Thành lập từ ngày 2.1.2008, đến nay Phòng Cảnh sát Môi trường (CSMT) Công an tỉnh đã gần tròn một tuổi. “Vạn sự khởi đầu nan”, nhưng với những nỗ lực không ngừng, tập thể cán bộ, chiến sĩ Phòng CSMT đã góp phần không nhỏ trong công tác bảo vệ môi trường.

Người dân xã Tây Giang (Tây Sơn) phản ứng một doanh nghiệp đóng trên địa bàn gây ô nhiễm môi trường. Ảnh: A.T

* Vạn sự khởi đầu nan

Những ngày đầu thành lập, lực lượng CSMT đã gặp không ít khó khăn trong quá trình hoạt động. Phần lớn cán bộ, chiến sĩ CSMT chủ yếu chỉ có nghiệp vụ về công an, riêng kiến thức chuyên môn về môi trường thì còn nhiều hạn chế. Bên cạnh đó, trang thiết bị chuyên dùng cho ngành thiếu thốn, cơ sở vật chất chưa đáp ứng đủ yêu cầu công việc... càng làm cho hoạt động của  lực lượng CSMT gặp nhiều khó khăn hơn.

Ngoài những trở ngại trên, một trong những khó khăn nhất trong quá trình hoạt động của lực lượng CSMT là quyền điều tra, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về môi trường. Qua thực tế hoạt động, CSMT đã gặp không ít khó khăn về tư cách tư pháp trong thực hiện nhiệm vụ của mình. Theo quy định, hoạt động của CSMT chỉ dừng lại ở giai đoạn trinh sát bí mật kết hợp với các biện pháp công khai (phối hợp với các cơ quan chức năng kiểm tra) để phát hiện sai phạm và kiến nghị các đơn vị quản lý ra quyết định xử phạt hành chính. Ông Trần Kiến Thiết - Phó Phòng CSMT Công an tỉnh - cho biết: “Trong quá trình hoạt động, anh em trong phòng than thở nhiều về những hạn chế về thẩm quyền trong việc điều tra, xử lý các hành vi vi phạm về môi trường, nhưng lãnh đạo phòng chúng tôi đã khuyên anh em nên bình tĩnh. Trước mắt hãy nâng cao năng lực chuyên môn, trình độ, cố gắng nỗ lực hoàn thành nhiệm vụ trước rồi hãy tính sau”.

CSMT phối hợp với cơ quan chức năng khác đấu tranh xử lý vi phạm pháp luật các hành vi gây ô nhiễm, làm suy thoái môi trường trên địa bàn, lĩnh vực phát triển đô thị, dân cư, bảo tồn thiên nhiên, khai thác tài nguyên, giao thông vận tải, du lịch, y tế, dịch vụ môi trường...

* Những thành tích bước đầu

Không lùi bước trước những khó khăn trên, ngay từ những ngày đầu tiên đi vào hoạt động, lực lượng CSMT đã xác định phương châm “vừa làm vừa học”. Với phương châm đó, bên cạnh những lớp tập huấn chuyên môn do Cục CSMT tổ chức, các cán bộ, chiến sĩ CSMT đã phải tự mày mò nghiên cứu tài liệu, tìm tòi học hỏi các kiến thức chuyên môn để nâng cao năng lực nghiệp vụ, nhất là các kiến thức về môi trường và khoa học tự nhiên.

Đi đôi với việc củng cố bộ máy tổ chức, nâng cao kiến thức về môi trường, thời gian qua, lực lượng CSMT trong tỉnh cũng đã nỗ lực tìm hiểu về tình hình vi phạm pháp luật về môi trường ở địa phương, nhất là các hành vi gây ô nhiễm và làm suy thoái môi trường. Lực lượng CSMT luôn có mặt kịp thời tại các “điểm nóng” về môi trường để ngăn chặn kịp thời các hành vi vi phạm pháp luật về môi trường. Đồng thời, CSMT thường xuyên phối hợp với các sở, ban, ngành liên quan kiểm tra các cơ sở sản xuất kinh doanh có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường; phối hợp với Thanh tra Sở Tài nguyên- Môi trường kiểm tra, chấn chỉnh kịp thời tình trạng vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường tại các khu công nghiệp, các nhà máy chế biến, điểm khai thác khoáng sản… Vừa đẩy mạnh công tác phòng ngừa, vừa kiên quyết đấu tranh phòng chống tội phạm và vi phạm pháp luật về môi trường nên thời gian qua, Phòng CSMT đã lập được nhiều thành tích đáng ghi nhận. Trong năm 2008, Phòng CSMT đã phát hiện hơn 20 vụ việc vi phạm về môi trường. Trong đó chủ yếu là những doanh nghiệp sản xuất gây ô nhiễm môi trường, xử lý nước thải không đúng quy trình đã đăng ký, xử lý rác thải không đúng quy định, vi phạm quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm… Tình trạng vi phạm về môi trường xuất hiện ở nhiều nơi, trong đó tập trung nhiều nhất tại các khu công nghiệp, cụm công nghiệp thuộc các địa phương như TP.Quy Nhơn, huyện Hoài Nhơn, huyện Tây Sơn, An Nhơn. Qua đó, Phòng CSMT đã đề nghị các cơ quan chức năng, chính quyền địa phương có biện pháp xử lý các cơ sở vi phạm môi trường theo quy định của pháp luật.

Điều đáng nói, chỉ mới hơn một năm đi vào hoạt động, nhưng CSMT đã được nhiều người dân trong tỉnh đặt nhiều niềm tin. Bằng chứng là thời gian qua, Phòng CSMT đã nhận được hàng trăm đơn thư khiếu nại, tố cáo của người dân về các hành vi gây ô nhiễm môi trường của các đơn vị, cá nhân trong tỉnh. Trong số đó, nhiều trường hợp đã được Phòng CSMT kiểm tra và đề nghị xử lý dứt điểm theo quy định của pháp luật, góp phần bảo vệ môi trường ở tỉnh ta.

Tin rằng, kết quả trên sẽ là điểm tựa cho công tác bảo vệ môi trường trong thời gian tới của Phòng CSMT gặt hái được nhiều thành tích xuất sắc hơn.

• Anh Tú