sống của hộ dân cư còn thấp.

* Ban Chỉ đạo Tổng điều tra đánh giá như thế nào về công tác tổ chức tổng điều tra hộ nghèo và hộ cận nghèo theo tiêu chuẩn mới, thưa ông?

- Trong quá trình triển khai tổng điều tra, Ban Chỉ đạo cấp tỉnh đã phối hợp với cán bộ giám sát của Bộ LĐ-TB&XH, chỉ đạo lực lượng giám sát viên của tỉnh thường xuyên đi cơ sở, kiểm tra, nắm bắt tình hình. Từ ngày 25.10 đến ngày 20.11, Ban Chỉ đạo trực tiếp đi kiểm tra, đôn đốc tiến độ điều tra tại 11 huyện, thành phố và 44 xã, phường, thị trấn. UBND các huyện, thành phố đã tổ chức triển khai kế hoạch tổng điều tra và tổ chức tập huấn điều tra hộ nghèo và hộ cận nghèo cho các xã, phường, thị trấn trên địa bàn; đảm bảo đúng thời gian quy định của UBND tỉnh và Chính phủ.

UBND các xã, phường, thị trấn của 11 huyện, thành phố tổ chức thực hiện điều tra hộ nghèo và hộ cận nghèo đúng quy trình hướng dẫn của cấp trên. Qua kiểm tra thực tế tại các địa phương, cơ sở, Ban Chỉ đạo Tổng điều tra chưa phát hiện sai sót lớn; đến nay, chưa có khiếu kiện. Việc tổ chức họp dân bình xét hộ nghèo và hộ cận nghèo ở các thôn, bản, làng thực hiện đúng quy trình hướng dẫn, đảm bảo minh bạch, công khai, dân chủ.

Cán bộ điều tra hộ nghèo và cận nghèo đang ghi phiếu điều tra tại một hộ dân ở thị trấn Bồng Sơn (huyện Hoài Nhơn).

* So với tiến độ ban đầu, công tác điều tra hộ nghèo và cận nghèo của tỉnh ta “về đích” khá muộn. Theo ông, đâu là nguyên nhân của sự chậm trễ này?

- Thực hiện Chỉ thị số 1752/CT-TTg ngày 21.9.2010 của Thủ tướng Chính phủ về thực hiện tổng điều tra hộ nghèo và hộ cận nghèo theo chuẩn nghèo mới áp dụng cho giai đoạn 2011-2015, Ban Chỉ đạo cấp tỉnh đã khẩn trương tiến hành các bước triển khai. Ngày 7 và 8.10.2010, tỉnh đã tổ chức Hội nghị triển khai kế hoạch Tổng điều tra hộ nghèo và hộ cận nghèo cho UBND các huyện, thành phố và UBND các xã, phường, thị trấn trong toàn tỉnh; đồng thời tập huấn, hướng dẫn cho điều tra viên về bộ công cụ để tổ chức điều tra hộ nghèo và hộ cận nghèo tại các địa phương. Đến ngày 22.10.2010, UBND các huyện, thành phố cũng đã hoàn thành xong việc tổ chức triển khai kế hoạch điều tra và tập huấn điều tra viên cho cấp xã, thôn.

Mặc dù khẩn trương triển khai nhưng vì nhiều lý do khác nhau, công tác điều tra đã không hoàn thành đúng kế hoạch. Khoảng thời gian từ ngày 10-28.11.2010, trên địa bàn tỉnh thời tiết xấu, mưa nhiều gây sạt lở lớn ở các huyện miền núi và ngập lụt trên diện rộng ở các huyện đồng bằng. Mặt khác, cuộc tổng điều tra được tiến hành vào những tháng cuối năm, nhiều công việc quan trọng khác dồn ép ở cơ sở đã làm ảnh hưởng đến tiến độ điều tra, xét duyệt hộ nghèo và hộ cận nghèo trên địa bàn các xã, phường, thị trấn.

Bên cạnh đó, khi một số huyện báo cáo kết quả điều tra sơ bộ về tỉ lệ hộ nghèo và hộ cận nghèo, qua tổng hợp chúng tôi nhận thấy, tỉ lệ hộ nghèo và tỉ lệ hộ cận nghèo chưa hợp lý. Vì vậy, Ban Chỉ đạo cấp tỉnh phải ban hành văn bản yêu cầu các địa phương chỉ đạo, rà soát lại kết quả điều tra đối với các xã, phường, thị trấn có tỉ lệ hộ cận nghèo cao hơn 50% tỉ lệ hộ nghèo trên cùng địa bàn; sau đó mới báo cáo chính thức kết quả điều tra về cho tỉnh. Điều này cũng ảnh hưởng đến tiến độ chung.  

* Xin cảm ơn ông.

• Nguyễn Văn Trang (Thực hiện)