Mới đây, tại TP Quy Nhơn, Ban Chỉ đạo Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới (XDNTM) đã phối hợp với UBND tỉnh Bình Ðịnh tổ chức Hội nghị sơ kết 2 năm triển khai XDNTM các tỉnh phía Nam, từ TP Ðà Nẵng trở vào. Ðây là dịp để các địa phương đúc kết, chia sẻ những kinh nghiệm hay, cách làm tốt, khắc phục những khó khăn, vướng mắc trong quá trình XDNTM.
Nhiều điển hình
Qua 2 năm triển khai XDNTM, nhiều địa phương đã có những cách làm sáng tạo. Điển hình như ở tỉnh Long An, trong 2 năm qua đã huy động mọi nguồn lực của địa phương và nhân dân tập trung phát triển sản xuất nông nghiệp. Kết quả nguồn vốn đầu tư cho nông nghiệp tại Long An luôn tăng trưởng ở mức cao, năm 2011 tăng 10%, năm 2012 ước tăng 28%. Người dân ở đây đã đóng góp 50% vốn để bê tông hóa các tuyến đường liên ấp, liên xóm, đường trục chính có quy mô mặt đường từ 2,5 m trở lên; đồng thời, đóng góp 40% kinh phí bê tông hóa hệ thống kênh mương.
 |
| Đưa máy gặt đập liên hợp vào thu hoạch lúa trên cánh đồng mẫu lớn thực hiện tại xã Phước Sơn (Tuy Phước). |
Đồng Tháp là địa phương có hệ thống sông ngòi chằng chịt, nhưng nhờ có cách làm hay, đã đạt được tiêu chí về phát triển giao thông nông thôn. Đơn cử như ở Tam Nông, một huyện chủ yếu sản xuất lúa và nuôi trồng thủy sản trên nhiều ô bao diện tích lớn, việc phát triển hệ thống đê bao kết hợp giao thông nông thôn được địa phương quan tâm đầu tư. Các địa phương đã tập trung các nguồn vốn trực tiếp, vốn lồng ghép; mỗi công trình đê bao đều có kế hoạch, kinh phí thực hiện và được người dân bàn bạc cụ thể, trong đó phần huy động từ các hộ có liên quan được chia công bằng trên đơn vị diện tích; những hộ bị mất đất còn được bồi hoàn lại ngoài phần đóng góp từ nguồn vốn huy động xây dựng công trình. Nhờ vậy, trong quá trình thực hiện, chính quyền địa phương đã nhận được sự hưởng ứng, đồng thuận tuyệt đối từ phía nhân dân.
Tại Bình Định, trong khi nguồn vốn ngân sách còn hạn chế, địa phương đã chủ động tổ chức thực hiện, vận dụng các cơ chế chính sách phù hợp, lồng ghép các chương trình dự án và huy động nguồn lực của nhân dân cùng tham gia XDNTM. Điều đáng ghi nhận là người dân ở nhiều địa phương trong tỉnh đã tự nguyện đóng góp, hiến đất để làm đường giao thông nông thôn, kênh mương thủy lợi. Hội nghị đánh giá đây là cách làm năng động, sáng tạo của Bình Định trong việc triển khai XDNTM cần được nhân rộng. Trong phát triển sản xuất, nhờ có chính sách chuyển đổi cơ cấu cây trồng phù hợp, nhiều mô hình sản xuất có hiệu quả xuất hiện ngày càng nhiều như mô hình cánh đồng mẫu lớn, chăn nuôi vỗ béo bò, nuôi heo rừng lai… Nhiều địa phương xuất hiện những tín hiệu khởi sắc, báo hiệu công cuộc XDNTM trên địa bàn tỉnh đã phát triển thành phong trào thi đua sôi nổi trong toàn dân.
Khắc phục tồn tại để đẩy nhanh tiến độ
Ông Lê Huy Ngọ, nguyên Bộ trưởng Bộ NN-PTNT, cố vấn Ban Chỉ đạo Trung ương Chương trình mục tiêu Quốc gia XDNTM: Qua 2 năm triển khai thực hiện, hình hài xã NTM tại các tỉnh, thành phía Nam đã dần hình thành. Tại nhiều xã điểm XDNTM, chính quyền và nhân dân địa phương đã có những cách làm hay, kinh nghiệm quý cần được nhân rộng trên địa bàn toàn quốc. Ðáng ghi nhận là ngoài việc chú trọng xây dựng hệ thống cơ sở hạ tầng hoàn chỉnh, các địa phương đã tập trung phát triển sản xuất, tạo đà để nâng cao mức thu nhập của người dân. Tại các tỉnh Nam Trung Bộ, Ðông Nam Bộ, Tây Nguyên đã biết phát huy thế mạnh của mình để cải tạo vườn tạp, phát triển kinh tế trang trại. Một số địa phương như: Trà Vinh, Long An, TP Hồ Chí Minh, Lâm Ðồng đã có chính sách hỗ trợ nông dân xây dựng các khu sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, mang lại hiệu quả kinh tế lớn. |
Tại Hội nghị, Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Cao Đức Phát, Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương Chương trình mục tiêu Quốc gia XDNTM, cũng đã cho biết về những khó khăn, vướng mắc: Trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai XDNTM, một số tỉnh, thành phía Nam vẫn còn thiếu quyết tâm, chưa thật sự chỉ đạo quyết liệt. Hoạt động một số Ban chỉ đạo địa phương hiệu quả thấp, chưa tạo được chuyển biến rõ nét. Về công tác tuyên truyền, bên cạnh một số địa phương làm tốt vẫn còn nhiều nơi chưa tập trung vào công tác này. Còn nặng về nội dung xây dựng cơ sở hạ tầng, nhẹ về nội dung xây dựng văn hóa, xã hội, môi trường ở nông thôn; chưa chú trọng đến việc tổ chức tham quan, học tập những mô hình, những cách làm tốt để phổ biến nhân rộng, khuyến khích cộng đồng làm theo. Công tác đào tạo, tập huấn cán bộ làm công tác XDNTM còn nhiều hạn chế. Đội ngũ giảng viên vừa yếu vừa thiếu, chưa có kinh nghiệm trong triển khai, thực hiện XDNTM. Ban chỉ đạo của một số địa phương chưa quan tâm việc giám sát, đánh giá chất lượng đào tạo; tài liệu và nội dung giảng dạy còn khá nghèo nàn, chưa đáp ứng được yêu cầu đề ra. Việc đào tạo cán bộ XDNTM còn nặng về lý thuyết, thiếu cập nhật phù hợp với thực tế và yêu cầu XDNTM ở cơ sở.
Một khó khăn, vướng mắc lớn mà các địa phương ở các tỉnh phía Nam cũng đang gặp phải là công tác quy hoạch còn khá chậm. Đến hết tháng 8.2012, mới chỉ có 1.037/3.198 xã phê duyệt xong đồ án quy hoạch XDNTM, đạt 33% và chỉ bằng 17,5% so với bình quân cả nước.
Để công tác triển khai XDNTM mang lại kết quả tốt, Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Cao Đức Phát, lưu ý: Chương trình XDNTM là cuộc “cách mạng” lớn làm thay đổi bộ mặt nông thôn nước ta, làm cho cuộc sống của gần 60 triệu người dân sinh sống ở khu vực nông thôn ngày càng khởi sắc hơn. Để đạt được thắng lợi trong XDNTM, cần phải có sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị. Trong thời gian tới, các địa phương cần tập trung thực hiện các nhiệm vụ chủ yếu như: Tuyên truyền, đôn đốc, kiểm tra quá trình thực hiện của các cấp cơ sở; tổ chức tập huấn, đào tạo cán bộ; quy hoạch và lập đề án XDNTM với mục tiêu đến cuối năm 2012 phải đạt 90% số xã hoàn thành công tác quy hoạch chung; chú trọng xây dựng cơ sở hạ tầng và phát triển sản xuất; vận động, hướng dẫn người dân tham gia công tác cải thiện môi trường nông thôn…
Bộ NN-PTNT cũng sẽ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ sửa đổi một số tiêu chí về XDNTM cho phù hợp với tình hình thực tế; ban hành bộ tài liệu tập huấn, đào tạo cán bộ vận hành, điều phối XDNTM cấp xã, thôn đồng bộ, thống nhất trong cả nước; ban hành các thông tư về quy định trình thủ tục xét duyệt, công nhận xã đạt chuẩn NTM và có cơ chế thưởng cho những địa phương làm tốt việc triển khai XDNTM.
|
