Chất lượng “đầu vào” thấp, HS không theo nổi chương trình học nên nghỉ học đang là thực trạng của một số trường THPT công lập tự chủ. - Trong ảnh: HS Trường THPT Trần Quang Diệu đang thi học kỳ II.

Chất lượng học tập của HS tham gia DA ở Trường THPT Trần Quang Diệu (Hoài Ân) lại càng thấp, khi chỉ 12/66 HS đạt học lực trung bình (tỉ lệ 18,2%), còn lại đều yếu, kém; nhiều HS điểm tổng kết chỉ đạt 2,8-3,0. Theo ông Nguyễn Xuân Cấp, Hiệu trưởng, với chất lượng đầu vào của HS hệ B hầu như chỉ xét tuyển thì việc HS không theo nổi chương trình, học yếu, bỏ học là tất yếu. Bởi vậy, HS dù đã đăng ký tham gia DA, biết rõ quyền lợi mình sẽ hưởng, nhưng vẫn nghỉ. Giáo viên Phạm Xuân Thêm, thư ký DA của trường, nói thêm: “Mỗi khi nghe thông tin có HS nghỉ học 1-2 ngày, tôi lập tức xuống nhà động viên vì chỉ đạt học lực trung bình là được hưởng trợ cấp một năm gần 2 triệu đồng. Vậy mà, 5 HS tham gia DA đã bỏ học…”.

Tại 2 trường THPT Nguyễn Diêu (Tuy Phước) và THPT Tây Sơn (Tây Sơn) kết quả cũng chẳng khả quan hơn, khi chỉ đạt tỉ lệ 21,4% và 31,4% điểm tổng kết  từ 5,0 trở lên. Các trường THPT khác như: Bình Dương (Phù Mỹ), Ngô Mây (Phù Cát), Nguyễn Bỉnh Khiêm (Hoài Ân), Phan Bội Châu, Tam Quan (Hoài Nhơn), Nguyễn Trường Tộ (An Nhơn)…, tỉ lệ HS đạt tiêu chí DA từ 54,7%-75,3%. Chỉ có 3 trường: THPT số 2 Tuy Phước, THPT Nguyễn Thái Học và THPT Hòa Bình có tỉ lệ HS đạt tiêu chí đầu ra cao, từ 83,1% đến 90,7%.

Ông Huỳnh Đăng Khanh, Chủ tịch Hội Khuyến học tỉnh, cho biết: “Mức hỗ trợ dựa vào số HS đạt tiêu chí đầu ra. Tiêu chí đầu ra trên 96-98% thì giải ngân 100%; nếu chỉ 90% thì giải ngân 92%; còn từ 50% đến dưới 90% HS đạt tiêu chí đầu ra thì trường sẽ bị đình chỉ DA để đánh giá tính hiệu quả và điều chỉnh. Khi đó, không chỉ HS không đạt mà cả HS đã đạt tiêu chí cũng không được giải ngân”. Hiện mới có 697/1.161 HS thuộc 16 trường THPT tham gia DA được giải ngân với số tiền trên 32.000 USD; số HS còn lại phải chờ kết quả học tập cuối năm.

* HS học yếu, bỏ học - bài toán cần lời giải

Học yếu, dẫn đến bỏ học là thực trạng chung của các trường THPT công lập tự chủ do chất lượng đầu vào của HS quá thấp. “HS hệ B hầu như không sàng lọc, có những em thi chỉ đạt điểm 5, thậm chí, không thi tuyển vào lớp 10 cũng được xét tuyển. “Mất gốc”, các em học không nổi, chán nản, bỏ học…”- cô Thân Nhị Hà, Phó hiệu trưởng phụ trách công tác khuyến học của Trường THPT An Lương, nhận xét.

28/51 HS tham gia DA có điểm thi vào lớp 10 đạt từ 0-10 điểm; một số HS có điểm đầu vào suýt soát điểm chuẩn vào hệ A, kết thúc học kỳ I vẫn là HS yếu. 

Trong 159 HS của Trường THPT An Lương bỏ học từ đầu năm học đến nay (chiếm tỉ lệ 6,65%), khối 10 hệ B có 66 em; trong đó, có 2 HS tham gia DA. Lương Minh Tuấn, HS lớp 10B2, Trường THPT An Lương, nói: “Lớp tôi chỉ có 7/36 bạn đạt học lực trung bình, còn lại là yếu hết. Đầu năm có tới 50 bạn, nhưng giờ chỉ còn 36 bạn, số còn lại đã bỏ học”.

Theo thống kê của Sở GD-ĐT, kết thúc học kỳ I năm học 2010-2011, cả tỉnh có 2.011 HS các cấp bỏ học. Trong đó, bậc THPT nghỉ học chiếm số lượng nhiều nhất với 1.414 HS (tỉ lệ 1,91% trên tổng số HS cùng cấp). Nguyên nhân HS bỏ học được phân tích: 72,4% do học lực yếu, kém; 11,7% do hoàn cảnh kinh tế khó khăn và 18,5% vì lý do khác. Các hiệu trưởng đều chung nhận định, đây là hệ quả của việc chạy theo thành tích trong nhiều năm liền.

Để giúp HS đạt học lực từ trung bình trở lên để có thể hưởng tiền từ DA, các trường đã cam kết sẽ tăng cường dạy phụ đạo thêm cho HS yếu, kém; động viên HS và gia đình quan tâm, nhắc nhở HS đi học chuyên cần hơn… Thiết nghĩ, việc cho HS đủ điều kiện lên lớp, đủ điều kiện để hưởng lợi từ DA là việc có thể thực hiện được. Tuy nhiên, sâu xa hơn, việc nâng chất lượng học tập, “học thực để thành tích thực” vẫn là một vấn đề đáng quan tâm hơn.

• Thu Hà