Một lần nữa Quốc hội, Chính phủ và các cơ quan hữu quan thể hiện quyết tâm trong việc phòng chống thuốc lá. Dự thảo Luật phòng, chống tác hại của thuốc lá đang được Bộ Y tế khẩn trương chuẩn bị với nguyên tắc lấy phòng tác hại của thuốc lá là chính, kèm theo các quy định chặt chẽ như nghiêm cấm người dưới 18 tuổi hút thuốc lá và các địa điểm công cộng sẽ cấm hút thuốc lá hoàn toàn. Người đứng đầu các địa điểm công cộng có quy định cấm hút thuốc lá có trách nhiệm hướng dẫn, kiểm tra, nhắc nhở mọi người thực hiện đúng quy định về cấm hút thuốc lá tại địa điểm do mình quản lý, điều hành…
Không ai có thể nghi ngờ về lợi ích của chủ trương này. Là một nước có tỉ lệ hút thuốc lá cao trên thế giới, theo ước tính của Bộ Y tế, ở nước ta hàng năm có khoảng 40.000 ca tử vong vì các bệnh liên quan đến thuốc lá, gần gấp 4 lần số ca tử vong vì tai nạn giao thông đường bộ. Các nhà khoa học đã chứng minh khói thuốc lá chứa hơn 4.000 chất hóa học, gây ra 25 căn bệnh nguy hiểm khác nhau như ung thư phổi, bệnh tim mạch, phổi tắc nghẽn, vô sinh...
Song liệu có luật rồi tình hình có thể cải thiện được không? Chỉ mới cách đây hơn một năm, Thủ tướng Chính phủ đã ký ban hành Quyết định 1315/QĐ-TTg nghiêm cấm việc hút thuốc lá tại các lớp học, nhà trẻ, các cơ sở y tế, thư viện, rạp chiếu phim, nhà hát, nhà văn hóa, các khu vực sản xuất và nơi làm việc trong nhà, nơi có nguy cơ cháy nổ cao và trên các phương tiện giao thông công cộng. Và hơn 5 năm trước Nghị định số 45/2005/NĐ-CP của Chính phủ cũng có nội dung tương tự.
Nhưng từ đó đến nay, hầu như chưa có một trường hợp nào bị phạt khi hút thuốc lá nơi công cộng. Nhiều người “vô tư” hút thuốc lá tại các nơi có quy định cấm, thậm chí ngay trước nơi có biển cấm mà không gặp bất cứ hình thức xử phạt nào. Kể cả tại các bệnh viện, cũng không quá khó để bắt gặp những người đang hút thuốc.
Bởi vậy, để chủ trương cấm hút thuốc lá nơi công cộng có thể thực thi trên thực tế, các chế tài xử phạt người vi phạm phải được thực hiện quyết liệt, cụ thể, chứ không nói suông.
Từ hơn 10 năm nay, mỗi năm nước ta đều dành 1 tuần để tập trung vận động phòng chống tác hại thuốc lá (tuần lễ từ 26-31.5 hàng năm), trong khi thế giới chỉ có 1 ngày (Ngày thế giới phòng chống tác hại thuốc lá 31.5). Nhưng trong khi chúng ta còn đang lúng túng, chưa làm được gì nhiều, thì nhiều nước đã thực hiện rất tốt quy định cấm thuốc lá để bảo vệ sức khỏe người dân. Cách mà họ đã làm là không chỉ phạt nghiêm người hút thuốc lá nơi công cộng mà còn phạt cả những cơ quan để xảy ra tình trạng hút thuốc lá tại cơ quan.
Muốn cấm thuốc lá để bảo vệ sức khỏe, thì chỉ còn một cách là không nửa vời.
| 
