Hợp long cầu Nhật Lệ nối thành phố Đồng Hới với làng biển Bảo Ninh (ảnh: TPO)

Đường 12A có lợi thế về địa hình tự nhiên mà các con đường nối Đông - Tây Trường Sơn khác không thể sánh được. Đây là tuyến đường ngắn nhất, ít đèo dốc nhất xuyên qua dãy Trường Sơn hùng vĩ nối liền hai nước Việt-Lào và vùng Đông Bắc Thái Lan.

Nhận thấy vị trí chiến lược của tuyến đường 12A nên từ năm 1996, tại thủ đô Viêng Chăn (Lào), Bộ Giao thông - Vận tải hai nước Cộng hòa XHCN Việt Nam và Cộng hòa DCND Lào đã thống nhất ký biên bản thỏa thuận nâng cấp tuyến đường này, phục vụ cho sự phát triển kinh tế-xã hội hai nước.

Vào đầu tháng 4-2005 tại thành phố Đồng Hới, lãnh đạo ba tỉnh Quảng Bình (Việt Nam), Khăm Muộn (Lào) và Na Khon Pha Nôm (Thái Lan) đã gặp nhau và thống nhất thỏa thuận cùng nhau hợp tác khai thác đường 12A với mục đích phát triển du lịch, thương mại, giao lưu văn hóa…

Tuyến đường 12A dài 300 km bắt đầu từ thị xã Thà Khẹc qua Cha Lo đến Ba Đồn, xuyên qua một vùng đất đai, rừng núi giàu tiềm năng thiên nhiên, khoáng sản… Đây là tiền đề rất quan trọng để chính quyền hai tỉnh đầu tư khai thác phát huy hiệu quả của con đường.

Đặc biệt ba nước Việt Nam, Lào và Thái Lan đều là thành viên khối ASEAN, cùng nằm trên hành lang kinh tế Đông-Tây. Tuyến đường 12A sẽ là huyết mạch quan trọng để thúc đẩy hợp tác trao đổi hàng hóa, phát triển thương mại, du lịch, văn hóa giữa ba tỉnh và trong khu vực.

Về hợp tác phát triển du lịch, các tỉnh có đường 12A đi qua đều thống nhất lựa chọn những điểm du lịch đặc trưng của mỗi tỉnh để tổ chức thành tour du lịch phù hợp, đa dạng, hấp dẫn đối với du khách; phối hợp giữa tham quan danh lam thắng cảnh với việc tìm hiểu nét đẹp văn hóa truyền thống của các dân tộc. Ba tỉnh đều nhất trí sẽ đầu tư hạ tầng du lịch, mở nhà hàng, xây khách sạn, bến xe và các điểm dịch vụ khác. 3 tỉnh Quảng Bình, Khăm Muộn và Na Khon Pha Nôm cùng thống nhất phối hợp đào tạo hướng dẫn viên du lịch thành thạo 3 thứ tiếng Việt, Lào, Thái…

Khi đường 12A đưa vào sử dụng cũng là lúc mở ra cơ hội để ba nước giao lưu hợp tác trên lĩnh vực thương mại. Ba tỉnh đều thống nhất trí cao cùng cam kết thực hiện chế độ ưu đãi thuế xuất, nhập khẩu giữa các bên theo biểu thức xuất nhập khẩu ưu đãi được quy định cho hàng hóa có xuất xứ các nước ASEAN hoặc theo hiệp định song phương, đa phương nếu có; khuyến khích các đơn vị kinh doanh của các tỉnh phát huy thế mạnh những mặt hàng của địa phương nhằm đẩy mạnh thông thương trao đổi hàng hóa giữa ba tỉnh thông qua đường 12A; tạo điều kiện cho các doanh nghiệp tìm kiếm thị trường, xúc tiến thương mại, những mặt hàng do địa phương sản xuất; hợp tác trao đổi các chương trình quảng cáo sản phẩm tiêu dùng trên phương tiện thông tin đại chúng của ba tỉnh; tổ chức hội chợ, triển lãm, quảng bá sản phẩm hàng hóa, xây dựng chợ cửa khẩu thành trung tâm đầu mối trao đổi hàng hóa, thương mại.

Trên lĩnh vực vận tải, các bên tổ chức công ty vận tải xuyên Á, các tuyến xe du lịch đưa đón khách và vận chuyển hàng hóa vùng Đông Bắc Thái Lan qua Khăm Muộn và đến Đồng Hới, cảng Hòn La và ngược lại. Ba tỉnh cùng nhau hợp tác xây dựng các trạm sửa chữa, bảo dưỡng xe trên tuyến đường 12A…

Tuyến đường 12A sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho du khách đến Quảng Bình và nhân dân Quảng Bình đến tham quan, du lịch, làm ăn với nước bạn Lào, Thái Lan… Nhìn tổng thể, mạng lưới giao thông Quảng Bình đã tương đối hoàn thiện.

Sau tuyến đường 12A, Quảng Bình triển khai xây dựng cảng Hòn La với qui mô một cảng biển nước sâu giai đoạn 1 có tàu 10.000 tấn vào ra dễ dàng. Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đến thị sát cảng Hòn La đã khẳng định cảng Hòn La có vị trí quan trọng không chỉ phục vụ vận chuyển xi măng cho Nhà máy Xi măng Sông Gianh mà còn là một cảng trung chuyển hàng hóa cho nước bạn Lào.

Hiện nước bạn đang triển khai xây dựng Nhà máy thủy điện Nậm Thơng, có quy mô lớn nhất vùng Đông Nam Á và Nhà máy xi măng, việc vận chuyển thiết bị máy móc chủ yếu sẽ thông qua đường 12A và cảng Hòn La, Vũng Áng. Theo chỉ đạo của Chính phủ và Bộ GTVT là nhanh chóng chọn nhà đầu tư theo hình thức B.O hoặc B.O.T để sớm hoàn thành xây dựng cảng Hòn La trong thời gian sớm nhất.

Sân bay Đồng Hới cũng đang trong giai đoạn gấp rút thi công. Đến nay phần lớn các hạng mục công trình của dự án sân bay đã vận hành đúng tiến độ. Ban quản lý dự án đã và đang tổ chức khởi công nhà ga và khu điều hành bay, phấn đấu đến cuối năm 2006 sân bay Đồng Hới đón được khách…

Đầu năm 2006 sẽ có 9 tuyến đường giao thông thuộc Dự án GTNT 3 khởi công với chiều dài 40 km; dự án ADB cũng sẽ đầu tư thêm 9 tuyến đường nữa với nguồn vốn 12 triệu USD. Trước mắt có hai tuyến đường quan trọng được khởi công là đường ven biển Lý Trạch-Nhân Trạch-Quang Phú đi Hải Ninh dài 27 km và tuyến đường 10 từ ngã ba Vạn Ninh đi Tăng Ký (nhánh Tây đường Hồ Chí Minh) xây dựng trong năm 2006. Từ nguồn trái phiếu Chính phủ sẽ đầu tư cho Quảng Bình 6 tuyến đường về trung tâm của 6 xã hiện tại chưa có đường ô tô.

Một mùa xuân mới lại về, Quảng Bình có thêm những dự án, công trình giao thông mới, người dân Quảng Bình có thêm niềm vui mới. Những tuyến đường rộng mở đang đón chào mùa xuân, góp phần quan trọng làm cho nền kinh tế-xã hội Quảng Bình ngày một phát triển đi lên.

. Theo báo Quảng Bình