 |
|
Một điểm thu mua cua của thương lái Trung Quốc |
Núp bóng khách du dịch, các thương lái Trung Quốc trà trộn về các vùng nông thôn miền Tây thuê nhà trọ tranh mua hải sản rồi quỵt nợ bỏ trốn khiến nhiều người lâm cảnh điêu đứng.
Tiếp xúc với PV Thanh Niên hôm qua, 10.5, ông Nguyễn Hoàng Vũ, một chủ vựa thu mua cua ở H.Đầm Dơi (Cà Mau), kể: “Sáng nay tôi gọi điện thoại cho thương lái Trung Quốc (TQ) tên Vương Ngôn Thư để đòi nợ, nhưng ông ta nói không thể trả gần 500 triệu đồng tiền mua cua của tôi, rồi… cúp máy”.
Tương tự, ông Đáng (ngụ cùng địa phương) cũng là nạn nhân của Vương Ngôn Thư. Theo lời ông Đáng, lúc đầu Vương Ngôn Thư trả tiền cua rất sòng phẳng, nhưng về sau thì giở bài… quỵt nợ. Một nạn nhân khác của “lái cua” TQ tại H.Đầm Dơi, ông Hải Âu, cũng than thở: “Nghe chuyện thương lái TQ quỵt tiền mua cua, tôi đã cố gắng thu hồi nợ nhưng cuối cùng cũng bị tên A Tiêu giật mất 90 triệu”.
Quỵt tiền cua, quỵt cả tiền nhà
Theo trình bày của các nạn nhân, thời gian đầu các thương lái TQ đến mua cua với giá cao, trả tiền sòng phẳng để tạo uy tín. Sau khi được mọi người tin tưởng, họ bắt đầu giở trò. Họ trả tiền nhỏ giọt, lấy cua đợt này mới chịu trả dứt điểm tiền cua đợt trước. Khi thấy số nợ lớn dần, bị đòi tiền thì họ chuyển sang mua cua của người khác để tiếp tục khất nợ. Khi tổng số nợ lên đến bạc tỉ thì họ đánh bài chuồn. “Hai năm nay, năm nào ở đây cũng có chủ vựa cua bị thương lái TQ quỵt nợ”, ông Vũ cho biết.
Theo tìm hiểu của PV Thanh Niên, hiện các thương lái TQ không chỉ có mặt ở 2 huyện Năm Căn và Đầm Dơi, mà đã “vươn” tay ra đến các huyện Cái Nước, Trần Văn Thời, Ngọc Hiển… của Cà Mau để thu gom cua, cá. Ông Dương Minh Thới, Phó công an thị trấn Đầm Dơi (H.Đầm Dơi), cho rằng hiện chỉ có 4 người quốc tịch TQ khai báo tạm trú ở thị trấn. Trong đó có 3 người là thương lái nhờ dân địa phương đứng tên đăng ký mở điểm thu mua. Nhưng theo lời những người dân địa phương, thì hiện có trên 10 thương lái TQ đang mua cua tại đây, bao gồm A Trấu, A Lâm, A Hỷ, A Tài, Cửu Tràn, A Ba, A Nam, A Sơn, A Phúc, A Sang, A Sử…
“Do tin lời các thương lái TQ, các chủ vựa cua người địa phương đã đóng cua bán cho họ, thậm chí nghe lời xây phòng trong nhà cho họ thuê. Cuối cùng vừa bị quỵt tiền cua, quỵt cả tiền nhà”, ông Vũ nói.
Không trả tiền vì “thông tin cho báo chí” ?
Ông Đỗ Chí Hùng, chủ vựa cua ở H.Năm Căn, bức xúc: “Hôm trước, tôi có thông tin cho nhà báo về việc thương lái TQ tên Mao thiếu tôi gần 1 tỉ, A Dùn thiếu trên 1 tỉ tiền mua cua. Mấy ngày qua, A Mao liên tục gọi điện thoại nói rằng sẽ không trả nợ cho tôi vì tôi thông tin cho báo chí”.
Trước đó, tại H.Năm Căn, nhiều thương lái địa phương cũng đã đến cơ quan chức năng trình báo việc bà Wang Juanmei (tự A Kiều, 38 tuổi), một thương lái quốc tịch TQ đến địa phương thu mua cua và biến mất cùng món nợ hơn 10 tỉ đồng. Trong đó, bà Võ Thị Loan (khóm 1, thị trấn Năm Căn) bị A Kiều nợ 900 triệu đồng và 7 chỉ vàng; bà Trần Kim Tươi (ngụ cùng địa phương) cũng bị A Kiều nợ trên 500 triệu đồng. Hầu như các điểm thu mua cua ở đây đều bị A Kiều nợ tiền, có người bị nợ vài chục triệu đồng, cũng có người lên đến vài tỉ đồng. Như ông Trần Ngọc Đạt, bị A Kiều nợ 1,8 tỉ đồng tiền mua cua.
Trong khi đó, một số nạn nhân ở 2 huyện Đầm Dơi và Năm Căn tỏ ra lo lắng vì bị quỵt nợ nhưng không biết tố cáo đến nơi đâu. Bởi việc giao dịch chỉ diễn ra bằng điện thoại, không có biên nhận, thậm chí không biết bạn hàng mặt mũi hay tên thật là gì.
Giở đủ mánh khóe
Ngoài việc sử dụng các chiêu thức để quỵt nợ, thương lái TQ còn yêu cầu các chủ vựa ở H.Đầm Dơi phải trói cua bằng dây do TQ sản xuất và chính họ là người cung cấp. Ông Vũ nói: “Họ buộc các lái địa phương phải trói bằng dây do họ bán, họ mới mua cua. Mà muốn được cung cấp dây thì các thương lái địa phương phải ứng tiền trước cho họ. Nếu sử dụng dây vải thì thương lái TQ kiếm chuyện trừ cấn, cho rằng cua kém chất lượng, cua chết… dẫn đến lỗ lã. Do vậy, hầu hết các lái địa phương đành phải chấp nhận trói bằng dây do họ bán”.
Vì sao họ dễ dàng quỵt nợ? Trả lời câu hỏi này, nhiều nạn nhân cho biết, thông thường thì buổi sáng thương lái TQ cho giá để lái cua địa phương đi mua gom cua trong dân. Nhưng đến chiều, khi có cua, họ bảo “chưa giao dịch được với ngân hàng” nên không có tiền mua. Vì đã lấy giá cua do các thương lái TQ cho, nên các lái địa phương không thể bán cho người khác, bởi giá họ ra cao hơn thị trường từ 30.000-40.000 đồng/kg, nên các lái địa phương đành phải cho họ nợ.
Thậm chí, những ngày cuối tuần, họ nói ngân hàng nghỉ nên không giao dịch được và mua cua nợ tiền trong 2 ngày đó rồi … biến mất. Thậm chí, vào những ngày thị trường cua ở TQ bị dội hàng, thì họ kiếm chuyện bằng cách chê cua không ngon, cua xấu và từ chối mua hàng.
Có một điều lạ là mặc dù các thương lái TQ có mặt ở các địa phương hơn năm nay, thậm chí thuê nhà dân làm điểm thu mua và phân phối dây trói cua, nhưng lãnh đạo nhiều địa phương ở tỉnh Cà Mau lại nói “không biết, sẽ cho kiểm tra lại”. Ông Võ Thanh Tòng, Chủ tịch UBND H.Đầm Dơi cũng bảo: “Tôi cũng nghe đến chuyện thương lái TQ đến thu mua cua, nhưng đã lâu rồi không nghe nhắc đến nữa. Tôi sẽ cho kiểm tra lại thông tin này”.
|
Lừa tắc kè, ép giá tôm
Trong năm 2010 đến đầu 2011, ở nhiều tỉnh miền Tây rộ lên hiện tượng thu gom tắc kè. Tắc kè mà thương lái TQ thu mua phải có trọng lượng lớn, càng lớn giá càng cao, từ 5 - 20 triệu đồng/con. Nhiều người dân ở Cà Mau đã bỏ công ăn việc làm vào rừng để săn tắc kè bán. Một nhà trọ ở Cần Thơ kể: người TQ tới thuê phòng ở dài ngày rồi lân la làm quen với những người khá giả ở địa phương, đặt họ làm đại lý thu mua tắc kè để mang về TQ làm thuốc. Khi có hàng, các thương lái này trả tiền sòng phẳng. Thấy có lợi, những người làm đại lý tích cực thu gom tắc kè với số lượng lớn hơn. Nhưng từ đó, đầu mối gom hàng phía TQ “lặn mất tăm”, các đại lý ôm hàng chịu chết. Sau này, các đại lý mới vỡ lẽ ra là cả thương nhân thu gom và người bán tắc kè cho họ cùng một đường dây.
Trong khi đó tại Bạc Liêu, lãnh đạo Sở NN-PTNT tỉnh cho biết, các thương lái TQ cũng đang lùng mua tôm nguyên liệu cỡ nhỏ. Do phần lớn diện tích tôm công nghiệp trong giai đoạn đang thả nuôi, chủ yếu nuôi theo mô hình quảng canh, sản lượng ít nên việc thương lái TQ gom tôm khiến nhiều nhà máy chế biến thủy sản ở Bạc Liêu và một số tỉnh trong khu vực ĐBSCL lâm vào cảnh thiếu tôm nguyên liệu trầm trọng.
Theo ông Thạch Kim Bình, cán bộ Chi cục Quản lý chất lượng nông - lâm - thủy sản tỉnh Bạc Liêu, khi hút hàng, thương lái TQ đẩy giá thu mua lên cao hơn giá thị trường, đến khi chi phối được nguồn hàng, họ bất ngờ ép giá, không mua hàng hoặc dùng nhiều thủ đoạn để quỵt nợ. Đơn cử năm 2010, một DN ở xã Tắc Vân, TP.Cà Mau (Cà Mau) gom rất nhiều tôm bán cho thương lái TQ, lãi trên 30 tỉ đồng. Tuy nhiên, sang năm 2011, DN này đã nhiều lần bị thương lái TQ “bẻ kèo”, quỵt nợ hàng chục tỉ đồng. |
|
Hậu quả nghiêm trọng về an ninh quốc gia
Chuyện thương lái Trung Quốc dùng hộ chiếu du lịch qua Việt Nam len lách tới tận các chợ đầu nguồn và cả nhà dân để thu mua nông sản, thực phẩm, thủy hải sản là chuyện khó tin nhưng có thật. Và đã xảy ra từ ít nhất vài năm nay. Vậy mà khi được phóng viên báo hỏi, một quan chức của tỉnh Cà Mau - một trong những địa phương có nhiều thương lái Trung Quốc “đóng đô” nhất - đã trả lời tỉnh queo: “Chưa nghe báo cáo. Sẽ tìm hiểu vụ việc sau”.
Bà con ở Đất Mũi (Cà Mau) đã là nạn nhân bị thương lái Trung Quốc quỵt nợ, lừa gạt, nhiều người mất cả hàng tỉ đồng. Một số thương lái Trung Quốc sau khi gây được quan hệ mua bán đã tiến tới… lường gạt rồi bỏ trốn. Chuyện xảy ra ngay tại địa phương mình như thế mà không biết, kể cũng lạ!
Giữa Việt Nam và Trung Quốc cũng như những nước láng giềng từ trước nay cũng đã có nhiều quan hệ mua bán qua đường tiểu ngạch. Nhưng “sáng kiến” dùng hộ chiếu du lịch để “đột nhập” vào Việt Nam rồi thu gom hàng hóa thì nhất định phải được coi là chuyện không bình thường! Thương nhân mà giả danh khách du lịch để vào tận “bếp núc” nhà người ta thu gom hàng họ thì đã là giả danh, là phạm pháp rồi. Huống chi, còn đóng đô ở địa phương cả năm trời mà chẳng thấy cơ quan chức năng nào “thăm hỏi” cả. Chợt nhớ câu tuyên truyền từ thời bao cấp: “Dù cho bão táp mưa sa - Khách lạ tới nhà phải báo công an”, với người nhà còn phải thế, huống chi với người nước ngoài. Một khi ta đã mở toang “cửa nhà” cho “khách lạ” vào, thì chuyện mất mát hay nguy hiểm hơn, là chuyện “khách” biết “nhà ta” có những cái gì và cất giấu ở đâu... để có những toan tính lâu dài là vô cùng nguy hiểm.
Và, cũng phải hỏi, vì sao thương lái Trung Quốc, đường sá không thông thạo, lại có thể tung hoành ngang dọc trong một thời gian dài ở những nơi xa khuất như Đất Mũi Cà Mau? Ai dẫn đường giùm họ, ai liên kết với họ, và ai cung cấp thông tin cho họ? Để cuối cùng, chính những người hợp tác làm ăn với họ lại là nạn nhân bị họ lừa gạt, tiền mất tật mang?
Chuyện thương lái Trung Quốc thu gom hàng họ làm xáo trộn thị trường Việt Nam là chuyện dễ thấy, nó không chỉ phá vỡ thế cân bằng cục bộ của thị trường, mà còn dẫn tới nguy cơ phá vỡ cân bằng trong sản xuất, nguy cơ tàn phá môi trường do ồ ạt trồng một loại cây “bán được cho Trung Quốc” như cây sắn. Đã có bao bài học cay đắng từ quá khứ tới hiện tại về chuyện thương lái Trung Quốc thu mua rễ hồi, móng trâu... rồi tới cây huỳnh đàn (gỗ sưa) khiến ta khi “được vạ thì má đã sưng”. Ông cha ta đã nói: “Tiên trách kỷ, hậu trách nhân”. Khoan hãy trách móc các thương lái Trung Quốc, kể cả trách họ đã lừa đảo, mà nên tự trách mình đã nhẹ dạ, cả tin, tham bát bỏ mâm, sẵn sàng cho người ta lợi dụng, lừa gạt mình.
Chuyện “nhẹ dạ” này không chỉ ở người dân, mà còn ở các cấp chính quyền. Không chỉ có “hậu quả nghiêm trọng” từ chuyện thương lái Trung Quốc thu mua nông sản thực phẩm, mà sâu xa hơn, còn là những hậu quả nghiêm trọng về an ninh quốc gia khi chúng ta thoải mái “mở cửa” theo kiểu này. |
. Theo Báo Thanh Niên |
