Từ nhiều năm qua, mỗi ngày trên địa bàn cả nước có hơn 30 người thiệt mạng vì tai nạn giao thông. Nếu tính bình quân thì mỗi năm nước ta có tới 12 ngàn người thiệt mạng, khoảng gấp đôi số đó là người bị thương mà trong đó có những người giữ được mạng sống nhưng phải gắn liền với thương tật trong suốt cả phần đời còn lại. Nhiều gia đình mất đi người trụ cột trong gia đình, khiến những người còn lại lâm vào cảnh khốn cùng do không có thu nhập, hoặc kiệt quệ vì chạy chữa thương tật… Có thể nói đó là những con số thật lạnh lùng và tàn nhẫn.
Có một nghịch lý khó chấp nhận là khi hạ tầng giao thông tốt lên, tai nạn lại càng tăng, ngày càng có thêm nhiều vụ tai nạn nghiêm trọng, làm chết và bị thương rất nhiều người. Bên cạnh những vấn đề yếu kém, bất cập hay được nhắc tới liên quan đến cơ sở hạ tầng giao thông, phương tiện kỹ thuật không đảm bảo… thì cần phải nhấn mạnh rằng vấn đề cốt lõi là ý thức tuân thủ luật lệ giao thông ngày càng kém. Các biểu hiện của nó là tình trạng phóng nhanh, lấn trái, vượt sai luật, vi phạm phần đường, bất ngờ chuyển hướng, phóng vượt ẩu, ngủ gật, lái xe trong lúc say rượu bia hoặc bị tác dụng của chất kích thích...
Có thể nói, chính các lỗi chủ quan của người tham gia giao thông đã trở thành phổ biến là những nguyên nhân gây ra tai nạn. Một thống kê của Ủy ban An toàn giao thông quốc gia cho thấy có hơn 50% người điều khiển xe máy không có bằng lái hợp lệ. Còn với ô tô, tỉ lệ người lái xe có bằng lái cao hơn, nhưng một số không ít trong đó là bằng do mua bán, chạy chọt mà có. Vụ tai nạn giao thông thảm khốc vừa xảy ra tại Bình Thuận làm 10 người chết, hơn 20 người bị thương mà nguyên nhân bước đầu được xác định tài xế chiếc xe gây tai nạn chưa đủ tuổi theo quy định là một cảnh báo cho việc coi thường quy định về giao thông liên quan đến giấy phép lái xe.
Thực tế cho thấy nếu chỉ tuyên truyền thì sẽ không đủ tác động cần thiết để làm tăng ý thức tuân thủ pháp luật nói chung và Luật Giao thông nói riêng. Tai nạn tăng là hệ quả của rất nhiều nguyên nhân được tích lũy qua thời gian dài. Trong đó có một phần là do các hình phạt không được thực thi nghiêm khắc, chặt chẽ nên thiếu sức răn đe. Do vậy, cùng với công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức thì cơ quan chức năng cần phải tăng cường xử phạt nghiêm khắc mọi vi phạm xảy ra và phải đảm bảo không có ngoại lệ trong việc thực hiện chế tài các lỗi vi phạm.
Có thể là khung luật pháp vẫn còn những điểm cần điều chỉnh để hoàn thiện. Tuy nhiên, chỉ với những quy định hiện tại, nếu áp dụng đầy đủ hình phạt chính và bổ sung cho các vi phạm, cũng làm giảm đáng kể tai nạn. Trước hết, lực lượng thực thi pháp luật như cảnh sát giao thông, thanh tra giao thông phải thực hiện đúng chức năng và kiên quyết không để xảy ra tình trạng mãi lộ như lâu nay, phải cứng rắn, áp dụng pháp luật không có ngoại lệ hay miễn trừ tùy tiện.
Nếu không làm ngay điều đó, những con số thống kê về mất mát nhân mạng trong thời gian tới sẽ còn đau lòng hơn.
|