Đánh vào tâm lý sợ nhiễm độc thực phẩm, nguồn nước, không khí… của người tiêu dùng (NTD), hiện trên thị trường lưu hành nhiều sản phẩm có tích hợp công nghệ diệt khuẩn (công nghệ nano, nano silver, đèn cực tím, chức năng tạo ion âm, ozone…) như: máy điều hòa, máy giặt, tủ lạnh đến… bàn chải đánh răng, bình sữa cho em bé, khẩu trang… Tuy nhiên, hiệu quả diệt khuẩn của sản phẩm tới đâu thì chính người bán cũng… không chắc chắn.
Thêm công dụng thêm tiền
Vài năm gần đây, những sản phẩm, hàng hóa được quảng cáo có tác dụng diệt khuẩn đang ngày càng phổ biến và tràn ngập trên thị trường. Các sản phẩm này ngoài tác dụng chính còn có thêm tác dụng diệt vi khuẩn, virus, thậm chí là nấm mốc, côn trùng… Với nhiều công dụng như vậy nên giá thành của các sản phẩm này cao hơn gấp 2 - 3 lần so với sản phẩm có tính năng bình thường. Sản phẩm nào cũng được người bán đảm bảo có thêm tác dụng chống độc, diệt khuẩn, khử trùng, nên đã “gây nhiễu” về chất lượng của thị trường này. Chẳng hạn, bình sữa dành cho em bé có công nghệ nano silver được quảng cáo diệt khuẩn và khử trùng tới hơn 90% có giá từ 250 ngàn đồng trở lên/sản phẩm, trong khi loại thông thường có giá từ vài chục ngàn đến hơn 100 ngàn đồng/sản phẩm. Tương tự, loại khẩu trang được quảng cáo có thể diệt được vi khuẩn có giá hơn 90.000 đồng/sản phẩm, trong khi loại thường chỉ trên dưới 10.000 đồng/sản phẩm.
 |
|
Ngay cả với thiết bị lọc nước có công nghệ màng lọc RO, người tiêu dùng cũng phải kiểm tra thay bộ lọc định kỳ để đảm bảo chất lượng nước lọc. |
Hiện nay, công nghệ diệt khuẩn được áp dụng phổ biến nhất là ở các dòng sản phẩm điện, điện lạnh. Hầu hết các nhà sản xuất máy giặt, tủ lạnh, máy điều hòa nhiệt độ… đều cho ra đời các dòng sản phẩm tích hợp công nghệ kháng khuẩn, diệt khuẩn. Những ứng dụng làm sạch môi trường, an toàn, khử khuẩn, khử mùi, bổ sung vitamin… thông qua những giải pháp công nghệ silver nano, giải phóng ion âm đã được các nhà sản xuất máy điều hòa triệt để khai thác. Samsung công bố công nghệ tạo ion diệt khuẩn có thể “diệt tới 99,99% virus cúm A/H1N1, đem lại sự trong lành của không khí gấp 2,5 lần so với các công nghệ tạo ion khác”. Chưa biết công dụng thực tế của công nghệ này tới đâu, nhưng chỉ cần “gắn mác” các chức năng nói trên thì giá của các sản phẩm đã bị đẩy lên đến vài triệu đồng.
Thận trọng khi sử dụng
Với dòng sản phẩm chống độc, diệt khuẩn hiện đang có mặt trên thị trường, NTD rất khó tự đánh giá một cách chính xác hiệu quả của nó. Ngay cả những người bán hàng cũng không biết chắc chắn công dụng của sản phẩm có đúng như quảng cáo hay không. Chưa kể bên cạnh những sản phẩm có tính năng chống độc, diệt khuẩn tốt thì một số sản phẩm được người bán thổi phồng về tính năng để “móc túi” NTD.
Cụ thể như bình lọc nước, chỉ có các loại bình lọc cao cấp có hệ thống màng thẩm thấu ngược RO cùng các cột lọc bằng lõi sợi bông, than hoạt tính mới có tác dụng loại bỏ hầu hết các chất độc trong nước, cho ra nước tinh khiết có thể uống ngay mà không cần đun nấu, giá bán từ 3 triệu đồng trở lên/sản phẩm. Còn các loại thiết bị lọc nước dùng than hoạt tính được làm bằng nhựa hoặc sứ, mặc dù cũng trải qua 4 tầng, các lớp đá, sỏi tinh khiết để giữ lại các hóa chất độc hại, thì cũng chỉ có tác dụng lọc thô, không thể “uống ngay mà không cần nấu” như lời quảng cáo của nhiều người bán.
NTD không nên quá lạm dụng các chất diệt khuẩn, sản phẩm diệt khuẩn vì chất lượng của các công nghệ này cũng chưa được nghiên cứu kỹ càng. Các chuyên gia cho rằng, công nghệ diệt khuẩn là một tiến bộ của khoa học, tuy nhiên, hiện nay ngoài các công bố của các hãng sản xuất, ở Việt Nam chưa có một công bố khoa học nào nghiên cứu chứng minh các sản phẩm ứng dụng công nghệ này có thể diệt được vi khuẩn. Chưa kể nếu sử dụng những sản phẩm diệt khuẩn kém chất lượng, chưa được kiểm định sẽ rất nguy hiểm tới sức khỏe, bởi chất có tác dụng diệt khuẩn trên sản phẩm cũng có thể xâm nhập vào cơ thể người.
Ông Lê Thanh Bình, Giám đốc kỹ thuật DNTN cơ điện lạnh Huỳnh Quang (đường Nguyễn Văn Bé, TP Quy Nhơn), cho biết: “Các loại máy điều hòa, máy giặt, tủ lạnh có tích hợp công nghệ diệt khuẩn, kháng khuẩn thật sự không có tác dụng hoàn toàn như lời quảng cáo của các hãng sản xuất, vì không thể đánh giá chính xác được mức độ và cũng chưa có những nghiên cứu cụ thể để xác định. NTD không nên quá tin vào quảng cáo, vừa tốn thêm tiền, vừa không biết chắc chắn chất lượng sản phẩm. Ngoài ra, diệt khuẩn hay không thì còn do cách sử dụng. Chẳng hạn, nếu như sử dụng tủ lạnh bảo quản thức ăn, những loại dễ bốc mùi như cá, thịt... được bọc kỹ trước khi cho vào tủ, thì tủ lạnh có công nghệ diệt khuẩn hay tủ lạnh thường đều có công dụng như nhau”.
| 
