Những ngày qua, nhiệt độ ngoài trời tại nhiều tỉnh miền Trung lên đến 47°C. Nắng nóng kỷ lục góp phần gây ra các vụ cháy rừng vừa qua và gia tăng nguy cơ cháy rừng ở hầu hết các tỉnh...

Nỗ lực cứu rừng tại Đà Nẵng.

Cháy rừng lan rộng

Chỉ một đêm có đến 3 vụ cháy rừng tại cửa ngõ di sản Phong Nha - Kẻ Bàng (PN-KB - Quảng Bình). Đêm 6.7, tại thôn 2 xã Sơn Trạch giáp với di sản PN-KB, người dân đi đốt thực bì đã gây cháy 3ha rừng. Các lực lượng của xã cùng huyện và kiểm lâm tỉnh đã vào cuộc đến 3 giờ sáng 7.7 đám cháy mới được khống chế.

Trong khi đó tại xã Hưng Trạch, cũng cận kề di sản đã diễn ra 2 vụ cháy, thiêu đốt hơn 2ha rừng trồng. Hơn 500 người được huy động mới dập tắt 3 vụ cháy trên. Trong khi đó, tại huyện Quảng Trạch, báo cáo với chủ tịch tỉnh đi kiểm tra tình hình cháy rừng, địa phương này cho biết có 9 vụ cháy rừng đã diễn ra, ngọn lửa cướp đi 26ha rừng.

Hàng trăm lý do bùng phát cháy rừng. Như trường hợp ở khu vực nghĩa địa khu vực 5, phường Trường An, TP Huế , lúc 12 giờ 20 ngày 7.7, từ việc một người đốt tổ ong, sau đó ngọn lửa bùng phát. Chỉ 15 phút ngọn lửa đã cháy rộng hơn 2ha.  Tại Đà Nẵng, gần đây nhất, vào hồi 11 giờ 30 ngày 6.7, một đám cháy lớn xuất hiện tại Tiểu khu 42, rừng đặc dụng Nam Hải Vân (thuộc phường Hòa Hiệp Bắc, quận Liên Chiểu, Đà Nẵng). Dù huy động trên 100 người cùng nhiều phương tiện để cứu rừng nhưng đám cháy cũng “kịp” thiêu rụi gần 4ha rừng đặc dụng. Trong tháng 5.2010, đã xảy ra 11 vụ cháy rừng trên địa bàn tỉnh làm thiệt hại 49ha (trong đó, 9 vụ cháy rừng trồng, 1 vụ cháy đồi tranh, 1 vụ cháy thực bì).

Ông Lê Văn Hân, Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm tỉnh Quảng Ngãi cho biết, 6 tháng đầu năm 2010, trên địa tỉnh này xảy ra 18 vụ cháy rừng trên diện tích 16ha, chủ yếu là rừng trồng. Nếu so với năm ngoái, tăng 14 vụ chiếm trên 80%, một con số đáng giật mình. Ngoài thiêu rụi hàng chục hécta rừng, hỏa hoạn cũng đã làm 2 người dân tử vong, 1 người bị thương nặng khi tham gia chữa cháy rừng”. Cũng theo ông Hân, hiện nay trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi còn 104 điểm nóng về nguy cơ xảy ra cháy rừng ở cấp cực kỳ cao.

Tại Quảng Bình, đợt nắng nóng hơn 45°C, có ngày tăng vọt lên gần 48°C, những dãy núi đá vôi của PN-KB không còn sự ẩm ướt, nguy cơ cháy rất cao, trong khi đó các nguồn suối cạn ở mức thấp nhất trong vòng hơn 50 năm qua. Ngay từ đầu mùa khô, Ban quản lý PN-KB đã chủ động xem phòng chống cháy rừng là nhiệm vụ then chốt bởi nơi đây lưu giữ các nguồn gene quý của Việt Nam và thế giới.

Thiếu nhân lực, phương tiện

Có 12 trạm với hơn 120 kiểm lâm giữ rừng di sản, Hạt kiểm lâm PN-KB vào mùa canh phòng giặc lửa đã ra giữa rừng dựng lán đề phòng bất trắc do cháy. Các đội phân công cắt cử người cùng xô chậu, tích nước 24/24 giờ giữa cái nóng như nung. Ông Phan Hồng Thái, Hạt trưởng Hạt kiểm lâm PN-KB cho biết: “Không có phương tiện đi lại, không xe cứu hỏa, không được trang bị vật dụng chữa cháy rừng nhưng giữ được rừng là nhờ sự phối hợp với các xã vùng đệm về canh phòng và sử dụng lửa, có quy chế chặt chẽ với các đồn biên phòng”.

Tại Bình Định, Chi cục Kiểm lâm tỉnh Bình Định đã nỗ lực xây dựng thành lập các tổ, đội với hàng ngàn người tham gia tại 11 huyện, thành phố. Yêu cầu các chủ rừng xây dựng mới và tu bổ đường băng cản lửa, chòi canh, bố trí thêm các biển báo cấm lửa…

Và năm nào cũng thế, nguy cơ cháy rừng ở cấp độ cao vẫn luôn là nỗi lo thường trực tại các tỉnh miền Trung. Quảng Nam hiện nay có đến hơn 667.000ha rừng - một trong những tỉnh có diện tích rừng lớn nhất miền Trung - nhưng đến chỉ có 374 người thuộc biên chế kiểm lâm. Nếu căn cứ theo quy định, cứ mỗi nhân viên kiểm lâm phải quản lý 1.000ha rừng (500ha/1 kiểm lâm viên đối với rừng phòng hộ - PV) thì đến nay Quảng Nam thiếu đến 174 kiểm lâm viên. Đó là chưa nói đến lực lượng kiểm lâm Quảng Nam hiện nay ngoài công tác phòng cháy chữa cháy rừng còn đảm nhận nhiệm vụ quản lý bảo về rừng, phòng chống lâm tặc… Chính vì lực lượng quá mỏng nên công tác quản lý bảo vệ rừng ở Quảng Nam gặp nhiều khó khăn.

Trong khi đó tại Đà Nẵng, mặc dù quản lý đến 55.000ha rừng các loại, trong đó có nhiều khu bảo tồn, rừng đặc dụng nhưng đến nay chỉ có… 10 máy thổi gió và 130 kiểm lâm viên. Chính vì thế, khi xảy ra vụ cháy rừng, lực lượng đến nơi dập lửa thì lửa đã lan rộng ra quá rộng và bùng phát dữ dội.

Hiện nay tỉnh nào cũng đang xây dựng các phương án “nâng cao năng lực phòng cháy chữa cháy rừng” nhưng xem ra công tác này được triển khai một cách chậm chạp. Trong khi đó, thời tiết nắng nóng cộng với tác động của con người vào rừng càng bộc lộ rõ hơn sự hạn chế lớn lao chất lượng nguồn nhân lực, phương tiện phòng cháy chữa cháy rừng...

Hà Tĩnh: Công bố tình trạng khẩn cấp về cháy rừng Nắng nóng khốc liệt kéo dài, cộng với gió Tây Nam thổi mạnh đã khiến 12.318ha lúa hè thu tại tỉnh Hà Tĩnh bị khô hạn nặng nề (trong đó 5.500ha có nguy cơ bị mất trắng). Đặc biệt, hàng ngàn hécta rừng (chủ yếu là thông và keo chuẩn bị cho thu hoạch) của địa phương đang phải đối mặt với nguy cơ “phát hỏa” vào bất kỳ thời điểm nào. Ông Trần Minh Kỳ, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Hà Tĩnh đã ký công điện khẩn công bố “tình trạng khẩn cấp về công tác phòng cháy chữa cháy rừng” trên địa bàn toàn tỉnh và yêu cầu các cơ quan, đơn vị, chủ rừng, chính quyền địa phương phải rút kinh nghiệm, đồng thời khẩn cấp bố trí lực lượng tuần tra, canh gác 24/24 giờ.

. Theo SGGP