Tin Bệnh viện Đa khoa Khu vực Phú Phong là cơ sở y tế duy nhất của tỉnh nằm trong top 10 bệnh viện thân thiện (do Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam và Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam phát động trên cả nước) vừa là tín hiệu vui nhưng cũng đặt ra không ít những trăn trở cho các bệnh viện trong tỉnh.

Việc bình chọn “Bệnh viện thân thiện” là tiền đề để các bệnh viện tự hoàn thiện hơn trong quan hệ thầy thuốc - bệnh nhân. Ảnh: Thu Hiền

* “Nhân viên là số 1, khách hàng là thượng đế”

Bác sĩ Trương Quang Đạt, Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Khu vực Phú Phong, cho rằng, bệnh viện thân thiện phải đáp ứng đầy đủ vấn đề chuyên môn trong khám chữa bệnh; không gây phiền hà cho bệnh nhân và cốt lõi là y đức của mỗi nhân viên y tế. Y đức ở đây bao gồm đức độ, đạo đức làm người và khả năng về y thuật. Người thầy thuốc có y đức và thân thiện phải giỏi chuyên môn và có đạo đức, thương bệnh nhân như thể thương thân.

Ngày 6.7.2007, bệnh viện được thành lập trên bộ khung của Trung tâm Y tế huyện Tây Sơn, trang thiết bị nghèo nàn, dịch vụ kỹ thuật đơn giản, nhân lực thiếu thốn. Nhưng chỉ sau 2 năm, bệnh viện đã phát triển vượt bậc. Trong năm 2008 - 2009, bằng nhiều nguồn, bệnh viện đã đầu tư mới nhiều trang thiết bị y tế. Kế hoạch đào tạo cho đội ngũ y bác sĩ cũng được đặt ra khá bài bản, với 5 bác sĩ học chuyên khoa I, 1 bác sĩ tham gia huấn luyện về nhi sơ sinh tại Bệnh viện Đa khoa  tỉnh, 1 bác sĩ học cao học… Nhờ đó, bệnh viện đã triển khai nhiều kỹ thuật cao, giảm thiểu tốn kém tiền bạc và thời gian đi lại khi phải chuyển viện lên tuyến trên.

Bệnh viện đã hoàn chỉnh và đưa vào hoạt động đơn nguyên nhi sơ sinh tại Khoa Hồi sức cấp cứu nội, đơn nguyên Vật lý trị liệu - Phục hồi chức năng tại Khoa Y học cổ truyền và lần đầu tiên triển khai thành công 9 kỹ thuật lâm sàng mới. Tháng 5.2009, được 3 bác sĩ chuyên khoa Mắt của Bệnh viện Trung ương Huế (Nguyễn Quốc Việt, Phạm Như Vĩnh Tuy, Dương Anh Quân) chuyển giao kỹ thuật, bệnh viện trở thành một trong ba bệnh viện của tỉnh triển khai thành công kỹ thuật mổ phaco cho bệnh nhân mắc các bệnh lý về mắt. Bác sĩ Huỳnh Thế Sâm, Phó trưởng khoa Liên chuyên khoa, cho biết: “Về kỹ thuật, mổ phaco giống như mổ ngoài bao, nhưng có ưu điểm đường mổ trên giác mạc nhỏ, không đau, không chảy máu, thời gian mổ nhanh và đặc biệt là giảm được tỉ lệ loạn thị sau mổ. Để triển khai kỹ thuật này, đòi hỏi kỹ thuật viên phải có kinh nghiệm và đã trải qua vài trăm ca mổ ngoài bao”.

Bác sĩ Trương Quang Đạt cho biết: “Bệnh viện đã đào tạo đội ngũ nhân lực có trình độ chuyên môn cao, tận tâm, đặc biệt là bác sĩ. Bệnh viện đã triển khai nhiều chính sách hỗ trợ để thu hút bác sĩ như: 20 triệu đồng cho bác sĩ chuyên khoa I hay thạc sĩ, 15 triệu đồng cho bác sĩ đa khoa chính quy, 10 triệu đồng cho bác sĩ chuyên tu và 3-5 triệu đồng cho cử nhân các ngành. Trên thực tế, việc thực thi các chính sách này chỉ là hỗ trợ ban đầu, còn vấn đề cốt lõi vẫn là môi trường làm việc để các bác sĩ có điều kiện phát triển chuyên môn nghề nghiệp”.

* Con đường chông gai?

“Thân thiện” là một khái niệm trừu tượng, rất khó để định lượng cụ thể. Nó thể hiện sự ghi nhận của cộng đồng, của ngành y tế đối với bệnh viện với các mục tiêu hướng đến người bệnh và cộng đồng. Trong điều kiện hiện nay, do áp lực từ công tác khám chữa bệnh bị quá tải đã khiến những phản hồi tiêu cực về thái độ y bác sĩ khá phổ biến. Cũng chính vì những lý do trên mà khi cuộc bình chọn “Bệnh viện thân thiện” được phát động trong cả nước, nhiều bệnh viện lớn đã e ngại không tham gia. 

Tuy nhiên, bác sĩ Trương Quang Đạt lại cho rằng: “Quá tải bệnh viện hoàn toàn không mâu thuẫn với thân thiện. Nếu không có người bệnh thì làm gì có bệnh viện thân thiện được. Người bệnh hiểu rất rõ sự quá tải trong các bệnh viện hiện nay, vấn đề nằm ở chỗ bệnh viện giải quyết mối quan hệ giữa nhân viên y tế và người bệnh trong điều kiện đó như thế nào?!”.

Năm 2008, công suất sử dụng giường bệnh của Bệnh viện Đa khoa Phú Phong là 198%. Năm 2009, tỉ lệ này là 148%. Vì thế, việc đưa ra các giải pháp chống quá tải, đảm bảo chất lượng khám chữa bệnh cho bệnh nhân là việc làm cấp thiết. Bệnh viện đã bố trí thêm 13 phòng khám, khám bệnh sớm, khám thông tầm với phương châm “khám cho hết người bệnh chứ không phải hết giờ”; sử dụng khu vực hành lang của các khoa, bố trí thành phòng điều trị bệnh nhân hoặc phòng làm việc cho cán bộ y tế (nhường phòng làm việc để làm phòng điều trị bệnh nhân); xây thêm nhà vệ sinh; mua nhiều giường xếp để phục vụ người bệnh khi quá tải tại các khoa điều trị; tổ chức đăng ký khám bệnh qua điện thoại; quản lý chất lượng xét nghiệm ISO 15189 : 2007, trả lời kết quả xét nghiệm theo phiếu hẹn giờ…

Y đức, văn hóa giao tiếp, thái độ cư xử của bác sĩ với bệnh nhân là vấn đề nổi cộm nhất trong ngành y tế tại thời điểm này. Có ý kiến cho rằng, trong các tiêu chí xây dựng bệnh viện thân thiện, khó nhất là xây dựng môi trường bệnh viện thân thiện, đơn vị xanh sạch đẹp… Bởi, danh hiệu này phải được chính bệnh nhân thừa nhận, chứ không phải trên báo cáo. Ngoài xây dựng bệnh viện xuất sắc toàn diện còn phải thay đổi cung cách phục vụ bệnh nhân, làm cho bệnh nhân được thương yêu, chăm sóc như ở nhà mình.

Theo bác sĩ Trương Quang Đạt, bệnh viện đã có nhiều hoạt động xây dựng và đẩy mạnh y đức trong tập thể cán bộ, nhân viên. Song, chính những buổi tiếp dân hàng tháng, sinh hoạt hội đồng người bệnh, thu thập ý kiến phản hồi của người bệnh qua phiếu điều tra, bệnh viện mới tiếp nhận được những thắc mắc, phản ánh có nội dung liên quan đến thái độ ứng xử của nhân viên y tế.

Đành rằng, các bệnh viện công hiện chưa được đầu tư tương xứng với nhu cầu của người dân. Song, cũng không thể chỉ vin vào tình trạng quá tải và những “điều tiếng” sẵn có để các bệnh viện tiếp tục “không thân thiện”. Vì thế, việc bình chọn “bệnh viện thân thiện” cũng là tiền đề để các bệnh viện tự hoàn thiện hơn trong quan hệ thầy thuốc-bệnh nhân.

• Thu Hiền