Sân bay quốc tế Rafiq Hariri tại thủ đô Beirut của Lebanon chìm trong biển lửa sau các cuộc không kích của Israel. Ảnh: MSNBC

Căng thẳng giữa lực lượng du kích Hezbollah thân Syria và chính phủ Lebanon thân Mỹ đặt Lebanon vào nguy cơ nội chiến sau khi 12 bộ trưởng thân Hezbollah tại Lebanon từ chức. Palestine cũng lâm vào tình trạng tương tự vì xung đột giữa lực lượng vũ trang Hamas và Fatah, bắt đầu từ khi Hamas lên nắm quyền lãnh đạo hồi tháng 3-2006.

2. Đảng Cộng hòa Mỹ thất cử

Lần đầu tiên sau 12 năm, Đảng Dân chủ giành được quyền kiểm soát lưỡng viện trong cuộc bầu cử Quốc hội giữa nhiệm kỳ vào ngày 7-11, thể hiện thất bại trong chính sách đối với Iraq của Đảng Cộng hòa. Chính quyền của Tổng thống G.Bush phải công nhận một số điểm nhạy cảm như sự thật về thông tin tình báo dẫn tới cuộc chiến Iraq, số lính Mỹ thiệt mạng tại Iraq. Bộ trưởng Quốc phòng Ronald Rumsfeld buộc phải từ chức. Nhiều nước đồng minh thân cận của Mỹ đe dọa rút quân khỏi cuộc chiến chống khủng bố tại Iraq, Afghanistan…

3. Năm của khủng hoảng hạt nhân

Vụ phóng thử một loạt 7 tên lửa trong đó có tên lửa tầm xa Taepodong-2 vào đầu tháng 7 và vụ thử hạt nhân ngầm dưới lòng đất vào ngày 9-10 của CHDCND Triều Tiên đã châm ngòi cho cuộc đua vũ khí hạt nhân trong khu vực châu Á. Đàm phán sáu bên được nối lại vào ngày 18-12 sau 13 tháng gián đoạn nhưng không mang lại kết quả khả quan nào. Trong khi đó, Iran vẫn tiếp tục làm giàu uranium bất chấp nghị quyết trừng phạt thương mại của LHQ được thông qua vào ngày 23-12.

Hàng loạt nước như Brazil, Australia, Israel…cũng công khai phát triển công nghệ hạt nhân. Ngày 19-12, thỏa thuận hợp tác hạt nhân giữa Mỹ và Ấn Độ được ký thành luật.

Tên lửa Taepodong-2 của CHDCND Triều Tiên. Ảnh: The Mail

4. Ngày 13-12, Ngoại trưởng Hàn Quốc Ban Ki Moon tuyên thệ nhậm chức Tổng Thư ký LHQ thay người tiền nhiệm Kofi Annan. Là người chiến thắng 2 ứng viên sáng giá còn lại của châu Á (Ngoại trưởng Thái Lan Surakiart Sathirathai và nhà ngoại giao Sri Lanka Jayantha Dhanapala), ông Ban Ki Moon phải đảm đương trọng trách nặng nề là khôi phục lại niềm tin vào vai trò của LHQ và củng cố sự đoàn kết trong nội bộ tổ chức này.

5. Sự nở rộ của nhiều nữ chính khách

Năm 2006 ghi nhận sự nổi lên của nhiều nữ chính khách như Tổng thống Chile Michaelle Bachelet, lãnh đạo vùng của Đảng Xã hội Pháp Segolene Royal, thượng nghị sĩ Hillary Rodham Clinton…Đại diện cho phái yếu trong thế giới mà đấng mày râu chiếm ưu thế, họ đã khẳng định được vị trí của mình bằng tài năng thực sự. Đại diện cho Đảng Xã hội Chile, bà M. Bachelet, cựu Bộ trưởng Quốc phòng đầu tiên của Chile và châu Mỹ-Latinh đã đắc cử tổng thống vào ngày 15-1 với hoài bão to lớn là khôi phục nền dân chủ của Chile. Segolene Royal, người mẹ 53 tuổi của 4 đứa con hy vọng có thể là nữ Tổng thống đầu tiên của nước Pháp với nhiều cơ hội đánh bại đối thủ Sarkozy, một lãnh đạo Đảng Bảo thủ cầm quyền. Phu nhân của cựu tổng thống Mỹ Bill Clinton đã đắc cử nhiệm kỳ hai trong Thượng viện Mỹ vào tháng 11 và đang ráo riết chuẩn bị cho cuộc đua  giành chiếc ghế quyền lực cao nhất của Nhà Trắng.

6. Cựu Tổng thống  Iraq Saddam Hussen bị kết án tử hình

Sự kiện ông S. Hussein bị xử giảo vào sáng 30-12 càng khoét sâu xung đột giáo phái tại Iraq và đổ thêm dầu vào ngọn lửa hận thù của cộng đồng Hồi giáo ở nhiều nước đối với Mỹ.

7. Đảo chính tại Thái Lan

Ngày 19-9, Tổng tư lệnh quân đội Thái Lan Sondhi Boonyaratkalin đã lãnh đạo cuộc “đảo chính lụa” lật đổ cựu Thủ tướng Thaksin Shinawatra, kết thúc cuộc khủng hoảng chính trị kéo dài nhiều tháng tại nước này. Chính phủ lâm thời do thủ tướng Surayud Chulanont lãnh đạo đã được thành lập.

Xe tăng tiến chiếm thủ đô Bangkok của Thái Lan trong đêm 19-9. Ảnh: AP

8. Phe cánh tả giành chiến thắng tại châu Mỹ - Latinh

Đại diện cánh tả của 7 trong số 12 nước trong khu vực Mỹ-Latinh như Chile, Ecuador, Brazil, Venezuela, Nicaragua, Peru, Bolivia đã giành được chiến thắng vang dội trong các cuộc bầu cử tổng thống diễn ra từ tháng 11-2005 đến tháng 10-2006, khẳng định xu thế thiên tả tại khu vực này.

9. Nền kinh tế thế giới vẫn tiếp tục phục hồi và tăng trưởng cao (5,1%) mặc cho giá vàng và giá dầu liên tục biến động mạnh trong năm 2006, đặc biệt là vào thời điểm giữa năm khi giá dầu đạt mức kỷ lục 78,4 USD/thùng và giá vàng lên đến 730 USD/ounce. Châu Á tiếp tục là trung tâm tăng trưởng của nền kinh tế toàn cầu với vai trò nổi bật của hai nền kinh tế lớn là Trung Quốc và Ấn Độ. Ảnh hưởng của Trung Quốc đến châu Phi và châu Mỹ-Latinh ngày càng được mở rộng.

10. Năm 2006 chứng kiến hàng loạt thảm họa thiên nhiên lẫn khủng bố

Động đất xảy ra khi Indonesia vẫn đang vật lộn với hậu quả của trận sóng thần hồi cuối tháng 5-2006. Ảnh: Reuters

Trận động đất 6,2 độ Richter tại Indonesia vào ngày 27-5 làm hơn 6.000 người chết và 46.000 người khác bị thương. 7 vụ nổ vì động cơ khủng bố xảy ra đồng loạt tại hệ thống đường xe lửa Mumbai (Ấn Độ) vào ngày 11-7 khiến gần 200 người thiệt mạng và 800 người khác bị thương. Hơn 500 người thiệt mạng và nhiều người bị thương trong một vụ nổ đường ống dẫn dầu tại thủ đô thương mại của Nigeria  vào sáng 26-12.

• Nhóm biên dịch Ban Bình Định Điện tử thực hiện