Thương lái mua muối ở Cát Minh đưa đi tiêu thụ. Ảnh: HOÀI TRUNG

Ông Nguyễn Văn Thế, Phó Chủ tịch UBND xã Cát Minh, cho biết: Vụ muối năm nay, bà con diêm dân đã đầu tư kinh phí khắc phục hậu quả lũ lụt năm trước để lại, cải tạo 65ha ruộng muối đưa vào sản xuất. Để nâng cao năng suất và chất lượng muối, với hy vọng có thu nhập cao hơn nhằm cải thiện cuộc sống, diêm dân Cát Minh đã đóng giếng lấy nước ngầm có độ mặn cao hơn, rút ngắn được từ 20% đến 30% thời gian của một chu kỳ sản xuất; đồng thời nhờ nguồn nước giếng sạch hơn nước biển lấy trực tiếp, nên hạt muối làm ra trắng hơn, độ kết tinh cũng chắc hơn. Tuy nhiên, do thời tiết không thuận lợi, sau 5 tháng sản xuất - hơn 2/3 thời gian của vụ muối năm nay - sản lượng thu hoạch chỉ được khoảng 5.000 tấn, mới đạt 50% kế hoạch cả năm, giảm hơn một nửa so với cùng kỳ năm trước.

Cũng theo ông Nguyễn Văn Thế, nghề làm muối đầy nhọc nhằn, lại phụ thuộc rất lớn vào thời tiết, đòi hỏi cường độ lao động cao, song thu nhập rất thấp, bà con diêm dân lấy sức lao động của mình để có thu nhập là chính. Những năm trước, năm nào được mùa muối thì sản lượng muối toàn xã đạt khoảng 12.000 tấn, nhưng giá muối bán ra rất thấp, khoảng 120 đến 150 đồng/kg; còn năm nào mất mùa thì sản lượng chỉ còn khoảng 8.000 - 9.000 tấn, mặc dù giá muối có tăng nhưng thu nhập của hộ làm muối cũng chỉ khoảng 8 triệu  đến 15 triệu đồng/năm. Đó là chưa trừ chi phí, trong khi mọi chi tiêu cho cuộc sống chủ yếu dựa vào nguồn thu nhập này, đặc biệt là với những hộ chỉ làm muối mà không có nghề nào khác thì cuộc sống càng chật vật hơn.

Ông Huỳnh Văn Thông, diêm dân ở thôn Đức Phổ 1, cho biết: Gia đình tui có 8 nhân khẩu, với 4 đám ruộng muối, tổng diện tích 280 m2, bình quân mỗi năm thu được khoảng 10 tấn muối. Trong vụ này, thời tiết không thuận, thường xuyên có mưa, sản lượng thu hoạch chỉ đạt một phần ba so với các năm. Do giá muối hiện nay tăng lên được 1.000 - 1.200 đồng/kg, tăng gấp 3 - 4 lần so với năm trước, nên giá trị thu nhập của bà con diêm dân vẫn tương đương như các năm. Tuy vậy, thực tế thu nhập của bà con diêm dân không bảo đảm chi phí cho cuộc sống bởi sự tăng giá của nhiều mặt hàng thiết yếu.

Được biết, trong 3 năm trở lại đây, Cát Minh đã được Nhà nước quan tâm đầu tư kinh phí xây dựng đê bao đồng muối nhằm hạn chế thiệt hại sau mùa mưa bão. Song thực tế là hoạt động sản xuất muối ở Cát Minh hiện nay vẫn là thủ công, theo kinh nghiệm truyền thống, chưa chuyển lên quy trình làm muối mới theo hướng hiện đại; chưa ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào quá trình sản xuất muối nhằm tăng năng suất, sản lượng và chất lượng muối. Trong nghề muối lại liên tục xảy ra tình trạng được mùa rớt giá, được giá lại mất mùa, nên bà con diêm dân nơi đây luôn phải đối mặt với nhiều khó khăn trong cuộc sống, sản xuất…

• HOÀI TRUNG