Đến năm 2011, Bình Định có 4 xã là: An Toàn, An Nghĩa (huyện An Lão), ĐakMang (huyện Hoài Ân), Vĩnh Hảo (huyện Vĩnh Thạnh) và 14 thôn, khu vực đã nhiều năm liền không có người sinh con thứ 3 trở lên. Đó là kết quả của những mô hình hay cũng như sức mạnh của sự đồng thuận từ lãnh đạo địa phương đến từng người dân.
 |
|
Để giảm tỉ lệ sinh con thứ 3 rất cần sức mạnh của sự đồng thuận. Ảnh: Thu Hiền
|
* Làm mạnh
Đến nay, Bình Định đã có 1.103/1.117 thôn, làng, khu phố đưa chính sách DS-KHHGĐ vào hương ước, quy ước với sự tham gia bàn thảo của người dân. Mỗi gia đình có bản quy ước và có bản cam kết tự nguyện không sinh con thứ 3 trở lên. Nội dung quy ước là thực hiện mỗi cặp vợ chồng có 1-2 con. Phụ nữ sinh con trong độ tuổi từ 22-35, khoảng cách giữa các lần sinh là 3-5 năm, không phân biệt đối xử giữa con trai và con gái...
ĐakMang là xã đặc biệt khó khăn của huyện Hoài Ân, có hơn 200 hộ dân với 1.091 nhân khẩu. Từ năm 2008 đến nay, ĐakMang không có trường hợp sinh con thứ 3. Với một xã miền núi, 100% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số, trình độ nhận thức còn nhiều hạn chế, đạt được kết quả này không phải dễ. Trong đợt kiểm tra, giám sát của Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh mới đây, ông Đinh Văn Thới, Bí thư Đảng ủy xã ĐakMang, chia sẻ: hương ước, quy ước quy định tập thể, cá nhân vi phạm chính sách DS-KHHGĐ thì đưa ra cuộc họp để kiểm điểm, cam kết không tái phạm. Nhưng xã đưa nội dung trên vào Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”, xây dựng tiêu chí thi đua và thỏa thuận giao ước mức phạt cụ thể. Những hộ cố tình vi phạm chính sách DS-KHHGĐ không được ưu tiên xét duyệt hỗ trợ kinh phí trong các chương trình và phải nộp lại đủ số tiền thưởng mà xã bị mất…
Không chỉ riêng ĐakMang, cả huyện Hoài Ân đều đặc biệt chú trọng đến cách làm “có thưởng, có phạt này” để giảm tình trạng sinh con thứ 3 trở lên. Năm 2010, Hoài Ân đã có 9 làng và 6 khu dân cư không đạt các danh hiệu văn hóa vì lý do có hộ sinh con thứ 3. Trong 2 năm 2009-2010, huyện đã kỷ luật 7 đảng viên và 3 cán bộ công chức, viên chức vi phạm chính sách này. Và, chỉ trong 2 năm, huyện đã giảm tỉ lệ sinh con thứ 3 từ 25,2% xuống còn 22,3%.
Tiêu chí giảm tỉ lệ sinh con thứ 3 được các địa phương gắn với việc đánh giá xếp loại các danh hiệu văn hóa ở các thôn, xã và cơ quan, đơn vị. Nhiều phường, xã làm kiên quyết với những trường hợp sinh con thứ 3 trở lên trong việc xét danh hiệu gia đình văn hóa, khu phố (thôn, làng) văn hóa. Đã có nhiều địa phương mất danh hiệu nói trên vì lỡ có 1 cặp vợ chồng sinh con thứ 3.
Ông Nguyễn Ngọc Hoàng, Phó Chủ tịch UBND phường Lê Hồng Phong, TP Quy Nhơn, cho biết: “Năm 2010, phường Lê Hồng Phong chỉ có khu vực 2 đạt thành tích 5 năm liên tục không có người sinh con thứ 3. Khu vực 1 và 8 được 4 năm liên tiếp, nhưng đến cuối năm thì có trường hợp sinh con thứ 3. Cũng vì lý do này mà khu vực 1 mất luôn cơ hội đề nghị công nhận khu phố văn hóa cấp tỉnh”.
 |
|
Từ năm 2008 đến nay, xã ĐakMang không có trường hợp sinh con thứ 3.
- Trong ảnh: Trẻ em vui chơi tại một điểm vui chơi trong xã. Ảnh: Hải Yến
|
* Sức mạnh từ sự đồng thuận
Cùng với sức mạnh của hương ước, quy ước, các cấp ủy Đảng, chính quyền đã thực sự quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo đối với công tác DS-KHHGĐ. Hầu hết các địa phương đều đưa chỉ tiêu DS-KHHGĐ vào Nghị quyết của Đảng bộ, chú trọng giảm nhanh tỉ lệ sinh con thứ 3 trở lên. Các ban, ngành, đoàn thể xây dựng quy chế và kế hoạch cụ thể đưa chỉ tiêu về DS-KHHGĐ vào kế hoạch hàng năm và xem đây là nội dung quan trọng trong chương trình hoạt động.
Nhiều cán bộ, đảng viên gương mẫu đi đầu trong việc thực hiện nhiệm vụ, đồng thời, có trách nhiệm tuyên truyền, giáo dục, vận động gia đình và nhân dân thực hiện tốt chính sách DS, xây dựng gia đình ít con, ấm no, bình đẳng, tiến bộ, hạnh phúc. Nhiều nơi có chính sách khen thưởng các địa phương giữ vững việc không sinh con thứ 3 trở lên, đồng thời có hình thức kỷ luật đối với đảng viên, cán bộ, công chức vi phạm để làm gương cho nhân dân. Tăng cường hoạt động của cán bộ chuyên trách và cộng tác viên DS-KHHGĐ xã, phường, thị trấn qua việc đẩy mạnh điều tra, lập kế hoạch giảm nhanh tỉ lệ sinh con thứ 3 để lãnh đạo địa phương tổ chức thực hiện có hiệu quả.
Để có kết quả 6 năm liền không có người sinh con thứ 3, khu vực 2, phường Thị Nại, TP Quy Nhơn đã kết hợp rất tốt sức mạnh đồng thuận từ cấp ủy Đảng, chính quyền và nhân dân. Khu vực 2 có 375 hộ dân, 1.410 nhân khẩu, ở 7 tổ dân phố. Ngoài lợi thế gần một nửa dân số là cán bộ, công chức, nhờ hoạt động đều đặn của các đoàn thể trong khu vực mà việc vận động tuyên truyền các chính sách DS-KHHGĐ được triển khai sâu rộng trong nhân dân.
Ông Nguyễn Văn Thạch, Chi cục phó Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh, cho biết, mặc dù công tác giảm sinh không còn bức bách như trước, nhưng với tập quán thích đông con, muốn có con trai để nối dõi, cùng mức giảm sinh không đều giữa các vùng miền trong tỉnh thì sức mạnh đồng thuận mang tính chất quyết định cho sự thành công của chính sách DS-KHHGĐ.
| 
