Bên cạnh chỉ định của bác sĩ chuyên khoa, hiện nay, nhiều sản phụ và gia đình có tâm lý “thích” sinh mổ (mổ lấy thai). Các bác sĩ khuyến cáo, việc “lạm dụng” kỹ thuật này ở nhiều trường hợp sẽ dẫn tới các tai biến nguy hiểm cho mẹ và bé.

Mổ không theo chỉ định của bác sĩ đều có ảnh hưởng nhất định đến sức khỏe của trẻ.

* Xin mổ cho đúng... “giờ vàng”

Theo một nghiên cứu của bác sĩ Dương Ngọc Hiền, Trưởng khoa Phụ sản, BVĐK tỉnh, số lượng sản phụ mổ lấy thai trong thời gian qua đã tăng nhanh chóng. Nếu tỉ lệ mổ lấy thai chỉ khoảng 15% vào năm 1995 thì đến nay tỉ lệ này là gần 46%. Chỉ riêng trong 9 tháng đầu năm nay, khoa Phụ sản, BVĐK tỉnh đã có 2.016/4.408 trường hợp sản phụ mổ lấy thai. Bốn chỉ định thường gặp nhất trong mổ lấy thai là vết mổ cũ, ngôi mông, đẻ khó và suy thai.

Điều đáng nói là rất nhiều bà mẹ yêu cầu mổ lấy thai dù thai nhi vẫn phát triển bình thường (khác với các trường hợp mổ can thiệp trước hoặc trong khi chuyển dạ để tránh tai biến khi sinh).

Với quyết tâm sinh con đúng vào “giờ vàng”, một sản phụ lặn lội từ huyện Vĩnh Thạnh xuống TP Quy Nhơn để nhờ bác sĩ mổ dù tuổi thai chưa đủ. Còn chị Nguyễn Thị Thanh H. năm nay mới 26 tuổi (Tuy Phước) mang thai con đầu. Ngày chị đi siêu âm, bác sĩ bảo con trai. Nghe tin con dâu có con trai, mẹ chồng ra sức bồi dưỡng với quan niệm mẹ càng mập thì con càng khỏe. Kết quả, cái thai ngày càng to, chị H. đâm ra… sợ đẻ, một mực đòi bác sĩ cho mổ chứ nhất quyết không vào phòng sinh.

Bác sĩ Quách Thị Thanh Tâm, Trưởng khoa Phụ sản, BVĐK Khu vực Phú Phong, cho biết: “Một thực tế đang diễn ra là tỉ lệ mổ lấy thai ngày càng gia tăng, ngoài lý do chuyên môn còn vì tâm lý xã hội. Nhiều gia đình sản phụ một mực “đòi” bác sĩ phải mổ lấy thai, nếu không bác sĩ phải chịu trách nhiệm “mẹ tròn con vuông” cho mẹ và bé. Tư vấn hết nước, người nhà và sản phụ vẫn không thông, bác sĩ cũng đành phải chấp nhận “mổ theo yêu cầu” của họ”.

Trong số 451/1.166 trường hợp mổ lấy thai tại BVĐK Khu vực Phú Phong, có 57 trường hợp được mổ theo yêu cầu từ áp lực gia đình (sợ đau, ngày giờ tốt…), con so lớn tuổi và con hiếm muộn phải điều trị vô sinh.

Không chỉ người nhà và sản phụ lạm dụng mổ lấy thai mà trên thực tế, đối với nhiều bác sĩ, mổ đẻ được xem là một giải pháp an toàn, giúp họ tránh những rắc rối có thể xảy ra trong thời gian theo dõi thai nghén và sinh nở. Bởi 2/3 tai biến trong chuyển dạ là không thể tiên lượng được. Hễ có thai là có nguy cơ, hoặc nhiều, hoặc ít. Có những tai biến chỉ xuất hiện khi chuyển dạ như sa dây rốn, tim thai suy, thuyên tắc ối. Vì vậy, việc sinh đẻ tự nhiên có nguy cơ gây bất lợi cho cán bộ y tế nếu việc tư vấn và theo dõi sản phụ chưa được thực hiện sát sao.

Nếu không có chỉ định sinh mổ, các thai phụ nên cố gắng “đẻ đau” theo cách tự nhiên (ảnh chỉ có tính minh họa).

* Cần can thiệp đúng lúc

Thủ thuật mổ đẻ chỉ mang lại lợi ích ít ỏi là giúp cuộc sinh nở diễn ra nhanh gọn (khoảng 30-45 phút), bác sĩ không phải theo dõi nhiều, người nhà tránh được sự chờ đợi căng thẳng. Nhưng, những cuộc vượt cạn sớm, mổ không theo chỉ định của bác sĩ đều có ảnh hưởng nhất định đến sức khỏe của trẻ như dễ bị nhiễm khuẩn khi hút dịch trong phổi, thậm chí nguy hiểm cho tính mạng người mẹ.