Những ngày cận Tết, lượng thực phẩm tăng đột biến do nhu cầu của người tiêu dùng tăng cao. Bên cạnh những sản phẩm có nhãn hiệu, nguồn gốc rõ ràng, có cả những mặt hàng do các hộ gia đình sản xuất tự phát, nhỏ lẻ, chưa công bố tiêu chuẩn chất lượng, vệ sinh an toàn thực phẩm (VSATTP). Việc thắt chặt quản lý, đảm bảo VSATTP trong dịp này luôn là vấn đề được quan tâm hàng đầu.
Lần đầu tiên, có tới 3 đoàn thanh tra liên ngành về VSATTP cấp tỉnh được thành lập, do Sở Y tế, Sở Công Thương và Sở NN&PTNT chủ trì. Các sản phẩm được tập trung kiểm tra là sữa và các sản phẩm từ sữa; thịt và các sản phẩm từ thịt; nước uống đóng chai, nước giải khát các loại, nước khoáng thiên nhiên đóng chai, nước đá; sản phẩm chế biến từ thủy sản và các sản phẩm nước chấm chế biến từ nguyên liệu khác; rượu, bánh kẹo…
Mất vệ sinh, không an toàn
Thực phẩm chế biến không đảm bảo an toàn, hợp vệ sinh; người chế biến không sử dụng trang thiết bị bảo hộ; mẫu thức ăn không được lưu lại hoặc lưu không hợp quy… là những sai phạm phổ biến ở các cơ sở sản xuất, chế biến thực phẩm trong đợt thanh tra này.
|
Các lọ để lưu mẫu thức ăn ở Nhà hàng Trầu Cau 2 (TP Quy Nhơn) sạch sẽ một cách khó tin.
- Trong ảnh: Kiểm tra VSATTP ở Nhà hàng Trầu Cau 2 (Quy Nhơn). |
Gần trưa 29.1, đoàn thanh tra do Sở NN-PTNT chủ trì có mặt tại nhà hàng Lộc Hưng (thị trấn Bồng Sơn, huyện Hoài Nhơn), ghi nhận tại nhà bếp cảnh bày biện thức ăn khá bề bộn. Đặc biệt, rau được bày trực tiếp trên nền nhà, không có dụng cụ chứa đựng. Trước đó, tại quán cơm Tân Tân 2 (xã Hoài Đức), đoàn thanh tra cũng bắt gặp cảnh thịt sống được rửa ngay tại khu rửa chén bát, nơi thức ăn thừa còn vương vãi.
Còn tại Công ty TNHH Vạn Thắng (xã Hoài Xuân, huyện Hoài Nhơn) chuyên sản xuất nước uống đóng chai, đoàn thanh tra đã quyết định xử phạt vi phạm không đảm bảo điều kiện vệ sinh. Tại thời điểm thanh tra, người trực tiếp đóng chai sản phẩm không có bao tay, khẩu trang, ủng chuyên dụng… Giám đốc Công ty Nguyễn Một phân bua: “Dụng cụ có đủ hết đó chứ, chúng tôi mua sắm đầy đủ …”. Ông Nguyễn Văn Tân, Chánh Thanh tra Sở NN&PTNT, Trưởng đoàn thanh tra, hỏi vặn: “Cứ tay không mà động vào nắp chai thế kia thì sao tránh được nhiễm khuẩn?”.
Bên cạnh việc mất vệ sinh trong chế biến thực phẩm, rất nhiều cơ sở vi phạm về lưu mẫu thức ăn. Tại quán cơm Tân Tân 2, mẫu thức ăn được lưu trong các hũ nhựa, bên ngoài không có thông tin gì về sản phẩm và thời gian lưu mẫu. Các hũ nhựa này được bảo quản trong tủ cấp đông.
Trước đó, tại buổi kiểm tra Nhà hàng Trầu Cau 2 (TP Quy Nhơn), đoàn thanh tra do Sở Y tế chủ trì cũng phát hiện nhà hàng không lưu mẫu thức ăn. Các lọ để lưu mẫu thức ăn sạch sẽ một cách khó tin, như chưa bao giờ được sử dụng. Nhân viên nhà bếp nói không có mẫu thức ăn lưu vì cả tuần qua nhà hàng không có… tiệc cưới?!
Đau đầu với các cơ sở “ăn theo” mùa Tết
Đến thời điểm này, các huyện, thị xã, thành phố cũng đã ra quân kiểm tra những cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm theo phân cấp quản lý tại địa phương. Huyện Hoài Nhơn quản lý 421 cơ sở thực phẩm, từ ngày 14-24.1, đoàn thanh tra liên ngành của huyện đã kiểm tra gần 30 cơ sở, quyết định xử phạt 6 cơ sở vi phạm. Tuy nhiên, theo Trưởng phòng Y tế huyện Hoài Nhơn Nguyễn Văn Lý, đối tượng thanh kiểm tra là các cơ sở có đăng ký kinh doanh, có địa chỉ rõ ràng, còn các hàng rong, thức ăn đường phố thì chỉ nhắc nhở, hướng dẫn họ tuân thủ các quy định về VSATTP.
Nhu cầu sử dụng thực phẩm ngày Tết rất cao, các cơ sở “mùa vụ” mọc lên rất nhiều. Người dân nên lưu ý các tiêu chuẩn thực phẩm, ít nhất là phải quan tâm thông tin về người chịu trách nhiệm sản xuất, công bố chất lượng và hạn sử dụng. Tốt nhất không nên sử dụng sản phẩm thủ công, có dùng phẩm màu… Với hàng nhập khẩu thì nên lưu ý phải có tem nhập khẩu bằng tiếng Việt với các thông tin rõ ràng về nguồn gốc, xuất xứ và thành phần chế biến của sản phẩm thực phẩm.
Bác sĩ TRẦN THỊ ÁNH HỒNG
Chi cục trưởng Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh |
Thực tế cho thấy, thức ăn đường phố vẫn là một mối nguy lớn, nhất là trong thời điểm gần Tết, các thực phẩm trôi nổi, không rõ nguồn gốc xuất hiện càng nhiều. Trong khi đó, việc giám sát VSATTP với thức ăn đường phố vẫn là một thách thức. Chưa kể, nguy cơ tiềm ẩn từ các cơ sở làm mùa vụ trong dịp Tết, như dịch vụ ăn uống, bánh mứt… Ở vùng nông thôn, “nóng” nhất là các mặt hàng bánh kẹo làm thủ công.
Theo bác sĩ Trần Thị Ánh Hồng, Chi cục trưởng Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh, Thông tư 30/2012 ra đời là một cơ sở quan trọng để quản lý thức ăn đường phố. “Trước đây, chúng ta chỉ cấp được giấy chứng nhận cho khoảng 18,5% cơ sở thức ăn đường phố, nhưng do quy định không rõ ràng. Còn giờ, quy định về VSATTP rất cụ thể, áp dụng cho các cơ sở thức ăn đường phố có địa chỉ ổn định, với yêu cầu ở mức tương đối so với các cơ sở lớn. Ví dụ, về nguồn gốc thực phẩm thì có sổ theo dõi việc mua bán; các xét nghiệm về sức khỏe với người chế biến thực phẩm cũng chỉ đặt ra với vùng có dịch, chứ không tốn kém, nhiêu khê như trước đây” - bác sĩ Hồng phân tích.
Tuy nhiên, thực tế vẫn còn nhiều khó khăn khi thực hiện Thông tư 30, như hoạt động tập huấn, trang bị kiến thức cho người bán hàng rong ở tuyến xã không thể đảm bảo 100% số người làm dịch vụ. Bên cạnh đó, với số lượng lớn cơ sở nhỏ lẻ đang sản xuất kinh doanh và tính cơ động về địa điểm (bán hàng rong, bán hàng trên vỉa hè không ổn định), không phải dễ để xử lý sai phạm.
|