Trong thư mục tài liệu tham khảo của các công trình nghiên cứu về Quang Trung Tây Sơn, tác giả Hoa Bằng được nhắc đến khá nhiều. Vậy Hoa Bằng là ai ?

Hoa Bằng (1902 - 1977, quê ở làng Cót, xã Yên Quyết, huyện Từ Liêm, ngoại thành Hà Nội) là một nhà nghiên cứu văn học, sử học, tên thật là Hoàng Thúc Trâm, bút danh Sơn Tùng. Trong giới nghiên cứu khoa học xã hội nhân văn thường gọi ông một cách trang trọng là Hoa Bằng Hoàng Thúc Trâm.

Là một tri thức trẻ sống trong thời đất nước còn nằm dưới ách nô lệ của thực dân Pháp, Hoa Bằng muốn khơi gợi niềm tự hào dân tộc trong nhân dân đặc biệt là những người tuổi trẻ. Ông viết rất nhiều trên các báo ngoài Bắc, trong Nam, như Tuần báo Tân Văn, Thế giới Tân văn (Sài Gòn), Tri Tân (Hà Nội) và Tạp chí văn học, báo Thanh Nghị... Sau Cách mạng tháng Tám 1945 ông tích cực tham gia cách mạng: ủy viên ban Hán Nôm thuộc Ủy ban khoa học xã hội Việt Nam, hội viên Hội sử học, Hội nhà văn Việt Nam... Trong thời gian cộng tác với Tạp chí Văn học, ông đóng góp nhiều bài nghiên cứu , sưu tầm rất có giá trị, góp phần phát huy nền văn hóa dân tộc. Hoa Bằng Hoàng Thúc Trâm đặc biệt ngưỡng mộ người anh hùng áo vải Nguyễn Huệ và dành cho phong trào nông dân Tây Sơn và  người anh hùng này nhiều tâm lực khi nghiên cứu khoa học. Các tác phẩm: Quang Trung- anh hùng dân tộc, I và II; Văn chương quốc âm đời Tây Sơn; Quốc Văn đời Tây Sơn... không chỉ là những công trình nghiên cứu nghiêm túc có giá trị cao, mà còn được viết với tấm lòng của một nhà khoa học giàu lòng tự hào dân tộc.

Hoa Bằng Hoàng Thúc Trâm là một học giả uyên thâm, một trí thức tiến bộ trong thời mất nước và trong giai đoạn kháng chiến chống ngoại xâm, ông đã truyền được ngọn lửa đam mê của mình sang con cháu, trong đó đáng chú ý nhất là Đại đức Thích Đức Thiện (tên thật là Hoàng Khiêm).                                      

. Thư Hiên