Công ty TNHH Mỹ Tài, một trong những DN trên địa bàn tỉnh có nhiều nỗ lực trong việc xúc tiến thương mại, tiếp cận thị trường EU. - Trong ảnh: Lãnh đạo Công ty Mỹ Tài tại Hội chợ Triển lãm Spoga Gafa Fair (tổ chức tại TP Cologne - CHLB Đức).

Theo ông Jean Jacques Bouflet, Tham tán Công sứ phái đoàn (EC) tại Việt Nam, châu Âu là một trong những thị trường XK quan trọng của Việt Nam, nhất là ở các nước thuộc khối Liên minh châu Âu (EU). Riêng về hoạt động XK, trong tháng 4.2012, số lượng hàng hóa Việt Nam tiêu thụ ở thị trường EU đạt trên 17% trong tổng số hàng hóa XK của Việt Nam trên toàn thế giới. Đồng thời, giá trị XK của Việt Nam sang EU liên tục tăng. Cụ thể, năm 2010 tăng 22,36%, năm 2011 là 45,4% và 4 tháng đầu năm 2012 tăng 20,2%.

Riêng đối với các DN trên địa bàn tỉnh, những năm qua, EU là một trong những thị trường tiềm năng và hấp dẫn. Theo Sở Công Thương, chỉ tính riêng 2 năm 2010-2011, hàng hóa của các DN tỉnh ta XK sang thị trường EU luôn chiếm tỉ trọng lớn. Theo đó, trong 2 năm 2010-2011, hàng hóa của các DN trên địa bàn tỉnh đã XK sang 78 quốc gia, vùng lãnh thổ thuộc 5 châu lục; trong đó châu Âu chiếm tỉ trọng khoảng 49-51%; châu Á chiếm khoảng 39-44%; châu Đại Dương chiếm 2,5%. Tiêu biểu nhất là lĩnh vực đồ gỗ XK. Theo ông Nguyễn Văn Thâm, Phó Chủ tịch Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Bình Định, có tới 90% đồ gỗ của Bình Định được XK sang 70 quốc gia, vùng lãnh thổ trên thế giới. Riêng năm 2011, sản phẩm đồ gỗ Bình Định đã XK sang thị trường Đức đạt 54,6 triệu USD; tiếp theo là thị trường Pháp, trên 39 triệu USD; Anh 22,9 triệu USD; Hà Lan 15,9 triệu USD; Italia 11,9 triệu USD…

Theo ông Jean Jacques Bouflet, EU không chỉ là thị trường đầy tiềm năng, mà còn có nhiều thuận lợi đối với các DN Việt Nam. Bởi lẽ, sau 50 năm nỗ lực hòa hợp, EU có khung pháp lý thống nhất, ổn định. Đồng thời, so với nhiều thị trường khác, EU chỉ có duy nhất 1 hàng rào thuế quan, nên hàng hóa tự do luân chuyển sau khi được phép vào thị trường này. EU cũng không có bất kỳ rào cản nào đối với Việt Nam hay một nước thứ 3 khác. Những gì EU áp dụng chỉ là các quy định về kỹ thuật và biện pháp bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng trên thị trường EU, áp dụng với cả sản phẩm trong nước và nhập khẩu…

Nỗ lực thâm nhập thị trường EU

Thị trường EU quả là hấp dẫn và đầy tiềm năng, song không có nghĩa toàn là “màu hồng”. Theo các chuyên gia kinh tế, muốn thâm nhập vào thị trường EU, các DN Việt Nam cũng phải đối diện và vượt qua không ít khó khăn, thách thức. Theo ông Lê Kỳ Anh, thị trường EU có những yêu cầu khá cao về chất lượng. Các DN Việt Nam muốn thâm nhập được vào thị trường EU một cách bền vững thì phải cố gắng đáp ứng được tiêu chuẩn của EU. Nghĩa là sản phẩm của các DN Việt Nam phải chứng minh được đạt chất lượng và đủ điều kiện đáp ứng yêu cầu của bất kỳ thị trường nào trên thế giới.

Bên cạnh những trở ngại trên, thời gian gần đây, nợ công và chính sách “thắt chặt chi tiêu” của nhiều nước châu Âu cũng tác động không nhỏ đến hoạt động sản xuất, kinh doanh, XK của các DN trong nước. Tổng hợp của Sở Công Thương cho thấy: Thời gian gần đây, tỉ trọng XK vào thị trường EU có chiều hướng giảm sút. Nếu như năm 2010, hàng hóa của tỉnh XK vào thị trường EU chiếm tỉ trọng tới 51%, còn châu Á chỉ chiếm 38,8%; châu Mỹ chiếm 3,7%; các châu lục khác chiếm 6,5%...; thì năm 2011, châu Âu chỉ còn chiếm tỉ trọng 48,9%, châu Á tăng lên 43,5%; châu Mỹ chiếm 3,8%...

Theo ông Lê Kỳ Anh, muốn thâm nhập vào thị trường EU, các DN Việt Nam cần phải nghiên cứu, nắm bắt về những vấn đề cốt lõi của thị trường này, nhất là về tâm lý tiêu dùng của người châu Âu hiện nay. Gần đây, người dân châu Âu bắt đầu ưa chuộng đồ nội thất, trang trí mang nét riêng của các nền văn hóa khác. Người châu Âu cũng không còn ưa thích các sản phẩm làm đại trà mà lựa chọn các “sản phẩm khác lạ”. Họ cũng quan tâm đến không gian sống nhiều hơn, trong đó có việc làm vườn. Người châu Âu cũng ưa chuộng các loại chậu bằng gốm, sứ có khả năng chống nước và chống lại sự ăn mòn của thời tiết… Đồng thời, trong thời gian tới, EU không chỉ đòi hỏi các mặt hàng nhập khẩu nói chung và hàng may mặc nói riêng phải bảo đảm an toàn sức khỏe người tiêu dùng, mà còn đòi hỏi về trách nhiệm xã hội và thái độ bảo vệ môi trường trong sản xuất khá khắt khe. Vì vậy, các DN Việt Nam, trong đó có DN Bình Định, cần phải chú trọng đầu tư, sản xuất các sản phẩm an toàn và thân thiện với môi trường. Đây cũng chính là thế mạnh của các DN Bình Định - Việt Nam, nên cần phát huy.

Đáng lưu ý, theo ông Lê Kỳ Anh, cuộc khủng hoảng nợ công ở châu Âu vừa qua không chỉ là khó khăn, thách thức, mà cũng là cơ hội đối với các DN Việt Nam. Đây chính là giai đoạn mà các DN trong nước vừa tích lũy “kinh nghiệm thị trường”, vừa chuẩn bị cho một “làn sóng XK” vào thị trường EU. Hy vọng rằng, thị trường EU sẽ lại là thị trường XK đầy tiềm năng của các DN Bình Định - Việt Nam.

• VIẾT HIỀN