Sau gần 2 năm, hầu hết các xã, thị trấn thực hiện thí điểm bí thư cấp ủy đồng thời là chủ tịch UBND đều đã có sự phát triển tích cực về kinh tế - xã hội. - Trong ảnh: Một góc thị trấn Diêu Trì (Tuy Phước).  Ảnh: V.Lưu

Sau gần 2 năm thực hiện thí điểm, bước đầu cho thấy, hầu hết các xã, thị trấn thí điểm đều có sự chuyển biến trong xây dựng đoàn kết nội bộ; đảm bảo vai trò hạt nhân chính trị, lãnh đạo toàn diện của Đảng ủy đối với hệ thống chính trị ở cơ sở, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý của UBND xã, phát huy được vai trò của MTTQ và đoàn thể chính trị - xã hội ở cơ sở. Các xã trên đã có sự phát triển tích cực về kinh tế - xã hội với các lĩnh vực đều đạt và vượt chỉ tiêu đề ra; bảo đảm được an sinh xã hội, tỉ lệ hộ nghèo giảm so với các năm trước; đội ngũ cán bộ, công chức đều đạt chuẩn theo quy định (như xã Nhơn Lý, thị trấn Diêu Trì, xã Hoài Thanh Tây, xã Mỹ Chánh, xã Nhơn Phúc). Năng lực lãnh đạo của tổ chức cơ sở Đảng được nâng lên, hoàn thành tốt nhiệm vụ và đạt tiêu chuẩn trong sạch vững mạnh. Hầu hết các đoàn thể chính trị - xã hội của các xã thí điểm đều đạt vững mạnh và xuất sắc.

Việc nhất thể hóa hai chức danh đều được các địa phương khẳng định là rất thuận lợi trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng ủy và sự điều hành của chủ tịch UBND xã; giảm bớt khâu trung gian, giải quyết công việc nhanh hơn; khắc phục được sự chồng chéo, nâng cao vai trò lãnh đạo của Đảng ủy và hiệu lực, hiệu quả quản lý của chính quyền địa phương. Công tác chỉ đạo của Đảng ủy đối với UBND nhanh chóng, thuận lợi; tăng cường mối liên hệ với MTTQ và các đoàn thể nhân dân. Không còn tình trạng bao biện, làm thay hay buông lỏng vai trò lãnh đạo; khắc phục được tình trạng đùn đẩy trách nhiệm lẫn nhau. Việc nhất thể hóa cũng đã góp phần nâng cao tinh thần trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, công chức; chất lượng và hiệu quả làm việc được nâng cao hơn so với trước; công tác đào tạo, bồi dưỡng về chuyên môn, kỹ năng nghiệp vụ, lý luận chính trị được tăng cường. Đồng chí bí thư cấp ủy đồng thời là chủ tịch UBND xã cơ bản đã thực hiện đầy đủ chức trách, nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định của Điều lệ Đảng và Điều 127 Luật Tổ chức HĐND và UBND.

Bên cạnh những mặt được, thuận lợi nêu trên, qua khảo sát, nghiên cứu cho thấy, việc thí điểm cũng bộc lộ một số hạn chế, khó khăn, vướng mắc: Các xã chưa xây dựng, bổ sung, hoàn thiện quy chế làm việc của Đảng ủy, HĐND, UBND xã phù hợp với thực tế. Việc thực hiện thí điểm còn lúng túng trong đổi mới phương thức lãnh đạo; có nơi thực hiện thí điểm lại có chiều hướng đi xuống, nội bộ không ổn định như xã Ân Thạnh. Các đồng chí bí thư đồng thời là chủ tịch UBND xã đều cho rằng, phải tập trung cho công tác chính quyền nhiều hơn nên đã ảnh hưởng đến chức năng lãnh đạo toàn diện; chưa phân biệt rõ công việc của bí thư, của chủ tịch UBND, nên lúng túng, bị động trong xử lý công việc. Ở một vài xã, đồng chí phó bí thư, phó chủ tịch UBND, phó chủ tịch HĐND và cán bộ, công chức chưa thật đồng bộ; còn lúng túng trong tham mưu về công tác xây dựng Đảng và điều hành UBND…

Để thời gian tới, việc thực hiện thí điểm tốt hơn, Trung ương và tỉnh cần chỉ đạo và hướng dẫn cụ thể việc thực hiện thí điểm. Đối với những xã làm thí điểm, cần khẩn trương xây dựng quy chế làm việc của Đảng ủy, quy chế làm việc của UBND xã phù hợp và có sự “đột phá” trong phương thức lãnh đạo thông qua đổi mới quy chế làm việc. Đồng thời, cụ thể hóa hơn chức trách, nhiệm vụ, quyền hạn của bí thư, phó bí thư, của chủ tịch UBND, phó chủ tịch UBND và các thành viên khác. Bồi dưỡng kỹ năng công tác Đảng, công tác quản lý hành chính, nhất là kỹ năng xử lý tình huống của đồng chí bí thư đồng thời là chủ tịch UBND xã. Bên cạnh đó, thường xuyên kiểm tra, sơ kết, rút kinh nghiệm; kịp thời uốn nắn những nơi làm chưa tốt, giải đáp và hướng dẫn những vướng mắc của cơ sở.

• Yên Minh