Súng thần công ở Đại nội Huế.

Trải qua 30 năm chiến tranh khốc liệt, chỉ 2 tháng sau khi tiếp quản cố đô, Ủy ban Cách mạng lâm thời đã công bố một danh sách các di sản được bảo vệ vào ngày 19-5-1975.

Nhiều người tham gia tiếp quản Cố đô Huế những ngày đầu giải phóng chứng kiến cảnh tượng hoang tàn, đổ nát của di tích Huế những ngày đó đã không khỏi ngậm ngùi, bức xúc: làm gì để cứu lấy những di tích lịch sử văn hóa đang đứng trước nguy cơ xóa sổ? Không chỉ thế, thời gian tiếp đó, di tích văn hóa Huế còn đứng trước những nguy cơ bị xâm phạm ngày càng lan rộng...

Với những nỗ lực lớn lao, chính quyền và nhân dân TT-Huế lúc bấy giờ đã ra sức khắc phục hậu quả chiến tranh, cứu vãn cấp thiết hệ thống di tích đang bị hủy hoại nghiêm trọng, đồng thời thiết lập các tổ chức chuyên môn để tiến hành quản lý, bảo vệ, tu bổ và phát huy giá trị DSVH Cố đô Huế.

Ngay sau khi Việt Nam chính thức gia nhập UNESCO, vấn đề bảo tồn và phát huy giá trị các DSVH dân tộc nói chung và quần thể di tích Huế nói riêng đã trở thành mối quan tâm hàng đầu trong hoạt động hợp tác giữa Việt Nam và tổ chức quốc tế này.

Từ sự giúp đỡ của UNESCO và cộng đồng quốc tế, cùng với những nỗ lực của Việt Nam, đặc biệt là những người trực tiếp làm nhiệm vụ bảo tồn, trùng tu di sản, DSVH Huế đã từng bước được cứu vãn và khẳng định giá trị. Năm 1993, Quần thể di tích Huế được công nhận DSVH nhân loại. Năm 1996, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt "Dự án Quy hoạch Bảo tồn và phát huy giá trị Di tích Cố đô Huế 1996-2010" với tổng mức đầu tư 720 tỉ đồng. Năm 2003, Nhã nhạc Cung đình Huế lại được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể và truyền khẩu nhân loại, đưa giá trị DSVH Huế lên một vị thế mới.

Trong suốt quá trình gìn giữ, phát huy, khẳng định giá trị DSVH Huế trên trường quốc tế, TT-Huế cũng đã đầu tư hàng trăm tỉ đồng cho công cuộc trùng tu di sản. Kết quả của công tác trùng tu, bảo tồn trong những năm qua đã được đánh giá rất cao.

Tại kỳ họp lần thứ IX, Nhóm công tác Huế-UNESCO đã tuyên bố công cuộc bảo tồn di sản văn hóa Huế đã vượt qua giai đoạn cứu nguy khẩn cấp để chuyển sang một giai đoạn mới: giai đoạn phát triển bền vững. Mới đây, trong kỳ họp thứ 28 tại Tô Châu, Trung Quốc, UNESCO đã có thông điệp chúc mừng những thành quả xuất sắc của TT Huế trong công tác bảo tồn DSVH...

Tiếp tục nỗ lực trong công cuộc bảo tồn, phát huy các giá trị di sản

Tại buổi tọa đàm kỷ niệm 60 năm Ngày Di sản Văn hóa Việt Nam vừa tổ chức cuối tháng 11-2005 tại Huế, với sự có mặt của nhiều cán bộ đầu ngành Trung ương, KTS Phùng Phu, Giám đốc Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế cho biết: "Sự nghiệp bảo tồn DSVH Huế trong những năm qua đạt được những thành tích rất đáng tự hào. Những thành quả trên khiến chúng ta vui mừng và càng quyết tâm phát huy những thành tích đã đạt được, tiếp tục không ngừng phấn đấu thực hiện thành công các dự án, kế hoạch dài hạn đã đề ra, nhất là "Dự án Quy hoạch, bảo tồn, phát huy giá trị di tích Cố đô Huế, 1996-2010" đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt".

Cũng tại buổi tọa đàm này, nhiều ý kiến tâm huyết của những người làm công tác trùng tu, bảo tồn di tích Huế đã bày tỏ những trăn trở xoay quanh các vấn đề về bảo tồn các giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể, về việc cần có tầm nhìn xa hơn cho công tác nghiên cứu khoa học và chuyển giao thế hệ, về vấn đề xử sự với di tích Huế trên lĩnh vực trục không gian tâm linh, vấn đề làm kinh tế văn hóa... Tất cả tựu chung cho việc gìn giữ và phát huy giá trị DSVH ngày càng hiệu quả hơn.

. Theo Báo Thừa Thiên Huế