Bàu Trắng là hồ nước ngọt, thuộc thôn Hồng Lâm, xã Hòa Thắng, huyện Bắc Bình, cách Phan Thiết khoảng 65 km về hướng Đông Bắc.
Bàu Trắng hình thành từ lâu đời, nằm ở giữa vùng đồi cát rộng mênh mông xen lẫn nhiều nhóm cây rừng thấp. Nước trong hồ rất ngọt và trong. Từ xa nhìn lại một màu xanh mát dịu phủ lên những đồi cát trắng.
Bàu Trắng chia thành 2 phần bởi một đồi cát vắt ngang qua. Nhân dân ở đây từ xưa đã gọi là Bàu Ông và Bàu Bà, mặc dầu Bàu nước do thiên nhiên tạo nên nhưng trong dân gian vẫn tỏ lòng biết ơn vì đã cung cấp nguồn nước nuôi sống con người và động vật rừng ở đây vào mùa khô.
Sách cũ viết về Bàu Trắng: "Hồ Trắng có hai hồ, hồ trên và hồ dưới, ở phía Tây Nam huyện Hòa Đa, phía Tây Ba động. Hồ trên chu vi 22 dặm lịch, nước trong, ngọt, bốn mùa không giảm. Phía Tây Bắc là động cát, phía Tây Nam là chân rừng, trên bờ phía Nam có đền thờ Chúa động."
Nơi sâu nhất của Bàu Trắng là 19m và cạn dần về phía bờ. Quanh bờ có nhiều bông sen, vào mùa hạ sen nở rộ tô điểm thêm cho vùng cát trắng những màu sắc rực rỡ. Bàu Trắng là nơi có nguồn nước ngọt tự nhiên duy nhất ở xã Hòa Thắng và khu căn cứ cách mạng Lê Hồng Phong, như một bầu sữa lớn nuôi bộ đội và nhân dân Hòa Thắng trong 2 thời kỳ kháng chiến.
Đã từ lâu đời, xung quanh Bàu Trắng đã có nhiều làng mạc của người Chăm xưa sinh sống và sử dụng nguồn nước trong hồ. Người Chăm đã dựng Đền thờ thờ nữ thần Thiên YAna. Khi người Chăm rời bỏ khu vực này đi nơi khác, ngôi đền cũng bị sụp đổ và hiện còn lại dấu tích ở phía Nam Bàu Trắng là dấu tích của một giai đoạn lịch sử về sự chinh phục thiên nhiên của người Chăm ở đây trước khi người Việt đến.
Năm 1867 cụ Nguyễn Thông đi ngang qua đây thấy cảnh đẹp của Bàu Trắng mà cụ gọi là hồ Trắng, đã làm nhiều bài thơ ca ngợi cảnh đẹp, như "Quá Bình Nhơn sa mạc" (Qua bãi cát Bình Nhơn) và bài "Bạch Hồ nhàn hành" (dạo chơi Bàu Trắng).
Bàu Trắng không chỉ là nơi cung cấp nước ngọt mà còn là thắng cảnh đẹp ở khu vực Hòa Thắng - Bắc Bình. Với nguồn nước ngọt mát quanh năm đã làm dịu đi cái không khí nóng bỏng của đồi cát mênh mông là một thắng cảnh đẹp mà bất cứ ai đến vùng này đều phải ghé thăm.
. Theo Tổng cục Du lịch
|