Năm 2013, ngành Nông nghiệp tỉnh tiếp tục triển khai nhiều hoạt động quản lý, bảo vệ nguồn lợi thủy sản (NLTS), tạo điều kiện thuận lợi cho ngư dân khai thác thủy sản hiệu quả hơn. PV Báo Bình Định đã phỏng vấn bà Mai Kim Thi, Chi cục trưởng Chi cục Khai thác-Bảo vệ nguồn lợi thủy sản (KT-BVNLTS) tỉnh, quanh vấn đề này.

Vấn nạn dùng xung điện xiếc máy khai thác trái phép làm hủy hoại nguồn lợi thủy sản cần phải được ngăn chặn triệt để. - Trong ảnh: Xung điện xiếc máy khai thác thủy sản trái phép trên đầm Đề Gi.

* Bà đánh giá như thế nào về hoạt động KT-BVNLTS trên địa bàn tỉnh thời gian qua?

- Tỉnh ta có bờ biển dài 134 km và nhiều đầm phá với NLTS phong phú, giải quyết công ăn việc làm và tạo nguồn thu nhập cho một bộ phận người dân. Hoạt động khai thác thủy sản (KTTS) phát triển khá mạnh, với tổng số 7.588 phương tiện, tổng công suất 788.520 CV, trong đó có 2.442 chiếc có công suất trên 90CV, thường xuyên bám biển khai thác thủy hải sản ở các ngư trường xa. Năm 2012, sản lượng KTTS tỉnh ta đạt 165.800 tấn, tăng 9,7% so với năm trước, trong đó sản lượng cá ngừ đại dương đạt 9.386 tấn, tăng 26%. .

Công tác quản lý, bảo vệ và phát triển NLTS cũng đã được ngành Nông nghiệp triển khai có hiệu quả với nhiều hoạt động cụ thể. Năm 2012, Chi cục đã cấp mới và gia hạn giấy phép khai thác thủy sản cho 3.350 tàu cá, đáp ứng yêu cầu hoạt động sản xuất của ngư dân. Bên cạnh đó, Chi cục đã kiểm tra, rà soát, và đổi số đăng ký từ 4 số lên 5 số theo quy định của Nhà nước cho 275 tàu, loại bỏ danh sách 215 tàu không còn hoạt động và hoàn tất thủ tục đổi số đăng ký mới cho 7.345 tàu.

Chi cục cũng đã đẩy mạnh phong trào “Toàn dân tham gia bảo vệ NLTS” với 32 xã, phường ven biển tham gia quản lý khai thác, quản lý nguồn lợi và bảo vệ môi trường sống các loài thủy sản; quản lý đảm bảo an toàn tàu cá, chống sử dụng nghề cấm như dùng chất nổ, xung điện, xiếc máy… để KTTS. Bên cạnh đó, Chi cục còn phối hợp với ngành chức năng, chính quyền các xã, phường xây dựng nhóm hạt nhân, tổ chức thực hiện quy chế quản lý, bảo vệ và phát triển NLTS, tập huấn kỹ năng về mô hình đồng quản lý cho người dân và nhóm hạt nhân tham gia bảo vệ NLTS; đồng thời tuần tra, kiểm soát xử lý các trường hợp vi phạm trên lĩnh vực KT-BVNLTS.

Tuy nhiên, khách quan nhìn nhận, việc KTTS bằng các nghề trong danh mục cấm vẫn còn diễn ra ở nhiều địa phương. Công tác ngăn chặn hoạt động nói trên chưa được thực hiện một cách đồng bộ giữa ngành chức năng và các địa phương.

* Còn về hoạt động hỗ trợ ngư dân hạn chế rủi ro trong hoạt động KTTS, nhất là đối với những ngư dân thường xuyên bám biển dài ngày ở những vùng biển xa, thưa bà?

- Nhằm giúp ngư dân hạn chế rủi ro trong hoạt động KTTS, Chi cục đã phối hợp với chính quyền các địa phương đẩy mạnh tuyên truyền phổ biến Chỉ thị số 689/CT-TTg ngày 18.5.2010 của Thủ tướng Chính phủ về một số giải pháp nhằm ngăn chặn, giảm thiểu tình trạng tàu cá, ngư dân Việt Nam bị nước ngoài bắt giữ, xử lý. Tại xã Hoài Thanh và Hoài Hương (Hoài Nhơn), Chi cục đã phối hợp với UBND huyện Hoài Nhơn tổ chức 3 buổi tọa đàm về lĩnh vực nói trên với 180 lượt ngư dân tham gia; tổ chức hướng dẫn cho 350 chủ tàu, thuyền viên và đại diện hộ gia đình ngư dân ký cam kết không vi phạm lãnh hải.

Bên cạnh đó, Chi cục đã vận động xây dựng 243 tổ, đội đoàn kết KTTS trên biển với 817 tàu của ngư dân Hoài Nhơn, TP Quy Nhơn, Phù Mỹ tham gia. Việc thành lập tổ, đội đoàn kết đã giúp ngư dân KTTS mang lại hiệu quả cao hơn, cùng đùm bọc, giúp đỡ nhau khi có tai nạn, thiên tai xảy ra. Ngoài ra, Chi cục còn hướng dẫn ngư dân hoàn thành các thủ tục để được hỗ trợ chi phí đánh bắt xa bờ theo tinh thần Quyết định 48 của Chính phủ, tạo điều kiện cho ngư dân nâng cấp, đóng mới tàu thuyền để bám biển dài ngày. Thời gian tới, Chi cục sẽ đẩy mạnh hơn các hoạt động hỗ trợ ngư dân hạn chế rủi ro, giúp ngư dân bám biển KTTS hiệu quả hơn. 

* Trong thời gian đến, Chi cục sẽ làm gì để hạn chế tình trạng xâm hại NLTS bằng các nghề cấm, thưa bà?

- Chúng tôi đã xây dựng kế hoạch thực hiện công tác quản lý, BVNLTS năm 2013, trong đó chú trọng đến việc phối hợp với các cơ quan thông tin đại chúng, chính quyền các địa phương đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến các văn bản pháp luật trên lĩnh vực KT-BVNLTS cho người dân. Bên cạnh đó, Chi cục tiếp tục đẩy mạnh phong trào Toàn dân tham gia bảo vệ NLTS bằng cách hỗ trợ một phần kinh phí cho các xã, phường triển khai phong trào, đồng thời đưa ra các tiêu chí với trọng tâm là đẩy mạnh công tác quản lý khai thác, quản lý nguồn lợi và bảo vệ môi trường sống cho các loài thủy sản; quản lý bảo đảm an toàn tàu cá; chống sử dụng chất cấm.

Chi cục cũng tiếp tục phối hợp và hỗ trợ các xã ven đầm Trà Ổ, đầm Đề Gi, đầm Thị Nại củng cố mô hình đồng quản lý NTTS trên đầm và nhân rộng mô hình đến các phường, xã ở TP Quy Nhơn. Ngoài ra, trong năm 2013 chúng tôi sẽ thực hiện mô hình thí điểm phòng chống xung điện xiếc máy trên đầm Thị Nại tại xã Phước Thuận (Tuy Phước) và mô hình phòng chống sử dụng chất nổ, chất độc để KTTS trên vùng biển Quy Nhơn tại xã Nhơn Lý (TP Quy Nhơn). Bên cạnh đó, Chi cục sẽ phối hợp với chính quyền các xã ven biển, ven đầm tăng cường tổ chức tuần tra, kiểm soát và xử lý các đối tượng hành nghề xung điện xiếc máy, sử dụng các loại chất cấm để KTTS nhằm bảo vệ NLTS được tốt hơn.

* Xin cảm ơn bà!

• PHẠM TIẾN SỸ (Thực hiện)