 |
|
Gene doping là một xu hướng mới nhất và có thể là vấn đề gây đau đầu nhiều nhất trong lịch sử phát triển chất kích thích dùng để tăng cường sức mạnh thi đấu thể thao. |
Trong thời đại ngày nay, khi mà các vận động viên thể thao hay sử dụng chất kích thích trong thi đấu, ngay cả một cổ động viên ít hoài nghi nhất của Olympic mùa hè cũng phải ngạc nhiên tự hỏi không hiểu vì sao lại có nhiều đấu thủ “hăng” như vậy.
Tuần trước, Ủy ban chống doping của thế giới (WADA) đã cấm không cho 7 vận động viên điền kinh hàng đầu của Nga tiếp tục tham gia thi đấu sau khi phát hiện 7 người này sử dụng chất kích thích. Sau vụ bê bối “doping có hệ thống này”, WADA đã đi đến quyết định chưa từng có tiền lệ. Đó là tiến hành khoảng 4.500 xét nghiệm chống doping trong vòng 2 tuần. Nỗ lực tạo ra một Olympic “sạch” của WADA hiện nay đã là khó khăn và có khả năng sẽ trở thành một “nỗi ám ảnh” khi “gene doping” ra đời.
Gene doping là một xu hướng mới nhất và có thể là vấn đề gây đau đầu nhiều nhất trong lịch sử phát triển chất kích thích dùng để tăng cường sức mạnh thi đấu thể thao. Gene doping liên quan đến việc làm biến đổi ADN của một vận động viên hay cấy ADN ngoại lai vào trong người một vận động viên để làm cho người này cao lớn hơn, mạnh hơn, nhanh hơn. Phát hiện ra gene doping khó hơn bất kỳ nhận diện ra một chất kích thích nào.Vì vậy, ngày càng có nhiều vận động viên gian lận mong đợi sự ra đời của kỹ thuật mới này.
Tiến sĩ Ted Friedmann, chuyên gia người Mỹ hàng đầu về liệu pháp gene đang hợp tác với WADA, nói ông không hề sửng sốt nếu nghe tin ai đó có sử dụng gene doping. Phòng thí nghiệm của Trung tâm Di truyền học phân tử do Friedmann làm giám đốc thuộc trường đại học California đang tìm cách nhận diện ra gene doping và hướng tới mục tiêu ngăn chặn gene doping trước khi kỹ thuật này phát triển tràn lan.
Gene doping thực sự làm thay đổi đặc tính di truyền của một người. Gene được cấy vào trong cơ hay tế bào xương, tạo ra những protein biến thể đi vào mô tế bào hay máu.
Đây không phải hề là chuyện viễn tưởng. Một đài truyền hình Đức đã đưa tin vài ngày trước khi Olympic Bắc Kinh khai mạc rằng gene doping đã có mặt tại Trung Quốc. Trong phim tài liệu của đài truyền hình ARD, một phóng viên đã giả làm một huấn luyện viên bơi lội người Mỹ rồi tìm gặp một bác sĩ trưởng khoa liệu pháp gene của một bệnh viện giấu tên ở Trung Quốc. Huấn luyện viên giả nói với bác sĩ rằng ông cần chữa trị bằng liệu pháp tế bào gốc cho một trong những vận động viên bơi lội của mình. Những thước phim do camera bí mật quay được cho thấy vị bác sĩ Trung Quốc (bị che mờ mặt) đã đồng ý cung cấp dịch vụ biến đổi gene cho huấn luyện viên giả với giá 24.000 USD.
Vị bác sĩ nói: “Được. Chúng tôi chưa giúp cho một vận động viên nào ở đây nhưng dịch vụ của chúng tôi an toàn và chúng tôi có thể giúp ông. Nó sẽ giúp tăng cường chức năng hoạt động của phổi. Tế bào gốc sẽ đi vào máu và đến các cơ quan. Quá trình này đòi hỏi mất 2 tuần. Tôi đề nghị nên tiêm 4 lần vào tĩnh mạch với liều lượng 40 triệu tế bào gốc hay gấp đôi số đó. Càng nhiều càng tốt. Chúng tôi cũng sử dụng hormone tăng trưởng của người nhưng anh phải cẩn thận vì chúng thuộc trong danh mục chất kích thích cấm sử dụng”.
Một trường hợp khác xảy ra cách đây 2 năm. Huấn luyện viên người Đức tên Thomas Springsteen đã bị phát hiện lên mạng Internet tìm kiếm nguồn nguyên liệu phục vụ cho một tiến trình biến đổi di truyền phức tạp. Tiến sĩ Friedmann kể lại lúc đó rõ ràng Springsteen đang cố gắng tìm mua vi rút Repoxygen, một loại vi rút có chứa một gene mà trên lý thuyết là khi gene đi vào tế bào, nó sẽ làm tăng nồng độ hormone erythropoietin(EPO). EPO kích thích tủy xương tạo ra nhiều hồng cầu hơn. EPO được nhiều người biết đến vì nó thường được các tay đua và nhiều vận động viên điền kinh dẻo dai khác sử dụng để cải thiện thành tích thi đấu của mình.
WADA đã hình thành một dự án nghiên cứu với mục đích tìm ra những cách xét nghiệm mới đối với gene doping dựa trên những công nghệ của dự án Bộ gene con người do phòng thí nghiệm của Friedmann triển khai. Trong lịch sử, muốn phát hiện ra những biến đổi về gene di truyền, người ta cần phải tiến hành xét nghiệm trên cơ hay xương. Giờ đây, Friedmann tin rằng vẫn có cách xét nghiệm gene doping hữu hiệu thông qua mô tế bào, máu hoặc nước tiểu. “Đã có nhiều kết quả ban đầu thú vị nhưng tôi chưa muốn nói xa hơn.”- Friedmann nói.
Nhiều người bắt đầu đoán già đoán non khi nào thì dự án nghiên cứu được ứng dụng vào thực tế. “Ý tưởng này vẫn cần phải tự kiểm định lại”-Friedmann nói- “Nhưng tất cả chúng tôi đều cảm thấy được khích lệ bởi kết quả đạt được. WADA rất muốn đẩy mạnh nghiên cứu theo hướng này và sẽ tài trợ mở thêm chục phòng thí nghiệm nữa về gene doping”.
| 
