Cá cảnh.

Nhất là trong thời tiết nắng nóng như hiện nay, trở về nhà sau những giờ làm việc mệt nhọc, vừa bước vào cửa đã được nhìn thấy ngay hình ảnh những con cá xinh đẹp bơi lội tung tăng trong hồ nước mát trong, chắc hẳn những căng thẳng của công việc, cái nực nồng của thời tiết sẽ lập tức được xoa dịu. Gương mặt của người vừa trở về nhà sẽ không bị những vất vả của cuộc sống thường ngày làm mất đi vẻ dễ thương, đó cũng là sự hạnh phúc của những thành viên còn lại trong gia đình. Một người bạn viết lách của tôi đã có lần tâm sự: "Mỗi khi "bí", mình thường rời mắt khỏi những dòng chữ và nhìn sang hồ cá, ngắm những đường vẽ uốn lượn từ những chiếc đuôi xinh xinh của chúng, sự bế tắc trong dòng chảy suy nghĩ sẽ được khai thông ngay"!

Một ngôi nhà được trang bị nội thất hoàn hảo nếu ở phòng tiếp khách có thêm một cái hồ cá áp tường bằng kiếng hoặc một hồ cá được phối non bộ nơi một góc nhà hẳn sẽ làm cho ngôi nhà thêm phần khang trang. Một cái hồ cá với những con cá thuộc chủng loại "quý tộc" có cái giá từ 3-10 triệu đồng một con (cá La Hán) cũng được xem như một món trang sức cho ngôi nhà sang trọng, hoặc đó cũng là một biểu hiện cho sự ăn nên làm ra của gia đình. Nuôi được một con cá La Hán sinh trưởng tốt sẽ là một điềm phúc cho gia đình, và khi  cái chữ tượng hình trên thân con cá ngày càng hiện rõ nét thì điềm phúc này càng được nhân lên. Những con cá có tên gọi là "cá Ông Tiên" sẽ mang đến cho người nuôi niềm hy vọng là điều may mắn sẽ thường xuyên đến với những người trong gia đình của mình. Nuôi được một cặp cá Ngân Long trong nhà thì người nuôi sẽ có niềm tin về sự dồi dào của tiền bạc. Hoặc, nuôi một cặp cá "Thần Tài" cũng có nghĩa là đang "nuôi" sự tài lộc cho những công việc làm ăn, mua bán của gia đình. Cứ như thế, cái thú chơi cá cảnh ngày càng được nhiều người ưa chuộng từ các vùng nông thôn đến chốn thị thành. Cá cảnh đối với người lớn đã hấp dẫn là vậy, cái thú chơi này càng trở nên lôi cuốn  hơn đối với lứa tuổi niên thiếu vì cái tính hiếu động và những sắc màu rực rỡ của những con cá, nhất là những chú cá đá. Nếu những tháng nghỉ hè mà các cháu thay thời gian vào các dịch vụ Internet để "chat" bằng thú chơi này hẳn là các bậc phụ huynh bằng lòng lắm. Và, một lẽ đương nhiên là khi phía "cầu" càng tăng bao nhiêu thì hoạt động của phía "cung" càng nhộn nhịp bấy nhiêu.

* Sôi động thị trường cá cảnh

Không thể kể ra hết tên của các loài cá cảnh đang "ăn" mạnh trên thị trường nhưng theo anh Trần Đình Quang ở đường Quang Trung (thị trấn Bình Định-An Nhơn), chủ cơ sở cá cảnh Ngọc Quang chuyên cung cấp cho khắp các thị trường trong tỉnh, thì hiện nay, người thưởng ngoạn ở thành phố và người trong giới kinh doanh đang ưa chuộng các loại: cá La Hán, cá Ngân Long (cá Thần Tài), cá Ông Tiên (hoặc cá Chim), cá Nàng Hai (cá Thác Lác được cấy hoa văn trên đuôi) và các loại cá đĩa. Còn giới trung lưu thì thường tìm mua các loại: cá Chép Nhật, cá Sim, cá Phướng, cá Trân Châu, cá Hồng Kim (đỏ), cá Hắc Củ Lỹ (màu đen), cá Tỳ Bà. Còn các loại cá đá đang hấp dẫn lứa tuổi thiếu niên là: cá Bọ Lửa, cá Bạch Phụng, cá Kim Sơn, cá Hòa Lan Thái… Con cá La Hán có niên đại cao, chữ tượng hình trên thân càng rõ, miệng càng ngắn, đầu càng gù thì có giá càng cao. Một con cá La Hán "chuẩn" có thể có giá đến trên 10 triệu đồng nhưng có lúc phía "cung" không đáp ứng kịp nhu cầu của người mua ngày càng nhiều. Còn với những người có khả năng về tài chính nhưng thiên về trường phái chơi cá nghệ thuật thì họ thường chọn loại cá Đĩa bảy màu có giá từ 700.000đ đến 1,6 triệu/cặp bởi chúng rất đẹp. Còn loại cá đá đang được các cháu thiếu niên rất "hít" là cá Bọ Lửa. Để minh chứng, cháu Võ Văn Luyện đang học lớp 9 trường PTCS thị trấn Bình Định (An Nhơn) cho biết: "Cá Bọ Lửa có những cú đá đuôi và những cú ngoạm mỏ rất đẹp, trong những cuộc đấu chúng ít khi chịu thất bại lắm…". Từ những nhu cầu trên, trong không gian hạn hẹp của ngôi nhà, anh Quang đã cố gắng xây dựng một dãy hồ rộng khoảng 70m2 đủ diện tích để chứa một lượng cá đủ cung cấp cho một số điểm ở thành phố Quy Nhơn và các huyện Tuy Phước, Hoài Nhơn, Tây Sơn và cả An Khê (tỉnh Gia Lai). Các loại cá anh Quang cung cấp cho thị trường khắp nơi là được mua về từ các đại lý lớn ở Quận 5 TP.HCM. Mỗi tháng anh Quang đi 4 chuyến cá, mỗi chuyến mua khoảng 4 triệu đồng. Riêng tháng áp Tết anh Quang phải mua đến khoảng 40 triệu đồng tiền cá thì mới đủ cung ứng cho nhu cầu của thị trường trong và ngoài tỉnh. Anh Võ Ngọc Ấn ở thôn Kim Châu (TT Bình Định-An Nhơn) cho biết: "Tôi thì chỉ làm "vệ tinh" cho anh Quang và anh Nam ở đường Trần Hưng Đạo (TP. Quy Nhơn) thôi và chỉ chuyên cung cấp cá cho nhu cầu các vùng quê như xã Nhơn Mỹ, xã Nhơn Hạnh (An Nhơn). Dù thị trường hẹp nhưng mỗi ngày tôi cũng bán được khoảng 100.000đ tiền cá các loại cho nhiều đối tượng. Riêng mấy tháng hè, với khách hàng học sinh mỗi ngày tôi bán được vài ba trăm ngàn dù mỗi con cá đá chỉ có giá từ 4.000đ trở lại. Theo chỉ dẫn của anh Ấn, tôi tìm đến "vựa" cung cấp cá cảnh lớn nhất TP Quy Nhơn là cơ sở của anh Nam ở trong một con hẻm trên đường Trần Hưng Đạo (dưới Nhà thờ Quy Đức). Trong 35 cái hồ cá anh Nam đang chứa cá (trong đó có 6 hồ rộng đến 30m2/hồ) có đến 100 chủng loại cá đủ mọi sắc màu. Từ loại chỉ 1.000đ/cặp đến loại 5-7 triệu đồng/con. Chỉ ở đó trong một thời gian ngắn nhưng những cuộc điện thoại từ khắp nơi gọi về liên hệ mua cá đã cho thấy là thị trường cá cảnh hiện nay đang sôi động cao độ. Anh Trần Đình Quang cho biết thêm: "Nếu tôi có một khoảnh đất 100m2 để xây dựng hồ nuôi, chứa cá cảnh thì mỗi năm tôi kiếm chắc từ 100-200 triệu đồng lợi nhuận từ tiền bán cá"!

* 1001 cách kiếm tiền trong nghề cung ứng cá cảnh

Cá Thiên Long.

Là một thú chơi nên người mua ít khi "cò kè bớt một thêm hai", đó là một "lối dắt tiền vào nhà" của người bán. Nắm bắt được đối tượng đến mua là ở tầng giới nào trong xã hội thì sẽ có ngay một cái giá "linh động" được áp dụng phù hợp. Một con cá có giá khoảng vài ba triệu đồng (cá La Hán) trên mặt bằng giá cả của thị trường cũng có thể được nâng lên đến 4-5 triệu đồng/con trong một trường hợp thuận lợi với một khách hàng hào phóng và có lòng "tín ngưỡng" cao về loại cá mang nhiều phúc lộc này. Nắm bắt được nhu cầu ngày càng tăng cao trong xã hội, có nhiều người đã "tạo" ra một nghề mới là chuyên cung cấp cá cảnh lưu động. Họ đến các đại lý đóng cá thành từng bì rồi mang về các vùng nông thôn hoặc các thị trấn mà đời sống của người dân ở đó đang phát triển để bày bán trên các trục đường. Đồ nghề làm ăn của nghề này rất đơn giản, chỉ cần vài cái giá treo các bì cá được đóng bằng gỗ tận dụng là đã có thể hành nghề ngon lành. Và loại hình cung cấp cá cảnh lưu động này thường cho lợi nhuận rất cao vì giá cả một bì cá rất đỗi "biến hóa". Anh Đỗ Văn Báu, một người đang hành nghề "cá cảnh lưu động", tâm sự: "Thời điểm làm ăn ngon nhất của tụi em là vào tháng giáp Tết. Những nhà giàu có thường muốn trong dịp đầu năm mới mang về cho gia đình sự phúc lộc bằng những loại cá Thần Tài, cá Ngân Long, cá Ông Tiên. Những gia đình làm ăn kha khá thì cũng muốn có nét mới trong nhà bằng cái hồ cá cảnh xinh xinh để đánh dấu cho sự ăn nên làm ra của mình. Trong không khí ngày Tết, nếu như tụi em có hô bán với cái giá hơi quá một chút họ cũng sẵn lòng mua ngay. Và mạnh nhất là nguồn "vòi vĩnh" của các cháu thiếu niên. Một bì cá chỉ có giá khoảng 30.000đ nhưng khi thấy sự khao khát trong mắt của đứa con thì dù tụi em xướng với ba mẹ chúng cái giá gấp đôi cũng cứ bán được. Một ngày mà gặp được dăm mối như thế là "trúng quả" đậm. Vốn liếng thì tụi em không cần phải lo vì đại lý sẽ đóng bì, định giá và ghi sổ, bán xong về thanh toán lại. Chỉ cần 10 ngày cuối của tháng Chạp, mỗi người có thể kiếm được vài triệu đồng một cách nhẹ nhàng. Đối với các chủ vựa cung cấp, nếu ai nắm bắt được cách "ép" cho cá đẻ thì nguồn thu nhập là không thể tính được, nhất là đối với những chủng loại cá thuộc dòng "quý tộc". Anh Trần Đình Quang cho biết, hiện chủ của những vựa cung cấp cá cảnh ở Bình Định đã có thể cho sinh sản theo ý muốn một số loại cá "bậc trung" bằng cách cho cá đẻ tự nhiên hoặc dùng thuốc kích thích. Đến một lúc nào đó nếu có ai nắm bắt được cách cho đẻ theo ý các loại cá quý như cá La Hán từ bí quyết đang còn độc quyền của những "chuyên gia" ở TP HCM (đa số là người gốc Trung Hoa) thì chắc hẳn ở quê mình sẽ xuất hiện không ít những "tỉ phú cá cảnh" vì nếu như có trong tay 100 con cá La Hán con loại tuyển, nuôi 2 năm sau là cầm chắc sẽ bán được 1 triệu đồng/con. Quả nhiên cá cảnh không chỉ là một thú chơi!                  

. Vũ Đình Thung