Ngày 25.4 năm nay được Tổ chức Y tế Thế giới chọn là ngày Thế giới Phòng chống sốt rét (SR).
Thầy thuốc nhân dân - tiến sĩ Triệu Nguyên Trung, Viện trưởng Viện SR-KST-CT Quy Nhơn, cho biết: Năm 2008, Tổ chức Y tế Thế giới chính thức lấy ngày 25.4 hàng năm là ngày Thế giới Phòng chống SR nhằm tạo cơ hội cho những nước không có SR hiểu biết thêm về hậu quả khôn lường của căn bệnh.
Từ đó, giúp nâng cao nhận thức và hiểu biết về SR, trên cơ sở phát động phong trào tăng cường chiến lược phòng chống SR.
 |
|
Một làng thuộc xã Vĩnh Kim, Vĩnh Thạnh - “điểm nóng” về sốt rét của Bình Định. Ảnh: H.Lê
|
* Vài năm gần đây, tình hình SR ở miền Trung - Tây Nguyên nói chung và Bình Định nói riêng đã giảm, nhưng đây vẫn là vùng “trọng điểm” SR của cả nước…
- SR ở khu vực này có xu hướng giảm nhưng nguy cơ bùng phát bệnh lại rất cao. Số người mắc và tử vong SR ở khu vực chiếm gần 50% và 80% trong tổng số trường hợp của cả nước. Có nhiều nguyên nhân lý giải tình trạng này: địa hình núi ăn lan ra biển, khí hậu nóng quanh năm thuận lợi cho muỗi gây bệnh phát triển.
Còn một vấn đề khác là, dù SR đã giảm nhưng việc kiểm soát căn bệnh này rất khó khăn. Đối tượng dân di cư biến động gần như ngoài tầm kiểm soát của ngành y tế, chính quyền địa phương. Ở Bình Định, tình hình SR đã giảm tương đối nhiều nhưng vẫn chưa thật sự bền vững. Điển hình là năm 2006, Bình Định bùng phát đợt SR lớn, từ vài chục lên đến cả trăm người mắc và tỉnh đã phải huy động cả hệ thống chính trị cùng vào cuộc. Bình Định vẫn có nhiều vùng núi cao, “trọng điểm” SR như An Lão, Vân Canh, Vĩnh Thạnh; dân đi rừng ngủ rẫy, dân di cư biến động, khai thác lâm sản… khá đông.
* Chúng ta đành “bó tay” với tình trạng dân di cư tự do, đi rừng ngủ rẫy, giao lưu biên giới, thưa tiến sĩ?
- Theo thống kê, 80% người mắc SR ở khu vực miền Trung - Tây Nguyên “rơi” vào nhóm dân di cư biến động, đi rừng ngủ rẫy, giao lưu biên giới… Tất nhiên, nói thế không có nghĩa là chúng ta đành bó tay với nhóm dân cư này! Hiện nay, có rất nhiều đề tài nghiên cứu cấp bộ, cấp cơ sở về vấn đề này nhưng bước đầu chỉ ở phạm vi hẹp, mang tính chất nghiên cứu. Do đó, ngành y tế đang đẩy mạnh công tác tuyên truyền và cung cấp thuốc miễn phí để người dân bảo vệ sức khỏe, tự phòng và điều trị bệnh. Và tôi cũng khẳng định, chỉ riêng ngành y tế không thôi, không thể bảo vệ sức khỏe hoàn toàn cho người dân mà phải nhờ vào các cấp chính quyền, ban, ngành đoàn thể ở từng địa phương.
* Khu vực này cũng là vùng “trọng điểm” kháng thuốc SR, muỗi kháng hóa chất, tiến sĩ có nhận xét gì về vấn đề này?
- Khu vực miền Trung - Tây Nguyên là “cái nôi” kháng thuốc SR và muỗi kháng hóa chất, thậm chí có loại ký sinh trùng còn kháng cả đa thuốc.
Ở Bình Định, tình trạng kháng thuốc cũng rất cao, ảnh hưởng lớn đến hiệu quả của công tác phòng chống và điều trị bệnh. Kháng thuốc có nhiều nguyên nhân, có thể do gen di truyền, “lờn” thuốc do dùng thuốc không đúng. Tất nhiên, chiến lược chống kháng là không bao giờ dùng một loại thuốc trong thời gian quá lâu. Tuy nhiên, chúng ta phải chấp nhận khó khăn là, để thay thế thuốc điều trị SR không dễ, mà phải qua nghiên cứu 5-10 năm mới được đưa vào sử dụng.
* Cảm ơn tiến sĩ!
| 
