Ở xã Mỹ Thành, diêm dân các thôn Xuân Bình Nam và Hưng Lạc cũng đang tập trung cải tạo ruộng muối. Diêm dân Nguyễn Thị Phong cho biết: “Để có hạt muối sớm, bà con chúng tôi phải huy động cả nhà, thậm chí thuê thêm lao động để cải tạo ruộng muối. Tuy có vất vả nhưng nếu giá muối cứ như hiện nay, chúng tôi lao động không biết mệt. Vụ này gia đình tôi làm 500m2 ruộng muối và đang vào vụ sản xuất để có hạt muối sớm đầu vụ”.

Tại cánh đồng muối ở phường Nhơn Bình (TP Quy Nhơn), mặc dù hầu hết những ruộng muối ở đây đều nằm trong diện giải tỏa do nằm trong vùng thực hiện dự án xây dựng khu đô thị mới An Phú Thịnh và quốc lộ 19, song bà con diêm dân cũng tranh thủ cải tạo đồng muối để sản xuất trong khi chờ các phương án đền bù. Ông Võ Phong Vũ, cán bộ phụ trách giao thông - thủy lợi phường Nhơn Bình, cho biết: Trong số 16,6 ha ruộng muối của phường đang chờ chủ đầu tư bồi thường, diêm dân đã tranh thủ cải tạo hơn 3 ha để bước vào vụ sản xuất mới. Đã có thương lái đến hợp đồng thu mua muối ngay từ đầu vụ với giá cao nên diêm dân thêm phấn khởi. 

Giá muối đang ở mức cao nên bà con diêm dân đã tranh thủ chuyển những ao đìa nuôi trồng thủy sản kém hiệu quả, ruộng muối bỏ hoang các năm trước sang làm muối. Tại Phù Mỹ, Phù Cát, Tuy Phước và TP Quy Nhơn, hiện đã có hàng chục ha ao đìa nuôi tôm, ruộng muối bỏ hoang đã được cải tạo để làm muối. Theo thống kê của ngành chức năng, trong vụ sản xuất này, toàn tỉnh có 216 ha ruộng muối đưa vào sản xuất. Hiện nay, giá thuê mướn ruộng muối, nhân công lao động làm muối, phương tiện cơ giới cày đất tại các đồng muối cũng tăng lên đáng kể.

Tăng cường hỗ trợ diêm dân sản xuất muối sạch

Theo ông Nguyễn Quang Khải, Phó Giám đốc Công ty cổ phần Muối và Thương mại miền Trung tại Bình Định, nguyên nhân giá muối đầu vụ ở mức cao là do nhu cầu sử dụng muối làm nguyên liệu chế biến và phụ trợ của các ngành sản xuất công nghiệp trong nước tăng, trong khi nguồn cung đang giảm vì các vụ sản xuất muối vừa qua bị mất mùa do thời tiết bất lợi. Hiện nay, đang thời điểm đầu vụ nên giá muối ở mức cao. Giá muối sạch đơn vị đang thu mua hiện ở mức trên 2 triệu đồng/tấn (tại nhà máy); giá muối thường ở mức từ 1,4-1,6 triệu đồng/tấn. Với giá này, diêm dân có lãi 900 ngàn đồng/tấn. Tuy giá muối đang ở mức cao nhưng có khả năng khi vào vụ sản xuất chính sẽ giảm dần. Nếu diêm dân cứ thấy giá muối cao mà ào ạt mở rộng diện tích sản xuất thì rất dễ bị ứ đọng sản phẩm, giá giảm. Chính vì vậy, để giữ giá muối ổn định, bà con diêm dân nên thay đổi tập quán sản xuất, chuyển từ sản xuất muối truyền thống sang sản xuất muối sạch bằng phương pháp trải bạt để tăng chất lượng muối.

Ông Bùi Đắc Cường, Chi cục trưởng Chi cục Phát triển nông thôn thuộc Sở NN-PTNT, cho biết: Vấn đề hỗ trợ diêm dân thay đổi tập quán từ sản xuất muối thủ công chất lượng thấp sang sản xuất muối phủ bạt chất lượng cao được ngành Nông nghiệp tỉnh quan tâm. Cách đây
2 năm, từ nguồn kinh phí hỗ trợ của Bộ NN-PTNT, Chi cục đã hỗ trợ diêm dân xã Phước Thuận (Tuy Phước) xây dựng mô hình sản xuất muối sạch mang lại hiệu quả cao, giá muối bán ra cao hơn muối thường 30% nên diêm dân rất phấn khởi. Trong năm 2013 này, từ nguồn kinh phí hỗ trợ khuyến nông - khuyến ngư của tỉnh, đơn vị tiếp tục hỗ trợ diêm dân xã Cát Minh thực hiện thí điểm mô hình sản xuất muối sạch bằng phương pháp trải bạt với diện tích 2.000m2.

Hiện nay, Chi cục Phát triển nông thôn đã phối hợp với chính quyền các địa phương tổ chức tập huấn quy trình sản xuất muối sạch cho diêm dân tham gia mô hình, đồng thời hỗ trợ bạt để diêm dân thực hiện. Bên cạnh đó, từ các nguồn vốn lồng ghép của Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, ngành Nông nghiệp tỉnh cũng đã hỗ trợ đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, hỗ trợ vốn sản xuất cho bà con diêm dân để sản xuất muối sạch. Đây là hướng đi bền vững, giúp diêm dân nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống…

• NGUYỄN HÂN