Hải đăng Nhơn Châu.

Trạm Hải đăng Nhơn Châu được xây dựng năm 1899 với mục đích bảo đảm tàu thuyền an toàn khi đi qua nơi có đảo, đá ngầm, báo hiệu cho các lái tàu nhận biết địa danh để cập cảng, ngư dân trên biển biết phương hướng về bến và mục đích quan trọng nhất là xác định chủ quyền đất nước. Được biết, để xây dựng ngọn hải đăng này, người Pháp đã huy động lượng phu dịch lớn làm ròng rã trong 3 năm mới hoàn thành.

Hải đăng cao 118 mét so với mực nước biển, trong đó tháp đèn cao 16m, đường kính rộng 3m. Bóng đèn 12V, công suất 100W, được khuếch đại qua thấu kính đặc biệt có thể chiếu xa 25 hải lý. Loại bóng đèn halogien này cực đắt, phải nhập từ nước ngoài, giá mỗi chiếc đến 500 triệu đồng. Đèn hoạt động từ 6 giờ chiều đến 6 giờ sáng mỗi ngày bằng hệ thống điện lấy từ năng lượng mặt trời. Tuy nhiên, pin chỉ hoạt động vào mùa nắng, mùa mưa vẫn phải dùng máy nổ với hàng chục chiếc “xơ cua”, bảo đảm không để hải đăng ngưng phát sáng.

Cùng với tháp hải đăng là khu nhà 2 tầng khá bề thế xây kiểu Pháp gồm 16 phòng, có thể chứa hơn 100 người đến tham quan, nghỉ ngơi. Gần đó là hang đá có thể chứa đến 50 người, là nơi đốt lửa trại và sinh hoạt tập thể rất lý thú. Hiện nay Trạm Hải đăng Nhơn Châu do Xí nghiệp 201 thuộc Công ty Bảo đảm an toàn hàng hải 2 quản lý, vận hành với 5 cán bộ, nhân viên được đào tạo cơ bản, có trình độ chuyên môn cao. Tuy công việc của họ tương đối đơn điệu, sống xa gia đình, lại ở trên đồi cao, cách biệt với thế giới bên ngoài, nhưng ai nấy đều xác định trách nhiệm được giao, không một chút lơ là, giữ ngọn đèn biển luôn chiếu sáng. Có người như trạm trưởng Nguyễn Ngọc Anh đã có mặt 5 năm trên đảo, người ít nhất cũng đã ăn 2 cái Tết. Tự bao giờ họ coi Trạm là nhà, đảo là quê hương, tham gia Ban an toàn thống nhất đảo, chung tay bảo vệ địa bàn bình yên. Những ngày có áp thấp nhiệt đới, biển động mạnh hoặc ngày có bão, Trạm phối hợp cùng Bộ đội Biên phòng bắn pháo hoa trên hải đăng báo hiệu cho tàu bè vào nơi trú ẩn.

Từ nhiều năm nay, hải đăng Nhơn Châu đón rất nhiều đoàn khách đến thăm, đặc biệt là thanh niên, sinh viên các trường đại học, các đoàn khách quốc tế. Đứng trên bao lơn của chóp đèn, nhìn bao quát cả biển trời, bên dưới là xã đảo Nhơn Châu xanh tươi ôm bờ cát trắng, từng đoàn thuyền đánh cá nhấp nhô giữa sóng nước và xa xa là thành phố Quy Nhơn xinh đẹp với những ngôi nhà vươn cao, ai mà chẳng thấy hạnh phúc đến trào nước mắt trước hình ảnh Tổ quốc thiêng liêng mà mình cảm nhận.

• Hồng Vân