Vườn quốc gia Bạch Mã - Hải Vân nằm trong địa phận hai tỉnh Thừa Thiên Huế và Đà Nẵng với diện tích khoảng 78 ngàn ha. Trung tâm của khu Vườn quốc gia này là khu du lịch - nghỉ dưỡng nổi tiếng Bạch Mã và Hải Vân, một ngọn đèo hiểm trở nhưng có cảnh quan đặc biệt kỳ vĩ vào bậc nhất nước ta, nằm án ngữ trên đường thiên lý Bắc Nam. Đây là khối núi hoành sơn lớn nhất trong ba khối hoành sơn của dãy Trường Sơn - đèo Ngang ở Hà Tĩnh, Hải Vân ở Huế và đèo Cả ở Khánh Hòa.
Mỏm núi cực đông của Vườn quốc gia chạy ra tận biển là mũi Sơn Trà, nhiều núi cao trên 1.000 m như núi Truồi, Hòn Đụn, Hòn Cháy, đỉnh cao nhất là Bạch Mã với 1.450m, ngang với tầm cao của Đà Lạt. So với các Vườn quốc gia khác của nước ta, mặt giao thông của Bạch Mã - Hải Vân có phần thuận tiện hơn. Ngoài những con đường nhỏ xuyên qua rừng núi, làng mạc trong rừng, khu Vườn quốc gia được bao bọc bởi hai quốc lộ số 1 và 14 và một tỉnh lộ nối thị trấn Cầu Hai với khu trung tâm Bạch Mã.
Về phương diện thực vật và động vật, đây là một kho tàng hết sức quý hiếm. Quần sơn Bạch Mã - Hải Vân gồm nhiều núi cao, dốc dựng đứng nên tránh được tai họa của nạn du canh đốt nương làm rẫy, rừng còn giữ một phần bản chất nguyên thủy với nhiều loại thực vật phong phú, từ tùng bách đến các diệp loại, cây hoa cảnh, dương xỉ…
Ở các vùng núi cao, tùng bách mọc thành chòm lớn. Tùng Bạch Mã có dáng điệu cổ kính trông từa tựa như trong bức tranh Tàu cổ. Các loại cây lá rộng có trắc, gụ, lim, sến, táu… là những loài quý hiếm, đặc biệt có cây kim giao, theo kinh nghiệm dân gian, gỗ kim giao dùng làm đũa có thể khử được chất độc trong thức ăn.
Về muông thú, theo điều tra khảo sát sơ bộ, Vườn quốc gia Bạch Mã - Hải Vân có gần đủ các chủng loài thú, chim ở miền nhiệt đới. Thú lớn có gấu, cọp, mèo rừng, heo rừng, nai, mang, khỉ, vượn, chồn, rắn, trăn… đặc biệt có loài thú hiếm như voi, bò tót (min). Trước năm 1945, bò tót sống thành từng bầy đàn, khách du lịch lên Bạch Mã có thể mục kích bò tót đang kiếm ăn trong rừng, khe núi. Các loài chim quý như công, trĩ, gà lôi, đa đa…
Nét độc đáo của Vườn quốc gia Bạch Mã - Hải Vân là sự phong phú, đa dạng về thực vật, động vật, nhưng lại nằm trong một khu vực nằm không xa các đường giao thông lớn và các đô thị đông đúc sầm uất như Huế, Đà Nẵng.
Chính vị trí thuận lợi kể trên đã tạo cho vườn quốc gia Bạch Mã - Hải Vân một ưu thế về du lịch và nghỉ dưỡng mà nhiều nơi khác trong nước ta khó địch nổi. Với đô thị cổ kính Huế ở phía Bắc, thành phố công nghiệp - thương mại, trung tâm của miền Trung - Đà Nẵng, những bãi biển cát trong sóng lặng như Lăng Cô, Tiên Sa, Cảnh Dương, Thuận An; những đường đèo uốn khúc quanh co như đèo Phước Tượng, Phú Gia, Hải Vân; những đầm phá có màu sắc nước đổi thay theo thời tiết lung linh huyền ảo như Đá Bạc, Cầu Hai, đầm An Cư; những danh lam thắng cảnh thơ mộng như chùa Thúy Vân, chùa Non Nước, kinh thành - lăng tẩm Huế; những di tích lịch sử như các di chỉ khảo cổ, Viện bảo tàng Chăm…; Vườn quốc Gia Bạch Mã - Hải Vân có nhiều triển vọng trở thành một quần thể du lịch thiên nhiên và nhân tạo có giá trị nhất nhì trong khu vực và thế giới.
Toàn bộ quần thể Bạch Mã - Hải Vân là một đóa hoa lớn, khu du lịch - nghỉ dưỡng Bạch Mã chính là nhụy của đóa hoa ấy. Trung tâm Bạch Mã ở độ cao 1.450m, rộng khoảng 1.700 ha, cách Huế 40 km về phía Tây Bắc và Đà Nẵng 60 km phía Tây Nam. Vào mùa viêm nhiệt, miền Trung nhiệt độ lên đến 38-40 độ C thì ở Bạch Mã cũng chỉ hơn 20 độ. Độ mát như Sapa, Đà Lạt, nhưng do nằm sát biển nên ẩm, vì thế du khách có thể vẫy vùng thỏa thích trong dòng chảy trong veo của Ngũ Hồ.
Đứng ở Hải Vọng Đài, điểm cao nhất của Bạch Mã người ta có cảm giác như đang đứng giữa lưng trời, bởi dưới chân vọng đài là mây trắng dày đặc. Trong một tương lai không xa, Bạch Mã sẽ trở thành một thành phố nghỉ dưỡng - du lịch lớn sánh vai cùng các trung tâm du lịch - nghỉ dưỡng miền núi ở nước ta và khu vực Đông - Nam châu Á.
Vườn quốc gia Bạch Mã - Hải Vân là khu bảo tồn thiên nhiên rất có giá trị về phương diện khoa học, kinh tế, thẩm mỹ, du lịch, một hòn ngọc trong non sông gấm vóc Việt Nam.
. Theo báo Lâm Đồng |