Giống cây lâm nghiệp sản xuất ở tỉnh ta đa dạng về chủng loại, chất lượng tốt, được các doanh nghiệp, các dự án, hộ gia đình trồng rừng trong và ngoài tỉnh tin dùng. Tuy nhiên, hiện vẫn còn có nhiều cơ sở không đủ điều kiện sản xuất kinh doanh (SXKD) giống cây lâm nghiệp nhưng vẫn hành nghề; tình trạng mua bán cây giống không rõ nguồn gốc vẫn còn xảy ra.
Cơ sở SXKD giống cây lâm nghiệp tăng nhanh
Theo ngành Nông nghiệp tỉnh, những năm gần đây, nhiều tỉnh, thành trong nước đã đẩy mạnh trồng rừng sản xuất, rừng cảnh quan, rừng phòng hộ, nên nhu cầu về cây giống phục vụ trồng rừng rất lớn. Riêng ở tỉnh ta, hàng năm cần khoảng hơn 18 triệu cây giống để phục vụ trồng từ 9.000 - 10.000 ha rừng. Đầu ra cây giống thuận lợi, nên nhiều tổ chức, cá nhân đã xây dựng cơ sở SXKD giống cây lâm nghiệp; số cơ sở SXKD mặt hàng này ngày càng tăng cả về số lượng và quy mô sản xuất.
 |
|
Sở NN-PTNT kiểm tra hoạt động sản xuất cây giống lâm nghiệp tại Công ty TNHH Lâm nghiệp Quy Nhơn. |
Năm 2009, toàn tỉnh có 31 cơ sở đủ điều kiện SXKD giống cây lâm nghiệp, năm 2011 tăng lên 46 cơ sở và năm 2012 có 73 cơ sở. Điều đáng ghi nhận là các cơ sở SXKD giống cây lâm nghiệp trong tỉnh đã đầu tư xây dựng hạ tầng, mở rộng vườn ươm, áp dụng các tiến bộ kỹ thuật vào thực tế sản xuất, nên số lượng và chất lượng cây giống không ngừng được nâng cao. Hiện các cơ sở trong tỉnh đã xây dựng 82 vườn ươm, tổng diện tích 68,5 ha với 74 nguồn giống cây lâm nghiệp các loại. Trong các năm 2010, 2011 bình quân mỗi năm các cơ sở đã sản xuất hơn 40 triệu cây giống lâm nghiệp; năm 2012 đã sản xuất và tiêu thụ trên 57,3 triệu cây keo lai, bạch đàn, sao đen, thông Caribê, phi lao. Hầu hết các loại cây giống keo lai, bạch đàn đều được sản xuất bằng phương pháp nuôi cấy mô hoặc phương pháp dâm hom, có nguồn gốc rõ ràng và được ghi chép trong sổ nhật ký theo dõi vườn ươm theo đúng quy chế của Bộ NN-PTNT.
Giống cây lâm nghiệp ở tỉnh ta đa dạng về chủng loại, chất lượng đảm bảo, giá cả phải chăng, nên các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân trồng rừng trong và ngoài tỉnh tin dùng. Hiện nay, ngoài thị trường các tỉnh Tây Nguyên và các tỉnh Nam Trung bộ, như: Gia Lai, Kon Tum, Đăk Lăk, Lâm Đồng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Phú Yên, Khánh Hòa, các cơ sở SXKD giống cây lâm nghiệp của tỉnh ta còn cung ứng cây giống cho các tỉnh phía Bắc như: Phú Thọ, Nghệ An, Thanh Hóa… và nước bạn Lào. Nhu cầu cây giống ngày càng cao, nghề SXKD cây giống đang ăn nên làm ra, nên việc xuất hiện nhiều cơ sở SXKD giống cây lâm nghiệp cũng là điều dễ hiểu.
Tăng cường quản lý chất lượng cây giống
Theo Chi cục Lâm nghiệp tỉnh, những năm qua, nghề SXKD giống cây lâm nghiệp của tỉnh ta đã có nhiều chuyển biến theo hướng tích cực. Tuy nhiên, hiện vẫn còn một số cơ sở chưa thực hiện nghiêm túc quy chế quản lý giống cây lâm nghiệp; tình trạng xuất bán cây giống nhưng chưa được cấp giấy chứng nhận nguồn gốc giống của lô cây con vẫn còn xảy ra. Năm 2012 chỉ có 23 cơ sở đề nghị ngành chức năng kiểm tra, cấp giấy chứng nhận nguồn gốc giống của lô cây con. Trong tổng số 57,3 triệu cây con giống đã xuất bán trong năm 2012, chỉ có 17,8 triệu cây được cấp giấy chứng nhận nguồn gốc giống của lô cây con khi xuất vườn.
Điều đáng lo ngại là đã xuất hiện tình trạng thương lái vận chuyển nhiều loại giống cây lâm nghiệp không rõ nguồn gốc đưa về các địa phương tiêu thụ với giá khá rẻ. Một số hộ trồng rừng vì ham rẻ nên mua cây giống trôi nổi để trồng rừng, gây ảnh hưởng đến chất lượng cây trồng và hiệu quả kinh tế trồng rừng sau này. Nhiều cơ sở chưa đủ điều kiện SXKD giống cây lâm nghiệp nhưng vẫn hành nghề. Đáng chú ý là dọc hai bên quốc lộ 1A thuộc địa bàn thôn Phú Kim, xã Cát Trinh (Phù Cát), nhiều hộ sản xuất cây bạch đàn bằng hạt giống không có nguồn gốc, có hộ sản xuất cây giống không có trong danh mục giống cây trồng được phép SXKD. Tuy đã được ngành chức năng và chính quyền địa phương nhắc nhở, yêu cầu dừng sản xuất, nhưng nhiều hộ vẫn không chấp hành. Vì vậy, tăng cường quản lý hoạt động SXKD giống cây lâm nghiệp là rất cần thiết.
Ông Nguyễn Thế Dũng, Chi cục trưởng Chi cục Lâm nghiệp thuộc Sở NN-PTNT, cho biết: “Chi cục đã xây dựng phương án, giải pháp quản lý SXKD giống cây lâm nghiệp trên địa bàn tỉnh trong năm 2013, nhằm giữ gìn và phát triển thương hiệu giống cây lâm nghiệp Bình Định. Trong đó, chú trọng đến tuyên truyền, phổ biến các quy định, văn bản hướng dẫn của các bộ ngành Trung ương, của tỉnh trên lĩnh vực SXKD giống cây lâm nghiệp cho các cơ sở SXKD. Bên cạnh đó, Chi cục sẽ phối hợp chặt chẽ với ngành chức năng và các địa phương thường xuyên kiểm tra, xử lý các sai phạm trên lĩnh vực SXKD giống cây lâm nghiệp. Trong tháng 5.2013, chúng tôi sẽ thành lập đoàn kiểm tra, tiến hành kiểm tra tình hình SXKD và thực hiện các quy định của Nhà nước trên lĩnh vực giống cây trồng lâm nghiệp tại các địa phương trong tỉnh”.
Cũng theo ông Nguyễn Thế Dũng: Bên cạnh việc yêu cầu các cơ sở thực hiện nghiêm quy định của Bộ NN-PTNT về quy trình sản xuất giống, đảm bảo chất lượng cây giống, đáp ứng nhu cầu trồng rừng của người dân trong tỉnh, Chi cục sẽ đề xuất UBND các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh xử lý nghiêm các đối tượng có hành vi vi phạm. Ngành Nông nghiệp tỉnh và các địa phương cũng sẽ thường xuyên khuyến cáo người trồng rừng không mua, không sử dụng các giống cây lâm nghiệp không rõ nguồn gốc, xuất xứ để trồng rừng nhằm tránh thiệt hại về kinh tế…”.
| 
