Những năm qua, lĩnh vực kinh tế tập thể (KTTT) ở tỉnh ta đã phát triển mạnh mẽ về cả số lượng và chất lượng, góp phần quan trọng trong sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh nhà...

Bên cạnh việc đa dạng hóa các loại hình dịch vụ, nhiều HTXNN còn phối hợp xây dựng các mô hình trình diễn để chuyển giao tiến bộ kỹ thuật cho xã viên. - Trong ảnh: Nông dân tham quan mô hình sản xuất lúa lai tại xã Ân Đức (Hoài Ân).

Đổi mới và phát triển

Theo Liên minh Hợp tác xã (HTX) tỉnh, trong quá trình xây dựng, đổi mới và phát triển, KTTT được tác động trực tiếp từ các chủ trương, chính sách đúng đắn của Đảng và Nhà nước, nên đã phát huy được vai trò tự chủ, độc lập trong hoạt động sản xuất, kinh doanh (SXKD). Các tổ chức KTTT trên địa bàn tỉnh đã chủ động khắc phục khó khăn, năng động, sáng tạo, biết lựa chọn bước đi phù hợp. Đặc biệt, khi Luật HTX có hiệu lực, nhiều HTX mới được thành lập và chuyển đổi theo Luật HTX đã SXKD hiệu quả hơn; chất lượng hoạt động của HTX được nâng lên về nhiều mặt, số HTX kinh doanh có lãi tăng đáng kể.

Trên lĩnh vực nông nghiệp, các HTX nông nghiệp đang có xu hướng đẩy mạnh việc liên doanh với nhau và với các doanh nghiệp khác để cung ứng vật tư nông nghiệp và tiêu thụ nông sản cho xã viên. Bên cạnh việc triển khai đa dạng các loại hình dịch vụ, các HTX nông nghiệp còn phát triển SXKD ở các lĩnh vực chế biến nông sản, kinh doanh thương mại; thu hút được vốn đầu tư từ nhiều nguồn, với phương án SXKD khả thi, có thị trường ổn định, giải quyết được nhiều việc làm và kinh doanh hiệu quả. Điển hình là các HTX Nông nghiệp thị trấn Bình Định, HTX Nông nghiệp Nhơn Lộc II (thị xã An Nhơn)…

Trên lĩnh vực Giao thông Vận tải, nhiều HTX thực hiện cùng lúc mô hình dịch vụ hỗ trợ và mô hình vừa sản xuất tập trung, vừa dịch vụ hỗ trợ; đồng thời, tổ chức kinh doanh tổng hợp, thành lập các xí nghiệp, công ty trực thuộc HTX… Nổi bật trong số này là HTX Vận tải Bình Minh (TP Quy Nhơn) và HTX Vận tải Hoài Nhơn…

Trong số 7 HTX công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp hiện có, nhiều HTX đã đầu tư đổi mới công nghệ, trang thiết bị, cải tiến mẫu mã, ổn định chất lượng sản phẩm, mở rộng được thị trường nội địa và xuất khẩu. Một trong những điển hình tiên tiến trong lĩnh vực này là HTX Đá Bình Đê (Hoài Nhơn).

Quỹ Tín dụng nhân dân tại các địa phương cũng đã phát huy tác dụng trong việc huy động vốn nhàn rỗi trong nhân dân để hỗ trợ các thành viên SXKD, giải quyết việc làm, xóa đói giảm nghèo, góp phần đẩy lùi tệ nạn cho vay nặng lãi ở nông thôn, góp phần phát triển kinh tế trên địa bàn. Tiêu biểu có các Quỹ Tín dụng nhân dân Nhơn Lộc (thị xã An Nhơn), Tam Quan Bắc (huyện Hoài Nhơn), Tây Vinh (huyện Tây Sơn)...

Nhờ đa dạng hóa các loại hình dịch vụ, SXKD có hiệu quả nên doanh thu và lợi nhuận hàng năm của nhiều HTX đạt khá cao, đời sống của xã viên ngày càng được cải thiện.

Tiếp tục nâng cao chất lượng KTTT

Vừa qua, Liên minh HTX tỉnh đã tổ chức Lễ mít-tinh kỷ niệm Ngày HTX Việt Nam (11.4.2011-11.4.2012) lần thứ I. Qua trao đổi tại buổi lễ, nhiều đại biểu cho rằng, để KTTT phát huy hiệu quả hơn, Liên minh HTX tỉnh và chính quyền các địa phương cần rà soát, phân loại, nắm rõ tình hình hoạt động của các HTX để có kế hoạch, biện pháp củng cố, sắp xếp hoạt động của các HTX hợp lý và hiệu quả hơn. Bên cạnh đó, cần tiếp tục xây dựng các mô hình hợp tác mới, nhân rộng mô hình hoạt động của các HTX tiên tiến.

Mặt khác, các HTX cũng cần thay đổi phương thức hoạt động để đổi mới chính mình; củng cố và phát triển các loại hình kinh tế phù hợp với các lĩnh vực, các ngành và từng địa phương; đa dạng ngành nghề kinh doanh dịch vụ, chú trọng cả về số lượng và chất lượng hoạt động; từng bước đầu tư đổi mới về quy mô và cơ sở vật chất, trang thiết bị, phương thức quản lý để đạt hiệu quả cao trong các hoạt động SXKD, dịch vụ sản xuất và đời sống...

Về tài chính, ngoài việc được hỗ trợ, HTX cũng cần nguồn vốn vay từ các tổ chức tín dụng, ngân hàng để đầu tư, mở rộng sản xuất. Do vậy, cần xây dựng cơ chế, chính sách phù hợp, phát triển quỹ bảo lãnh tín dụng cho các HTX nhằm khắc phục tình trạng các ngân hàng ngại cho HTX vay… Các HTX cũng phải biết khơi dậy các nguồn lực từ nội bộ, chú trọng đầu tư có trọng điểm, gắn thu nhập với năng suất và hiệu quả lao động, giải quyết hài hòa lợi ích giữa HTX và xã viên.

Phát biểu tại buổi lễ, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Mai Thanh Thắng yêu cầu các cấp, ngành, địa phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền về Luật HTX, hướng dẫn thi hành chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về phát triển KTTT và HTX. Bên cạnh đó, tăng cường vai trò quản lý Nhà nước đối với HTX, để HTX thực hiện tốt chức năng là cầu nối giữa Nhà nước với hộ nông dân trong việc tổ chức chương trình, dự án. Đồng thời, nhanh chóng thực hiện các chính sách khuyến khích và có giải pháp mang tính hỗ trợ về kinh tế, tạo điều kiện thuận lợi cho HTX phát triển. Các HTX cũng cần năng động, sáng tạo trong SXKD, giúp xã viên phát triển kinh tế, xây dựng quê hương…

Theo Liên minh HTX tỉnh, đến đầu năm 2012, toàn tỉnh có 231 HTX và Liên hiệp HTX, trong đó, có 166 HTX nông nghiệp, 27 Quỹ Tín dụng nhân dân, 17 HTX Giao thông Vận tải, 12 HTX Dịch vụ điện, 1 HTX Công nghiệp-tiểu thủ công nghiệp, 1 HTX Thương mại và 1 Liên hiệp HTX, với tổng số vốn hoạt động trên 1.200 tỉ đồng. Trong đó, 54% HTX đạt loại khá giỏi; 36,3% HTX loại trung bình và số HTX yếu kém giảm xuống dưới 10%. Từ đó cho thấy, hoạt động SXKD của các HTX đã có chuyển biến tích cực.

• PHẠM TIẾN SỸ