|
Đánh Mỹ hai chục năm trường,
Hy sinh, tổn thất, gian nan chất chồng,
Nhân dân Bình Định kiên trung
Nêu cao chủ nghĩa anh hùng Việt Nam.
Mỹ Diệm tiếp quản địa phương
Tiến hành đàn áp dã man cực kỳ.
“Tố cộng, diệt cộng” thực thi,
Buộc người kháng chiến phải đi quy hàng.
Chúng đem phân loại nhân dân
Chia ba thứ hạng thành phần khác nhau,
Phân biệt đàn áp thấp cao,
Đảng viên cộng sản đứng đầu tội danh.
“Không bỏ sót, thà giết lầm”
Trăm người vô tội còn hơn sót một người.(1)
Bày trò sám hối, ly khai,
Tố khổ cộng sản, xé cờ nước ta...
Đình làng, trường học, miếu chùa
Là nơi cùm kẹp, khảo tra, xích xiềng.
Biết bao cán bộ, đảng viên
Nêu cao khí phách trung kiên tuyệt vời:
Trần Độc, Phạm Tiến, Trần Châu,
Hồ Quang Nghị, Lê Đình Giao, Võ Cường,
Trần Quang Quý, Nguyễn Khắc Nương,
Lê Ngạn, Nguyễn Thị Thế Ngân, Chí Thành,
Đinh Thị Vỹ, Hồ Thị Hoàng Anh,
Thành Tân, Nguyễn Mại...cực hình, không khai!(2)
Máy chém lê khắp mọi nơi,
Luật Mười năm chín như thời Hít-le.
Làng trên xóm dưới não nề,
Trần gian địa ngục tái tê lòng người!
Bóng đen bao phủ đất trời,
Tóc tang, máu chảy, đầu rơi kinh hoàng!
Tự do, dân chủ đâu còn?
“Chiến tranh một phía” mộ chôn muôn người!
Trong cơn lửa bỏng, dầu sôi
Niềm tin tưởng Đảng sáng ngời lòng dân !
Có áp bức, có đấu tranh,
Đồng bào các giới thị thành, nông thôn
Kề vai sát cánh đứng lên
Đòi quyền dân chủ, đòi quyền dân sinh;
Chống khủng bố, đòi hoà bình
Hiệp thương tổng tuyển cử Bắc Nam một nhà.
Chính quyền Mỹ Diệm gian tà
Thẳng tay xáo thịt nhồi da điên cuồng.
Thủ tiêu hầu hết đảng viên,
Cơ sở cách mạng chẳng còn mấy ai.
Ban ngày cứ ngỡ đêm dài
Thấy cơn ác mộng đắng cay, hãi hùng !
Đồng bào da diết cầu mong
Nước nhà thống nhất, Bắc Nam sum vầy,
Gia đình đoàn tụ lâu dài,
Xóm làng hoà hợp dựng xây quê mình..
Bóng đêm dày đặc bóng đen,
Quanh đi quẩn lại vẫn trong đường hầm,
Con đường mờ mịt, tối tăm !
May thay Nghị quyết Mười lăm chiếu vào,(3)
Phong trào cách mạng dâng cao
Vũ trang, chính trị ào ào nổ ra.
Tự ta giải phóng cho ta,
Con đường cứu nước, cứu nhà sáng trưng!
Cùng nhau đấu cật chung lưng,
Vùng lên khởi nghĩa từng phần khắp nơi.
Núi rừng Vĩnh Thạnh sục sôi
Tà-lốc, Tà-lét sáng ngời giáo gươm (4)
Đánh tan quân ngụy đi càn,
Xây làng chiến đấu, bố phòng bản thôn.
Sáu mươi, giải phóng hoàn toàn
Hầu hết Vĩnh Thạnh, các vùng xã cao.
Nhân dân phấn khởi đón chào
Ngọn cờ giải phóng hai màu đỏ xanh
Tung bay hoà quyện non ngàn,
Vang lên lời Hịch quyết giành tự do!
Giành quyền làm chủ quê nhà,
Giành quyền nhất thống sơn hà Bắc Nam.
Bài học Vĩnh Thạnh thành công
Hai chân, ba mũi - phương châm rõ ràng
Từ giành thắng lợi từng phần
Tiến lên giải phóng hoàn toàn quê hương.
Phát huy thắng lợi vẻ vang,
Tỉnh uỷ Bình Định chủ trương tăng cường
Dựng xây căn cứ vững vàng
Dùng làm bàn đạp tấn công đồng bằng.
Hình thành các đội vũ trang
Tuyên truyền, công tác bám làng, bám dân
Phá mâm tề, diệt ác ôn
Làm cho bộ máy xã thôn rã rời.
Giành quyền làm chủ nhiều nơi
Sáu hai, giải phóng mảng dài vùng ranh,
Lập Ban tự quản nhân dân
Hình thành du kích dân quân giữ làng...
Âm mưu “diệt cộng”lụi tàn
Nguỵ quyền Mỹ- Diệm ngày càng hung hăng
Thực thi quốc sách dã man
Lập ấp chiến lược nhốt dân trong rào (5)
“Ba sông, hai núi” ngặt nghèo,
Giam người giống tựa bò heo trong chuồng.
Sớm mai, mở cổng đi làm,
Ban đêm, khoá cổng, nằm im như tờ.
Mỗi khi thoáng thấy bóng người,
Cả làng nổi mõ, hét hò đảo điên.
Trong ngoài biệt lập ngày đêm
Ngăn ngừa cách mạng từ trên nhập vào.
Cá không còn nước trong ao
Làm sao sống nổi, làm sao vẫy vùng?
Khó khăn chồng chất khó khăn,
Cán bộ dao động, nhân dân bàng hoàng..
Phương châm “hoa nở trong lòng”,
Phải lo xây dựng cốt nòng bên trong.
Móc tìm cơ sở đi rừng
Cùng bàn phương thức hợp đồng tấn công
Vũ trang, chính trị song song,
Phá ấp chiến lược vô cùng gian nan !
Bắt đầu làm điểm Đại Khoan, (6)
An Giang thắng lợi rồi nhân điển hình;
Được dân hưởng ứng nhiệt tình,
Phong trào phá ấp lan nhanh mọi miền...
Diệm Nhu bị giết, Khánh lên (7)
Cao trào nổi dậy dâng lên ầm ầm.
Sáu tư, giải phóng hoàn toàn
Cả huyện An Lão không còn sói lang.
Chiến dịch “Đồng khởi khu Đông”
Giành quyền làm chủ nông thôn đồng bằng
Từ Bình Khê đến Hoài Nhơn
Giải phóng đại bộ phận xã thôn liên hoàn.
Nhân dân đón tết, vui xuân
Đầu năm Ất Tỵ ngập tràn hân hoan (8)
Như ngày cách mạng bốn lăm
Tự do, dân chủ huy hoàng xiết bao!...
Phong trào đô thị lên cao
Nhân dân Phước Lý nhập vào Quy Nhơn, (9)
Đội quân chính trị điệp trùng
Xông vào chiếm giữ đài phát thanh một tuần
Tố cáo tội ác ngụy quân,
Buộc tên Nguyễn Khánh Sài Gòn bay ra
Dùng lời lừa mị dịu xoa
Yêu cầu dân chúng về nhà làm ăn...
Đầu xuân Ất Tỵ sáu lăm
Tấn công khách sạn Việt Cường Quy Nhơn (10)
Năm lăm tên Mỹ sĩ quan
Một đêm bỏ mạng, tiếng vang lẫy lừng.
Hôm sau quần chúng nông thôn
Vượt đầm Thị Nại vào Quy Nhơn bằng thuyền
Đội quân phái yếu tay không
Bị Mỹ bắn giết vô cùng dã man
Trăm người vô tội thương vong
Hận thù Mỹ-nguỵ cháy bừng tâm can!
Chiến trường Dương Liễu-Đèo Nhông (11)
Quân ta diệt gọn hai tiểu đoàn nguỵ quân.
Ba huyện giải phóng hoàn toàn
Năm mươi sáu xã không còn sói lang.
Chiến công nối tiếp chiến công
Cao trào giải phóng, triều dâng dập dồn.
Mỹ-nguỵ bạt vía kinh hồn
Rút về cố giữ nội thành Quy Nhơn,
Đồng thời ra sức tăng cường
Phòng tuyến bảo vệ vòng trong, vòng ngoài;
Chi khu quận lỵ các nơi
Chúng đều co cụm lớp ngoài, lớp trong...
Thời cơ giải phóng quê hương
Như xuân sắp đến như đông đang tàn!
Nhân dân náo nức chờ mong
Nước nhà thống nhất, Bắc Nam sum vầy!
-- # --
“Chiến tranh đặc biệt” lâm nguy,
Sài Gòn van lạy Huê Kỳ cứu sinh.
ào ào quân Mỹ viễn chinh
Con ma, Thần sấm, Kỵ binh, Ngựa trời...
Tràn vào chiếm đóng khắp nơi,
Cán cân lực lượng tức thời đổi thay.
Thế ta bỗng chốc giảm suy,
Bộ đội gờm Mỹ, dân thì lo âu
Quân Mỹ, bè lũ chư hầu
Trang bị hiện đại từ đầu đến chân,
Vũ khí hết sức tối tân,
Hậu cần vô tận, hậu phương mạnh giàu.
Đánh Mỹ, thắng Mỹ thế nào?...
Bác Hồ kêu gọi đồng bào Bắc Nam:
Đánh Mỹ dù phải năm, mười năm,
Hoặc lâu hơn nữa, quyết tâm không sờn.(12)
Đánh Mỹ, sự nghiệp toàn dân,
Hậu phương miền Bắc hết lòng vì miền Nam,
Quyết giành thắng lợi hoàn toàn,
Nước nhà thống nhất, sói lang không còn.
Lời Bác, tiếng gọi giang sơn,
Mọi miền Tổ quốc bừng bừng khí thiêng.
Toàn dân Nam Bắc đứng lên
Chống Mỹ, cứu nước, thề nguyền đinh ninh:
“Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh”,
Dốc lòng quét sạch sành sanh quân thù.
Khu Năm phát động phong trào
“Tìm Mỹ mà đánh”, nêu cao tinh thần
Đánh Mỹ, nắm chặt thắt lưng,
Tấn công quyết liệt, tấn công dập dồn...
Thực thi chiến lược gọng kìm
“Bình định”,”tìm diệt”đi liền cả hai,
Hành quân càn quét dài ngày
Đánh phá ác liệt vành đai đồng bằng,
Giặc Mỹ vừa mới đặt chân
Vội tìm tiêu diệt Sư đoàn số Ba,
Hai ngàn tên Mỹ quân dù
Máy bay lên thẳng đổ vào Thuận Ninh (13)
Đây là một lữ viễn chinh
Sư Trăm lẻ một lừng danh Hoa Kỳ.
Quyết tâm đánh thắng trận đầu
Quân ta anh dũng ào ào tấn công
Một ngày, bẻ gãy trận càn,
Diệt hai trăm Mỹ, trực thăng tan tành.
Lẫy lừng chiến thắng Thuận Ninh
Quân dân Bình Định càng tin tưởng rằng
Đánh Mỹ ác liệt, khó khăn
Nhất định thắng lợi hoàn toàn về ta.
Mở đầu chiến dịch mùa khô
Quân Mỹ đổ bộ, nhảy dù khắp nơi
Càn quét đánh phá tơi bời
Gây bao tội ác đất trời không dung:
Căm thù sôi sục Bình An (14)
Đại Hàn thảm sát hơn ngàn thường dân,
Chất chồng nợ máu Phước Hưng
Moi gan mổ bụng vô cùng dã man!
Hòng dùng sức mạnh bạo tàn
Ngõ hầu đè bẹp tinh thần dân ta,
Chẳng qua chúng đổ thêm dầu
Biển lửa diệt Mỹ bốc cao bừng bừng!
Để “tìm diệt” giải phóng quân,
Giặc Mỹ huy động sư đoàn Kỵ binh bay,
Trung đoàn Mãnh Hổ Pác Chung Hy,
Sư hai hai ngụy, pháo đài, xe tăng....
Đánh phá phiá bắc, Hoài Nhơn (15)
Vô cùng khốc liệt, vô cùng khiếp kinh.
Dưới đất dày đặc bộ binh,
Trên trời gầm rú vang rền máy bay.
Quân ta súng chắc trong tay
Chiến tranh du kích bủa vây quân thù.
Chợ Cát, giặc Mỹ thua đau,
Ngổn ngang xác chết, thỉnh cầu quân ta
Tạm ngưng tiếng súng vài giờ,
Trực thăng hạ cánh lần mò chở thương.
Đồi Mười oanh liệt, kiên cường,
Ta năm chiến sĩ đánh tiểu đoàn bao vây
Súng to, súng nhỏ nã vào
Máy bay lên thẳng ào ào tấn công...
Đến khi viên đạn không còn,
Anh em đập súng, hùng hồn hát vang
Bài ca “Giải Phóng miền Nam”,
Quân thù cảm phục, nhân dân ngậm ngùi!
Kim Sơn, thung lũng không người
Chông gài, mìn đặt...khắp nơi là mồ
Chôn vùi giặc Mỹ dại khờ
Chui vào bát quái trận đồ nhân dân..
Phạm Tường, du kích Hoài Sơn
Lập công “dũng sĩ” hai lần tuyên dương. (16)
Du kích An Lão, Hoài Ân
Diệt trăm tên Mỹ, hạ trực thăng bảy lần.
Quân thù lực lượng rất đông
Thua đau nhưng vẫn dập dồn tấn công,
Sư Dù cắt mấy tiểu đoàn
Càn vào Thuận Hạnh, phá tan xóm làng.
Dựa vào thế trận nhân dân
Đại Hai bộ đội địa phương trổ tài
Bắn rơi tám chiếc máy bay,
Hơn ba trăm Mỹ phơi thây chiến trường.
Võ Lai, đại phó anh hùng (17)
Chỉ huy mưu trí, lập công ngoan cường!
Song song với mũi vũ trang
Đấu tranh chính trị ngày càng lên cao,
Hơn trăm nghìn lượt đồng bào
Đứng lên vạch tội Mỹ-chư hầu dã man
Gây bao thảm họa cho dân,
Đòi mau chấm dứt, bồi thường trước sau.
Lần hai chiến dịch mùa khô
Tập trung đánh phá núi Bà, khu Đông, (18)
Huy động ba chục tiểu đoàn
Bao gồm cả Mỹ, Đại Hàn, nguỵ quân,
Pháo binh Hạm Bảy tăng cường
Bao vây lùng sục tháng ròng núi non.
Đồng bào, chiến sĩ chục ngàn
Bị vây, đói khát nguy nan vô cùng!
Địch xông hơi độc vào trong,
Nhiều người chết ngạt quyết không ra hàng.
Hy sinh tổn thất cả ngàn,
Nơi đây xuất hiện nhiều gương anh hùng:
Chiến sĩ du kích Nguyễn Cường
Và nhiều bà mẹ quên thân cứu người,
Mẹ Mai, Mẹ Huệ, Mẹ Thừa...
Tấm gương “kiến ngãi” sáng ngời nghìn thu!
Sau hai chiến dịch mùa khô
Thua đau khá nặng, quân thù khẩn trương
Triển khai đóng chốt, kẹp dân,
Bên trong “bình định”, ngoài càn liên miên,
Pháo bắn cấp tập ngày đêm
Vào vùng giải phóng, các miền giáp ranh.
Trực thăng đổ bộ thình lình
Xông vào thôn xóm lùng tìm xúc dân,
Tạo ra vùng trắng điêu tàn,
Nông dân đành phó ruộng nương cho trời ;
Cán bộ như cá trên khơi
Không nơi trụ bám, không nơi nương nhờ,
Lui về rừng núi năm xưa
Nằm “lót ổ kén” để chờ đại quân...
Phong trào hết sức khó khăn
Tỉnh uỷ Bình Định chủ trương tăng cường
Động viên tư tưởng tấn công
Đẩy lùi tiêu cực, sẵn sàng hy sinh.
Đi đầu, cán bộ, đảng viên
Đào hầm bí mật thường xuyên bám làng,
Bộ đội bám trụ chiến trường,
Nhân dân bám trụ ruộng nương cấy cày.
Đồng bào quyết chí thực thi
“Một tấc không đi, một ly không rời”.
Chi bộ “bốn tốt” ra đời,
Hạt nhân lãnh đạo sáng ngời niềm tin.
Phong trào ngày một mạnh thêm,
Tinh thần đánh Mỹ dâng lên bừng bừng!
Bước vào chiến dịch Thu Đông, (19)
Quân dân trong tỉnh tấn công nhịp nhàng.
Chủ lực, bộ đội địa phương,
Quyết cùng du kích xã thôn hợp đồng
Tấn công cắt đứt giao thông,
Đánh trận địa pháo Đèo Nhông nặng đòn,
Dốt kho nhiên liệu Đèo Son,
Đánh nguỵ Tuy Phước, Hoài Nhơn kinh hồn.
Phù Mỹ, Phù Cát, Tây Sơn,
Nguỵ quyền cơ sở xã thôn không còn.
Ta làm chủ năm mươi thôn
Với hơn hai vạn nhân dân đồng bằng.
An Nhơn, Phù Cát, Quy Nhơn
Đấu tranh chính trị dập dồn nổ ra
Chống địch chiếm đất, dỡ nhà
Sân bay Gò Quánh lập ra phi trường;
Chống bầu tổng thống Sài Gòn;
Chống càn cày ủi ruộng vườn nhân dân...
Đồng bào già trẻ Cát Hanh
Đi đầu trong mũi đấu tranh Đại Hàn,
Buộc chúng không được đi càn,
Giết người vô tội, bồi thường nạn nhân.
Từ đây binh lính Đại Hàn
Hung hăng giảm bớt, đi càn ít hơn.
Mở màn đợt hoạt động Đông,
Tấn công Gò Trạm, trung tâm quân đoàn
Chuyên lo đào tạo hạ sĩ quan;
Đánh vào Đập Đá hai lần;
Diệt đại đội Nam Triều Tiên ở Núi Bà,
Bắc Triều (20), nước bạn tặng cờ:
Đơn vị đánh thắng lính đánh thuê Đại Hàn.
Phá tan “ấp mẫu” Vinh Quang,
Nhân dân nổi dậy diệt ác ôn, phá kèm.
Chương trình bình định nông thôn
Địa bàn Tuy Phước biến thành khói mây!
Vùng ven đô thị từ nay
Trở thành bàn đạp bao vây nội thành...
- # -
Tình hình thay đổi rất nhanh
Thế địch suy yếu, ta càng mạnh hơn.
Trung ương Đảng hạ quyết tâm
Tiến lên giải phóng hoàn toàn miền Nam,
Tổng khởi nghĩa, tổng tấn công
Quyết giành thắng lợi vô cùng lớn lao.
Chấp hành mệnh lệnh tối cao
Quân dân náo nức bắt đầu khẩn trương
Chuẩn bị vật chất, tinh thần,
Vũ trang, chính trị, hậu cần, quân nhu;
Liên lạc trên dưới, trong ngoài
Phải luôn bảo đảm yêu cầu tấn công;
Vũ khí, đạn dược, quân lương
Dự trữ đầy đủ, khi cần có ngay.
Hoà cùng khí thế toàn khu
Lực lượng quân đội bắt đầu chỉnh quân;
Chỉnh huấn cán bộ, đảng viên
Làm cho quán triệt tinh thần trung ương.
Dưới trên chuẩn bị sẵn sàng
Giờ G nổi dậy, tấn công toàn miền.
Đánh hơi sắp bị ăn đòn,
Mỹ nguỵ ráo riết đề phòng từ xa,
Liên miên càn quét ven đô,
Đánh phá ác liệt không cho ngoài vào.
Nội thành quân luật gắt gao,
Tăng cường bảo vệ, dựng rào kẽm gai,
Cảnh sát dã chiến đặc dày
Thẳng tay tra khảo những ai chúng ngờ.
Địch bắt đồng chí bí thơ (21)
Giam vào quân trấn trước giờ ta tấn công.
Đường dây liên lạc ngoài trong,
Dưới trên bị đứt vô cùng khó khăn!
Giao thừa sáu tám, Mậu Thân,
Làm theo kế hoạch, ta tấn công nhịp nhàng
Các quận lỵ, thị Quy Nhơn
Rền vang tiếng súng giải phóng quân tràn vào.
Quy Nhơn, ta đánh ào ào
Chiếm các vị trí huyệt sào ngụy quân:
Dinh tỉnh trưởng, đồn Bạch Đằng,
Quân vụ thị trấn, đài Phát thanh nguỵ quyền...
Đồng bào hồ hởi đứng lên
Thi nhau đốt pháo vang rền khắp nơi...
Tiếng súng, tiếng pháo vang trời
Quân thù hoảng hốt, tạm thời án binh.
Công nhân máy nước, máy đèn
Tự động đóng máy, ba đêm liền tối om.
Nghìn dân các phố, các phường
Dựng chướng ngại vật cản ngăn trên đường.
Tại khu chiến đài Phát thanh
Đánh nhau quyết liệt cả tuần giằng co...
Sau khi thoát khỏi ngục tù,
Bí thư thị uỷ cùng Võ Mười chỉ huy
Đặc công anh dũng cực kỳ
Đánh lui bốn đợt giải nguy của quân thù;
Tù binh bắt mấy trăm người,
Trăm ba tên địch phơi thây trên đường.
Mỹ nguỵ tăng viện thêm quân
Vòng vây siết chặt tấn công dập dồn.
Khi còn viên đạn cuối cùng,
Quân ta đành phải ngoan cường hy sinh! (22)
Bên ngoài, ta chiếm Cù Mông
Hai ngày trụ bám ngăn quân viện vào.
Mười tiểu đoàn Mỹ-chư hầu
Tập trung hoả lực bắn vào quân ta.
Đánh nhau ác liệt, giằng co,
Quân ta mưu trí rút ra bên ngoài.
Phù Mỹ, bộ đội cắt rào
Ém sát quận lỵ, nôn nao đợi giờ,
Lệnh trên tạm hoãn bất ngờ,
Quân ta vội vã rút ra bất thường,
Chuyển sang tiêu diệt Đèo Nhông,
Tấn công Rừng Quán, Mỹ Trinh, Mỹ Hoà...
Hoài Nhơn tập kích sân bay,
Tam Quan, Đệ Đức, sở chỉ huy quân đoàn.
Bình Khê đánh chi công an,
Các đồn Đồng Phó, Bình Giang, Bình Tường...
Hoài Ân, Phù Cát, An Nhơn
Cũng đều pháo kích tấn công dập dồn...
Phối hợp với mũi vũ trang,
Đồng bào nổi dậy kiên cường đấu tranh.
Ba vạn quần chúng Hoài Nhơn
Trùng trùng vây hãm Bồng Sơn, đồi Mười,
Tam Quan, Đệ Đức các nơi,
Quân thù bắn trả, trăm người thương vong.
Phù Mỹ, nhập thị không xong
Quay về uy hiếp xã thôn nguỵ quyền...
Phù Cát, Tuy Phước nổi lên
Nhiều gương phụ nữ trung kiên tuyệt vời
Quân thù bắt đánh tả tơi,
Không hề khai báo, vẫn lời hiên ngang!
Tiếp theo đợt tết Mậu Thân
Tháng hai, ta lại tấn công dập dồn
Đánh Mỹ đóng ở Đèo Son,
Tập kích căn cứ sư đoàn hai hai;
Thị trấn, quận lỵ, chi khu
Bị ta công kích tơi bời, liên miên.
Nhân dân đồng loạt vùng lên
Năm mươi thôn phá kẹp, giành quyền về ta,
Mãng vùng giải phóng mở ra
Từ ven phía bắc đến núi Bà, Quy Nhơn...
Chấp hành chỉ thị trung ương
Quân ta tiếp tục hai lần tổng tấn công
Tháng 5, tháng 8 trong năm,
Vũ trang, chính trị dập dồn khắp nơi
Tiêu hao lữ Mỹ quân dù,
Diệt nhiều đại đội đánh thuê Đại Hàn.
Đặc biệt du kích xã thôn
Độc lập tác chiến lập công lẫy lừng.
Du kích mật huyện An Nhơn
Diệt hàng trăm địch trong vòng mười hôm.
Hoài Nhơn, Phù Mỹ, Quy Nhơn
Thọc sâu náo động hậu phương quân thù.
Cao trào nổi dậy Hè Thu
Giành quyền làm chủ thêm nhiều xã thôn.
Hoài Nhơn, Phù Mỹ kiên cường
Chặn xe bọc thép ũi càn xóm thôn,
Phù Mỹ, Phù Cát, Hoài Nhơn,
Dân dùng cuốc rựa đuổi quân chư hầu...
Khí thế đánh Mỹ lên cao
Cái thời sợ Mỹ lui vào xa xưa.
Mậu Thân thắng lợi cực kỳ
Làm cho giặc Mỹ lung lay tinh thần,
Ý chí xâm lược nguội dần,
Chuyển phi Mỹ hoá chiến trường miền Nam,
Xuống thang một bước chiến tranh,
Chờ quân nguỵ mạnh, viễn chinh rút dần;
Tăng cường “bình định nông thôn”
Hòng giành thắng lợi trong vòng bốn năm...
Giao thừa Kỷ Dậu mừng xuân (23)
Bác Hồ chúc tết nhân dân hai miền
“Năm qua thắng lợi vẻ vang,
Năm nay tiền tuyến chắc càng thắng to.
Vì độc lập, vì tự do!
Đánh cho Mỹ cút, đánh cho nguỵ nhào.
Tiến lên! chiến sĩ đồng bào
Bắc Nam sum họp xuân nào vui hơn!”
Lời Bác, tiếng gọi non sông
Động viên cả nước đồng lòng đứng lên
Vượt qua bão tố, thác ghềnh
Quyết tâm nhất thống hai miền Bắc Nam.
Mở đầu Việt Nam hoá chiến tranh
Địch tăng chiến lược hai gọng kìm mạnh hơn
“Bình định cấp tốc” nông thôn,
Chất độc hoá học rải cùng khắp nơi,
Phi pháo bắn phá tơi bời,
Hành quân “tìm diệt” thọc sâu núi rừng,
Ngăn chặn, triệt phá hành lang,
Bịt chặt cửa khẩu thông thương hai vùng...
Phát huy khí thế tấn công,
Ta mở chiến dịch từ Xuân đến Hè
Đánh bọn “ bình định “, nguỵ tề,
Hỗ trợ quần chúng nhất tề đứng lên
Diệt ác, phá ấp, phá kèm,
Giành quyền làm chủ các miền nông thôn.
Chục ngàn quần chúng Quy Nhơn
Nhân Ngày Phật Đản, giáo lương xuống đường
Đòi tự do tín ngưỡng bình thường,
Đòi thả hoà thượng hiền lành Thích Thiện Minh,
Đòi quyền dân chủ, dân sinh,
Đòi mau lập lại hoà bình ở miền Nam,
Đòi phải chấm dứt chiến tranh,
Rút hết quân Mỹ, hai bên hoà đàm...
Bãi thị, bãi khoá, đình công,
Vạn người rầm rập đấu tranh kiên cường.
Mỹ nguỵ lồng lộn chủ trương
“Trọng điểm bình định” các vùng gần xa
Gồm năm mươi xã trải ra
Hoài Nhơn, Phù Mỹ, Núi Bà, ven Qui Nhơn.
Chúng lập “bình định” các đoàn
Hợp cùng quân nguỵ đi càn tập trung
Đánh phá ác liệt vô cùng,
Lấn đâu chốt đó, lập khu dồn kẹp dân
Như thời hai núi, ba sông,
Bằng “tam giác chiến” vô cùng hiểm nguy.
Vòng ngoài, quân Mỹ-chư hầu
Thường xuyên càn quét tiêu trừ quân ta.
Vòng trong, quân đội cộng hoà,
Nguỵ quyền, dân vệ chia ra “ba cùng”,
Vừa lừa mị, vừa tấn công,
Chiêu hồi, hù doạ, dụ hàng, thủ tiêu...
Làng trên xóm dưới tiêu điều,
Đảng viên, cán bộ gặp nhiều khó khăn
Không còn bám được trong dân,
Phong trào lắng xuống ngày càng thêm sâu...
Đề ra nhiệm vụ hàng đầu
Tỉnh uỷ chỉ rõ đi sâu hai vấn đề:
Giữ dân giải phóng lâu nay;
Giành dân vùng địch, mở ngay phong trào
Đập tan thủ đoạn. âm mưu
“ Bình định cấp tốc ”thâm sâu bạo tàn.
Tìm cách bám lại trong dân
Tuyên truyền, tổ chức tấn công quân thù.
Mở đầu đợt hoạt động Thu
Tấn công, nổi dậy ào ào khắp nơi
Đánh đau quân Mỹ-chư hầu,
Tấn công hang ổ huyệt sào nguỵ quân,
Diệt bọn “bình định” hung hăn,
Phá ấp chiến lược, khu dồn, giành dân..
Phong trào như ngọn triều dâng
Bỗng tin sét đánh bàng hoàng bên tai:
Bác Hồ vĩnh viễn ra đi (24)
Tổn thất nầy thật cực kỳ lớn lao !
Toàn dân nức nở, nghẹn ngào
Để tang, truy điệu, thương đau vô bờ!.
Đồng bào các phố trong đô
Công khai cúng Bác trên bàn thờ Phật gia.
“Noi gương, nối chí Bác Hồ”
Đánh cho Mỹ cút, đánh cho nguỵ nhào,
Dấy lên mạnh mẽ phong trào
Lập công đền đáp công lao Bác Hồ.
Đợt hoạt động Đông bắt đầu
Hoài Ân tiêu diệt sở chỉ huy Ân Hoà..
Hoài Nhơn tập kích Hoài Châu
Phá tan đại bác, đánh vào xe tăng.
Bình Khê đánh mạnh Bình Giang
Diệt gọn trung đội bảo an tăng cường.
Quy Nhơn đánh Mỹ sĩ quan
Đóng tại Gành Ráng diệt hơn sáu mươi thằng...
Quần chúng hơn ba trăm thôn.
Ầm ầm nổi dậy diệt ác ôn, phá kèm.
Phong trào binh vận dấy lên
Làm tan rã ngũ ngàn tên dân phòng,
Tuyên truyền vận động nguỵ quân
Không đi càn quét gom dân kẹp kìm...
Hơn trăm lính Mỹ da đen
Cùng đòi về nước, biểu tình, bắn chỉ huy...
“Bình định cấp tốc” lung lay,
Mỹ-nguỵ ngoan cố mạnh tay tăng cường
“Bình định”, “xây dựng” song song
Ngõ hầu lung lạc tinh thần dân ta...
Rút kinh nghiệm thời gian qua,
Tỉnh mở chiến dịch Xuân Hè mạnh hơn.
Phương châm tám chữ rõ ràng:
“ Kìm Mỹ, diệt nguỵ, phá kèm, giành dân”
Tháng tư, chiến dịch mở màn
Tấn công Núi Lá diệt tiểu đoàn nguỵ quân.
Lữ dù quân Mỹ đổ quân
Đồi Tranh Mỹ Hiệp, Cát Sơn Rừng Dầu,
Quân ta vây hãm đánh đau,
Chúng bị tiêu diệt, tiêu hao nặng nề.
Một đơn vị của Sư Ba
Xuống đông Phù Mỹ mở ra phong trào
Phá ấp chiến lược ào ào,
Giành dân, diệt kẹp, đánh vào bảo an.
Địch từ căn cứ Trà Quang
Cho xe bọc thép một chiến đoàn cứu nguy
Bị ta tiêu diệt tức thì
Trên đường Mỹ Chánh-Đề Gi gập ghềnh.
Khu kho Gành Ráng, Đèo Son
Quân ta đốt cháy lửa xăng bừng bừng.
Phù Cát, Tuy Phước, An Nhơn
Tấn công, nổi dậy dập dồn nổ ra...
Giặc Mỹ huy động lữ dù
Hành quân càn quét chiến khu tỉnh nhà
Tại vùng Vĩnh Thạnh-Bình Khê,
Bị ta tiêu diệt nặng nề phải lui.
Sáu tiểu đoàn của lữ dù
“Tìm diệt” đánh phá phía tây núi rùng,
Chia làm hai cánh đi lùng,
Ăn đòn tơi tả, vội vàng rút ngay ...
Phong trào diệt ác sáng ngời
Nhiều gương anh dũng tuyệt vời khó quên,
Những cô con gái dịu hiền
Làm cho lũ giặc đảo điên, kinh hoàng:
Nguyễn Thị Phúc, Nguyễn Thị Lang,
Võ Thị Huy, Phạm Thị Đào kiên trung...
Năm bảy mươi, địch chuyển sang
“Bình định đặc biệt” phản công điên cuồng.
Miền núi, phi pháo tăng cường,
Chất độc hoá học rải cùng rừng xanh,
Gia tăng phá hoại mùa màng
Dân sinh đói kém, hậu cần khó khăn.
Với vùng giải phóng nông thôn,
“An dân” đánh phá, địch càn miên man
Quy mô năm sáu tiểu đoàn,
Xe tăng, xe ũi phá tan ruộng vườn;
Lấn đâu chốt đó, kẹp dân
Không cho “Việt cộng” nằm hầm bên trong;
Triệt tiêu khốc liệt vùng ven
Đầm Thị Nại, tây Quy Nhơn kéo dài;
Hỗ trợ quân nguỵ tay sai,
Quân Mỹ phân tán, chư hầu cũng chia
Thành đơn vị nhỏ đi theo
Các đoàn “bình định” đánh vào nông thôn.
Hình thành thị xã Quy Nhơn (25)
Chia làm hai quận, 16 phường, 2 vạn dân,
Bày trò đánh trống ghi danh
Rắp tâm bắt buộc nhân dân phải vào
Hội, đoàn, đảng phái, phong trào
Phản dân hại nước, ngõ hầu bôi lem
Gia đình cán bộ, đảng viên,
Vô hiệu cách mạng, dân tình nghi nan.
Bủa giăng mạng lưới “Phượng hoàng”,
Gia tăng “tam giác chiến” ngày càng hiểm sâu...
Âm mưu thủ đoạn dài lâu
Làm cho cách mạng không vào được dân.
Mở đầu chiến dịch Thu Đông,
Tấn công nổi dậy ba vùng, hai chân.
Phong trào đô thị, nông thôn,
Chiến tranh du kích tưng bừng khắp nơi,
Các đội diệt ác ra đời
Hoạt động hợp pháp sáng ngời chiến công.
Ác ôn bạt vía kinh hồn
Không dám hống hách, không còn hung hăng.
Phong trào đô thị Quy Nhơn
Dâng lên mạnh mẽ vô cùng sục sôi.
Ngày bảy tháng chạp, bảy mươi,
Lính Mỹ bắn chết học trò Nguyễn Văn Minh,
Giáo viên, công chức, học sinh
Xuống đường khiêng xác tuần hành hô vang:
“Đả đảo giặc Mỹ bạo tàn!”
Bao vây đập phá tan hoang ba nhà tầng,
Những nơi giặc Mỹ đóng quân;
Mười bốn xe Mỹ bị lật ngang trên đường;
Đánh nhiều lính Mỹ trọng thương,
Buộc tên tướng Mỹ từ Sài Gòn bay ra
Dùng lời ngon ngọt dịu xoa
Hứa đền nhân mạng, điều tra xử hình.
Đây là một vụ đấu tranh
Đã gây chấn động thị thành miền Nam.
Làn sóng chống Mỹ dâng lên
Tạo ra phản ứng dây chuyền khắp nơi..
Xuân Hè bảy mốt bắt đầu,
Bộ đội chủ lực gồm hai trung đoàn
Mở hai khu chiến tập trung
Bắc Phù Mỹ, bắc Hoài Nhơn đánh vào
Chủ lực nguỵ, quân chư hầu
Những đòn rất nặng, rất đau, diệt nhiều..
Quy Nhơn, bốn vạn đồng bào
Xuống đường sôi sục quyết đòi chồng con
Bị đưa đi các chiến trường
Nam Lào, đường 9 không mong ngày về,
Đòi rút hết Mỹ-chư hầu,
Chiến tranh chấm dứt, mau mau hoà đàm..
Biển người cuồn cuộn, hàng hàng
Vây dinh tỉnh trưởng lớp trong, lớp ngoài;
Thương binh nguỵ từ các nơi
Kéo về thị xã đòi bồi thường ngay
Những người cụt mất chân tay
Suốt đời tàn phế, tương lai mịt mờ.
Binh sĩ nổi loạn xông vô
Rượt đánh quân Mỹ, xác xô Đại Hàn,
Tấn công căn cứ sĩ quan,
Hành hung, cướp bóc ngang tàng lắm thay...
Tinh thần giặc Mỹ lung lay,
Hoang mang, dao động mong ngày rút quân...
Thừa cơ quân địch rối tung,
Nhân dân Phù Mỹ tấn công dập dồn
Giành quyền làm chủ nông thôn,
Bao vây Gò Cớ, gọi hàng nguỵ quân,
Địch cho gần một tiểu đoàn
Giải vây Gò Cớ bị dân chặn đường
Bao vây, kìm giữ giữa đồng
Tiến lui đều khó nên đành án binh.
Súng cối ta bắn cầm canh,
Tiếng loa binh vận thắm tình nhân văn:
Quy hàng sẽ được khoan hồng,
Ngoan cố chống cự, bốt đồn ra tro...
Rạng ngày mùng bốn tháng tư,
Nguỵ quân lén lút xé rào trốn đi...(26)
Chiến công Gò Cớ phát huy
Hàng loạt chốt địch tức thì tan hoang,
Sáu xã từ bắc chí nam
Địa bàn Phù Mỹ không còn chốt quân.
Hoài Nhơn, hàng vạn nhân dân
Nhất tề nổi dậy phá tan khu dồn,
Bứt chốt các xã phía đông,
Giành quyền làm chủ xã thôn vạn người
Hoài Ân, Tuy Phước các nơi
Phá dồn, bứt chốt tuyệt vời kém chi?
“Bình định nước rút” lâm nguy
Hơn trăm chốt điểm, hai mươi khu dồn
Chỉ trong sáu tháng không còn.
Bên ta giải phóng hoàn toàn 53 thôn
Với hơn 4 vạn nhân dân;
Giành quyền làm chủ 70 thôn,7 vạn người;
Vùng ven thị xã, vành đai
Ta giành làm chủ dải dài hai ngàn dân.
Từ đây cục diện chiến trường
Ngày càng thuận lợi bội phần cho ta.
Cuối năm 71, mùa thu,
Viễn chinh của Mỹ bắt đầu rút quân,
Chỉ còn để lại chiến trường
Một vài đơn vị hậu cần, chuyên môn:
Tiểu đoàn bọc thép, xe tăng,
Tiểu đoàn kỹ thuật, công binh rà mìn.
Lính đánh thuê Nam Triều Tiên
Rút đi để lại hai trung đoàn bộ binh.
Thế ta, thế thắng đi lên,
Thế địch bị động ngày càng lâm nguy!
Quân dân với quyết tâm cao
Khẩn trương chuẩn bị Xuân Hè 72.
Chỉnh quân, chỉnh huấn đợt nầy
Vô cùng sâu sắc, trong, ngoài, dưới, trên
Nêu cao chủ nghĩa anh hùng
Quyết giành thắng lợi vô cùng vẻ vang.
Thanh niên hăng hái lên đường
Gia nhập quân đội, Sư đoàn số Ba;
Đạo quân chính trị lập ra
Gồm các binh chủng như là vũ trang
Với gần trăm mốt tiểu đoàn
Hơn trăm đại đội gồm hơn bốn vạn người
Ngày đêm luyện tập, trau dồi
Bừng bừng khí thế, sáng ngời niềm tin!
“Chiến dịch gạo” được dấy lên
Khẩn trương, rầm rộ khắp miền nông thôn,
Bảo đảm đầy đủ nuôi quân
Ăn no đánh thắng thời gian kéo dài.
Tốn bao xương máu, mồ hôi
Cõng gùi vũ khí từ ngoài vào trong,
Vượt qua trăm núi ngàn sông,
Mưa ngàn, thác lũ, đạn bom quân thù.
Mở đường tiếp tế xe thồ
Bảy mươi cây số cam go khôn lường.
Dày công hơn một tháng ròng
Sẵn sàng phương tiện phá đường Tây Nguyên
Ngõ hầu chia cắt các miền
Không cho quân địch dễ dàng cứu nhau...
Bảy hai, sôi nổi cao trào
Toàn dân chuẩn bị bước vào đợt Xuân.
Tháng tư, ngày chín mở màn,
Quân ta nổ súng tấn công Ân Tường,
Gò Loi, căn cứ nguỵ quân
Bảo an đóng giữ, ta siết vòng bao vây.
Âu lo huyện lỵ lâm nguy
Địch càn liên tiếp nhiều ngày giải vây.
Bốn đại đội địch phơi thây
Cùng mười hai chiếc máy bay tan tành.
Địch tung đặc nhiệm chiến đoàn
Xe tăng, bọc thép ầm ầm kéo lên,
Bị ta chặn đánh đảo điên
Đồng thời bịt chặt xuống, lên mọi đường...
Chi khu quân sự Tam Quan,
Căn cứ Đệ Đức ăn đòn quân ta.
Tại khu tử chiến Hòn Bồ,
Trận địa bày sẵn, quân thù chôn thây!
Hoài Ân thoi thóp từng giờ,
Quân viện không có, ngoại vi chẳng còn.
Quân ta dồn dập tấn công
Địch không chịu nổi, cuối cùng tháo thân
Băng qua đồng ruộng Ân Phong
Du Tự, An Chiểu, mồ chôn chiến đoàn!
Hoài Ân giải phóng hoàn toàn (27)
Đầu tiên các huyện đồng bằng khu Năm,
Toàn dân mở hội ăn mừng
Ngày vui đại thắng, ngày dân đổi đời!
Đại tướng Nguyên Giáp gửi thư
Ngợi khen Bình Định, Sư Ba anh hùng.
Phát huy chiến thắng Hoài Ân,
Ta chiếm các chốt trên đường bắc nam
Từ Đèo Nhông đến Bồng Sơn,
Vây cụm cứ điểm Bình Dương chặt khừ,
Khoá luôn cả Nổng Mồ Côi,
Địch cho quân đến giải vây, một tiểu đoàn
Bị ta tiêu diệt hoàn toàn.
Thừa cơ, quần chúng ầm ầm nổi lên
Bao vây bứt rút, bứt hàng
Bốn hai chốt điểm phía đông huyện nhà,
Nửa phần Phù Mỹ trở ra
Hoàn toàn giải phóng, nhà nhà hân hoan.
Thời cơ thắng lợi đến gần,
Hoài Nhơn giải phóng hoàn toàn Tam Quan,
Bao vây quận lỵ Bồng Sơn.
Căn cứ Đệ Đức địch dồn tàn quân,
Bị ta dũng mãnh tấn công,
Các đội “kéo lính” hùng hồn gọi loa....
Quân thù rối tựa tơ vò
Hỗn quan hỗn lính trông chờ viện binh...
Quân ta bỗng bất thình lình
Tràn vào đánh mạnh, thắng nhanh dễ dàng.
Xe tăng đi trước mở đường
Quân thù tháo chạy xuống vùng Hoài Hương
Bị ta bắt sống hoàn toàn.
Hoài Nhơn sạch bóng nguỵ quân Sài Gòn!
Nhân dân Tuy Phước, An Nhơn
Bình Khê, Phù Cát dập dồn tấn công
Vũ trang, chính trị song song
Tưng bừng giải phóng nhiều vùng nông thôn.
Xuân Hè thắng lợi lẫy lừng
Bốn huyện giải phóng hoàn toàn từ nay
Tạo ra bàn đạp lâu dài
Nửa tỉnh phía bắc, bao vây thị thành.
Thế, lực ta phát triển nhanh,
Nguỵ quân rệu rã, nguỵ quyền rối reng.
Quyết tâm thừa thắng xông lên
Bảo vệ thành quả, mở thêm đồng bằng,
Tấn công thị xã Quy Nhơn
Vũ trang, chính trị song song, dập dồn...
- # -
Thế thua, Mỹ nguỵ buộc lòng
Ký vào Hiệp định hoà bình Paris.
Mặc dù quân Mỹ rút đi
Vẫn còn lập bộ chỉ huy trá hình
Điều hành cỗ máy chiến tranh,
Chỉ huy nguỵ phá hoà bình, phản dân.
Tổng Thiệu trắng trợn nói rằng:
Quyết không hoà hợp, cũng không hoà bình
Ta phải đánh trước, đánh nhanh
Xoá thế da báo trên từng địa phương..
Trước giờ hiệp định thi hành,
Sài Gòn huy động đa phần nguỵ quân
“Tràn ngập lãnh thổ” muôn phương,
Cắm cờ chiếm đất điên cuồng khắp nơi...
Bên ta, tư tưởng xả hơi,
Chủ quan thoã mãn tạm thời nổi lên;
Có nhiều cán bộ, đảng viên
Còn mang ảo tưởng hoà bình rất nguy!
Tỉnh uỷ Bình Định kịp thời
Sinh hoạt chính trị trong ngoài, dưới trên
Quán triệt cách mạng không ngừng,
Nắm vững tư tưởng tấn công ba vùng,
Bảo toàn vững chắc nông thôn
Sẵn sàng giáng trả những đòn rất đau
Không cho quân địch nống vào
Các vùng giải phóng cấm cờ ba que...
Cả năm một chín bảy ba (1973)
Địch lấn, ta đánh diễn ra không ngừng.
Lấn chiếm, bình định điên cuồng,
Địch gây tổn thất, khó khăn phong trào...
Quân ta với quyết tâm cao,
Khẩn trương chuẩn bị bước vào bảy tư
Tấn công, nổi dậy Hè Thu
Vũ trang đánh mạnh Bình Khê nhiều ngày.
Địch điều quân đến giải vây
Bị ta kìm giữ phía tây phi trường...
Thừa cơ, quần chúng Hoài Nhơn
Nhất tề nổi dậy bức hàng nhiều nơi.
Phù Mỹ, Phù Cát kịp thời
San bằng chốt điểm, đánh lui quân càn
An Nhơn, Tuy Phước, Quy Nhơn
Đồng bào kéo đến bót đồn đấu tranh
Đòi địch trả lại chồng con,
Đòi không đánh phá nát tan xóm làng...
Bình Khê phá các khu dồn
Dân về làng cũ ruộng nương cấy cày.
Trên đường 19 phía tây,
Quân ta chốt giữ bảy ngày, bảy đêm.
Địch điều biệt động Tây Nguyên
Kéo về giải toả bị đòn rất đau...
Nhìn chung, đến cuối bảy tư,
Các vùng giải phóng hầu như vẹn toàn.
Ba huyện giải phóng hoàn toàn,
Một huyện giải phóng đa phần bản thôn
Cộng thêm 18 xã, 50 làng
Hoàn toàn giải phóng với gần mười vạn dân.
Vùng ta xây dựng vững vàng
Kinh tế văn hoá ngày càng nâng cao,
Thực lực cách mạng tăng nhiều
Vũ trang, chính trị mạnh đều xã thôn.
Bên trong nội thị, vùng ven
Cơ sở, biệt động gắn liền trong dân.
Tuyến đường cơ giới bắc nam
Nối liền các tuyến đường ngang núi rừng,
Con đường tiếp tế hậu cần,
Con đường bộ đội hành quân đêm ngày,
Mở ra triển vọng sáng ngời
Hậu phương đáp ứng kịp thời tiền phương.
Đầu năm một chín bảy lăm (1975),
Tình hình cách mạng miền Nam thuận buồm
Nguỵ quân xuống dốc tinh thần
Vì chưng bị Mỹ nửa chừng bỏ rơi,
Nguỵ quyền lục đục rối bời,
Kinh tế sa sút, dân thời bất an...
Thời cơ đã quá rõ ràng
Tiến lên giải phóng hoàn toàn miền Nam!
Trung ương Đảng vạch chủ trương
Quyết chiến chiến lược trong vòng hai năm.
Bình Định, trọng điểm miền Trung
Địch luôn đánh phá các vùng của ta,
Thực thi kế hoạch gọi là
“An ninh lãnh thổ”, quốc gia “cộng đồng”,
“Bình định tái thiết” nông thôn,
“Bình định phát triển” các vùng như nhau..
99 ấp “ung thối”, phục hồi,
Tái chiếm 33 ấp đã vào tay ta,
Cố gắng đến cuối tháng ba
Hoàn thành “bình định” tỉnh nhà trong năm!
Xem ra địch rất chủ quan,
Ngày tàn sắp đến vẫn còn khua môi.
Nhân hoà, địa lợi, thiên thời,
Quân dân Bình Định sục sôi cao trào
“Đánh cho Mỹ cút, nguỵ nhào”
Khẩn trương chuẩn bị bước vào đợt Xuân
Hình thành khu chiến tây-nam
Trên đường 19, dưới vùng An Khê.
Bảy lăm, ngày bốn tháng ba
Vang rền mìn nổ phá cầu 12,
Hai mươi chốt dọc Cây Rui
Đến cầu 16 lọt vào Sư Ba.
Nguỵ quân hoảng hốt tung ra
Hai trung đoàn nguỵ cộng hoà giải vây...
Nhân dân các huyện tức thời
Vùng lên giải phóng mảng dài xã thôn
Gồm ba xã huyện Tây Sơn
Và ba xã huyện An Nhơn liên hoàn.
Bình Định, Đập Đá, Phú Phong
Bị ta áp sát siết vòng bao vây.
Phù Mỹ từ đông sang tây
Vùng lên giải phóng mảng dài hai vạn dân.
Hai huyện Phù Cát, An Nhơn
Năm xã liền mảng không còn nguỵ quân.
Chiến công nối tiếp chiến công,
Quân ta khí thế bừng bừng thăng hoa!
Sau khi thất thủ Buôn-Ma,
Nguỵ quân tháo chạy bị ta đánh đòn
Cheo Reo, Phú Túc, Củng Sơn.
Sư hai hai của nguỵ quân cộng hoà
Lập cụm cứ điểm quy mô,
Hình thành lá chắn ngăn ngừa Quy Nhơn;
Cố vấn Mỹ vào Sài Gòn,
Khí tài, phương tiện chiến tranh chuyển dần...
Nguỵ quyền Bình Định hoang mang
Chuẩn bị “di tản” bảo toàn thây ma!
Thường vụ Tỉnh uỷ đề ra
Tấn công Tuy Phước tạo đà vào Quy Nhơn.
Quân dân Tuy Phước dập dồn
Tấn công nổi dậy khắp vùng nông thôn
Giải phóng các xã phía đông
Nối liền các xã An Nhơn mảng dài
Tạo thế chia cắt Gò Bồi
Quận lỵ Tuy Phước lẻ loi một mình...
Tình hình trên các chiến trường
Diễn ra mau lẹ khó lường thời gian.
Lần lượt Quảng Ngãi, Quảng Nam,
Thừa Thiên Huế, Đà Nẵng nguỵ quân sạch rồi !
Tỉnh uỷ Bình Định kịp thời
Chủ trương tranh thủ đón đầu thời cơ
“ Xã giải phóng xã” tự lo,
“ Huyện giải phóng huyện ” không chờ cấp trên!
Quân dân toàn tỉnh tiến lên
Đánh đổ toàn bộ nguỵ quyền tay sai!
Cái giờ tận số cận kề
Địch lo “tử thủ” trong ngoài Quy Nhơn,
Lập nhiều phòng tuyến vùng ven
Dải dài phòng thủ Cù Mông-Diêu Trì...
Quân dân toàn tỉnh nhất tề
Tấn công nổi dậy từ ngày hai lăm.
Hoài Nhơn rầm rộ ra quân
Nguỵ quân hoảng hốt đổ dồn Tam Quan,
Nửa đêm tháo chạy kinh hoàng.
Quân ta thừa thắng dập dồn tấn công
Đệ Đức, quận lỵ Bồng Sơn...
Sáng ngày hai tám, Hoài Nhơn sạch thù!
Sang ngày ba mốt tháng ba,
Phù Mỹ, Phù Cát ào ào tấn công
Giải phóng quận lỵ hoàn toàn!
Tại mặt trận phía tây nam kiên cường,
Sư Ba đánh chiếm An Sơn,
Tấn công mãnh liệt chiếm vùng Lai Nghi,
Giải phóng quận lỵ Bình Khê!
Cũng ngày ba mốt tháng Ba lẫy lừng
An Nhơn giải phóng hoàn toàn,
Vân Canh sạch bóng thù trong giặc ngoài!
Tuy Phước liên tiếp năm ngày
Tấn công nổi dậy diệt thù khắp nơi.
Chi khu quân sự Gò Bồi
Vỡ tung tháo chạy trốn vào Quy Nhơn.
Từ đây bàn đạp vùng ven
Ngày càng mở rộng trở nên vững vàng.
Quân thù “ tử thủ” Quy Nhơn
“ Tuỳ nghi di tản” vào thành Nha Trang,
Số ra trốn tại Lao Xanh...
Thời cơ giải phóng quê hương chín mùi!
Quân ta các mũi đánh vào
Chợ Dinh, Núi Một, Cầu Đôi tưng bừng,
Chặn đường khoá chặt Sông Ngang,
Đồng thời bịt kín các đường vào ra.
Chiếm xong Núi Một, quân ta
Dập dồn nã pháo gần xa các vùng
Sân bay, quân cảng, hải quân;
Bộ binh các mũi hợp đồng thọc sâu
Tấn công đánh chiếm các khu
Đèo Son, Gành Ráng và đài viễn thông...
Bất ngờ biệt động Quy Nhơn
Xuất quân đánh chiếm Ty Công an nguỵ quyền,
Khiến cho lũ giặc đảo điên;
Nhà lao giải thoát hơn nghìn tù nhân;
Đánh dinh tỉnh trưởng họ Trần, (28)
Chiếm Mũi Tấn, cảng Quy Nhơn các vùng...
Vũ trang, chính trị nhịp nhàng
Nhân dân khắp các phố phường đứng lên
Tấn công trụ sở nguỵ quyền,
Chiếm đồn cảnh sát ác ôn Bạch Đằng,
Bao vây, truy kích, gọi hàng
Bọn tàn quân địch về cùng nhân dân.
Gần ngàn viên chức, công nhân
Nhà ga, thương cảng, máy đèn Quy Nhơn.
Chặn tay lũ giặc điên cuồng
Không cho chúng phá, cướp hàng chở đi...
Đúng tám giờ tối cùng ngày (29)
Ngọn cờ giải phóng tung bay dịu huyền
Trên toà hành chính nguỵ quyền,
Quy Nhơn-Bình Định vang lên khải hoàn!
Quyết tâm tiêu diệt tàn quân
Sáu nghìn tên cố mở đường Quy Nhơn
Ngõ hầu tẩu thoát biển đông,
Quân ta cắt đứt sông Ngang một nhịp cầu.
Tàn binh buộc phải lao vào
Mồ chôn, bát quái trận đồ Lam Sơn.
Chặn sau, đánh trước, thọc sườn,
Băm vằm “Bình hải, trấn sơn sư đoàn”(30)
Cùng ba trăm chiếc xe tăng;
Bắn chìm hầu hết tàu thuyền hải quân
Đang chờ chở bọn tàn quân
Trốn ra biển cả thoát thân vào Sài Gòn.
Tháng tư, ngày một, bảy lăm
Tỉnh ta sạch bóng nguỵ quân, nguỵ quyền.
Toàn dân phấn khởi đón mừng
Đoàn quân giải phóng về cùng quê hương.
Người người náo nức, hân hoan,
Rợp trời cờ đỏ sao vàng tung bay,
Tung bay cờ đỏ tung bay
Cùng cờ Mặt trận ngất ngây lòng người!
-- # --
Chống Mỹ hai chục năm trời
Hy sinh, tổn thất, gian nguy nào bằng!
Tinh thần quật khởi Tây Sơn,
Quân dân Bình Định lập công lẫy lừng.
Quán triệt tư tưởng tấn công,
Phương châm ba mũi, hai chân, ba vùng,
Cách mạng sự nghiệp toàn dân
Do Đảng lãnh đạo, tấn công không ngừng,
Đi từ thắng lợi từng phần
Tiến lên giải phóng hoàn toàn quê hương.
Đảng viên gương mẫu, tiên phong
Nêu cao phẩm chất quên mình vì dân;
Quân dân đoàn kết một lòng
Phát huy chủ nghĩa anh hùng Việt Nam!
Ôn cố là để tri tân,
Bài học thắng Mỹ soi đường hôm nay,
Con đường bảo vệ, dựng xây
Dân giàu tỉnh mạnh tương lai huy hoàng!
(1) Khẩu hiệu chống Cộng của Ngô Đình Diệm.
(2) Theo Lịch sử Đảng bộ BĐ, tập III, trang 20.
(3) Nghị quyết XVra đời đầu năm 1959.
(4) Nổ ra ngày 6-2-1959, nhằm ngày 29 Tết Mậu Tuất.
(5) Tháng 3-1962, địch triển khai ồ ạt tại Bình Định.
(6) Đại Khoan thuộc xã Cát Hiệp, Phù Cát; An Giang, xã Mỹ Đức, Phù Mỹ.
(7) Diệm Nhu bị giết ngày 1-11-1963.
(8) Năm 1965
(9) Phước Lý nhập thị từ 20-27-9-1964.
(10) Đêm 10-2-1965,ta tấn công khách sạn Việt Cường.
(11) Ngày 8-2-1965, nhằm ngày mùng Năm Tết Ất Tỵ.
(12) Nhân ngày 20-7-1965.
(13) Mỹ càn Thuận Ninh ngày 18-9-1965.
(14) Thảm sát Bình An đầu năm 1966.
(15) Mỹ đánh phá Hoài Nhơn thàng 1-1966.
(16) Dũng sĩ diệt Mỹ, dũng sĩ diệt máy bay.
(17) Chiến thắng Thuận Hạnh ngày 22-8-1966.Về sau Võ Lai được phong tặng Anh hùng lực lượng võ trang.
(18) Địch đánh Nũi Bà từ cuối tháng 9 đến cuối tháng 10-1966
(19) Năm 1967.
(20) Cộng hoà dân chủ nhân dân Triều Tiên.
(21) Giáp Tết, d/c Biên Cương vào nội thị thì bị địch bắt trước giờ ta nổ súng.
(22) Các d/c Biên Cương và Võ Mười đều anh dũng hy sinh.
(23) Giao thừa 1969.
(24) Bác Hồ từ trần ngày 2-9-1969.
(25) Tháng 9-1970, địch thành lập thị xã Quy Nhơn gồm hai
Quận Nhơn Bình và Nhơn Định.
(26) Địch bứt rút Gò Cớ nửa đêm ngày 3-4-1970.
(27) Hoài Ân giải phóng hoàn toàn ngày 19-4-1972.
(28) Trần Đình Sự.
(29) Quy Nhơn giải phóng hoàn toàn ngày 31-3-1975.
(30) Biệt danh của sư 22 quân ngụy.
KẾT LUẬN VẮN TẮT
Từ khi lập phủ Hoài Nhơn
Đến ngày giải phóng hoàn toàn quê hương,
Hơn năm thế kỷ thăng trầm,
Nhân dân Bình Định kiên cường đấu tranh
Chống phong kiến, chống thực dân,
Hy sinh, tổn thất, khó khăn không sờn.
Sáng ngời hào khí Tây Sơn,
Phong trào khởi nghĩa nông dân lẫylừng.
Giương cao cờ nghĩa Cần vương
Chống Pháp xâm lược quật cường bao năm.
Từ khi có Đảng dẫn đường,
Cách mạng tháng Tám thành công huy hoàng!
Ba mươi năm chống xâm lăng,
Đánh Pháp, đuổi Mỹ, chiến công lẫy lừng !
Nhân dân Bình Định một lòng
Sắt son tin tưởng con đường tiến lên
Độc lập dân tộc gắn liền
Chủ nghĩa xã hội trên nền Mác-Lênin;
Thấm nhuần tư tưởng Hồ Chí Minh,
Dưới cờ của Đảng quang vinh dẫn đường !
Tháng 9 năm 2005.
Hoài Nam
Nguyễn Công Hoàng
| 
