Náo nức trong những ngày xuân này là không khí lễ hội (LH) rộn ràng.
Mở màn cho những hội xuân trên đất Bình Định chính là hội Chợ Gò (thị trấn Tuy Phước, huyện Tuy Phước). Chợ Gò chỉ họp mỗi năm một phiên, vào ba ngày Tết. Người ta đi chợ không chủ yếu để bán - mua mà đi chợ chính là đi hội, là xuất hành đầu năm, mong cho vạn sự như ý…
Sau hội Chợ Gò, trong hai ngày 16 và 17 tháng Giêng, diễn ra hội vía Bà ở Nhơn Phong (An Nhơn); rồi chỉ vài ngày tới đây là đến hội chùa Ông Núi ở xã Cát Tiến, huyện Phù Cát… Còn nếu bạn muốn tận mắt chứng kiến LH của một làng nghề, mời bạn đến với LH làng rèn Phương Danh (An Nhơn)…
Và sau mỗi màn hương khói của tín ngưỡng truyền thống, mỗi hội xuân đều có văn, có nghệ, có võ, có diễn tuồng, và có thao diễn kỹ thuật cơ thể, hoặc tay không qua thi võ, kéo co, kéo gậy…
Như vậy, đi hội xuân, vừa để được sống trong tinh thần cộng cảm cộng đồng, để dáng dấp cội nguồn không bật ra khỏi ý thức tồn tại của mình, vừa là cơ hội để được vui chơi sau những tháng ngày tất bật, miệt mài.
Hầu hết LH đầu năm đều bắt nguồn từ ý nghĩa cầu mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, tưởng nhớ những người có công với làng, với nước. Tuy nhiên, ngày nay, người đi lễ còn muốn cầu tài, cầu lộc, cầu danh, cầu lợi, rồi rải tiền khắp các bàn thờ, các tượng thờ… Đó là những biểu hiện phổ biến nhưng xa lạ với các LH nguyên gốc của người Việt. Thêm vào đó, không ít hiện tượng tiêu cực vẫn diễn ra ở các LH mùa xuân. Nào là bói toán, hành nghề mê tín dị đoan; nào là cảnh mua bán chộp giật, kì nèo du khách; lại thêm hình ảnh bao nam thanh nữ tú nhưng lại xả rác bừa bãi nơi khuôn viên di tích…
LH dân gian đã có nhiều biến đổi. Hẳn nhiên, ứng với mỗi thời đại, LH phải mang những nét mới. Bên cạnh đó, LH cũng phải được loại bỏ những yếu tố mê tín, lạc hậu. Tuy nhiên, bảo lưu được những yếu tố nguyên gốc, những giá trị văn hóa của LH cũng là vấn đề quan trọng không kém. Xét cho cùng, sức hấp dẫn của LH là ở tính nguyên gốc, chứ không phải ở những màn trình diễn hiện đại. Và có bảo lưu nguyên gốc, mới tính đến chuyện khai thác du lịch, thu hút du khách thập phương.
Tìm hiểu, chọn lọc, phát huy, nâng cao các giá trị văn hóa tiêu biểu của LH; hạn chế các hiện tượng tiêu cực ở các LH nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao và đa dạng của con người thời đại là yêu cầu bức thiết hiện nay.
|