|
Các triệu chứng này chỉ kéo dài vài phút và bệnh nhân phục hồi hoàn toàn trong vòng 24 giờ, không có di chứng thần kinh. Nhưng các triệu chứng này thường bị bỏ qua và nhiều bệnh nhân trong số đó xuất hiện đột quỵ nhồi máu não trong vòng 1 năm sau.
 |
 |
|
Các hình ảnh chụp động mạch cảnh gốc. |
|
Không chú ý triệu chứng
Một bệnh nhân nữ 74 tuổi, quê Đà Nẵng có tiền sử tăng huyết áp và vữa xơ động mạch. Khoảng một tháng trước khi vào viện, bệnh nhân có biểu hiện cơn thiếu máu não thoáng qua: Đột ngột khuỵ chân phải khi đang đi, hoa mắt chóng mặt, nói khó. Bệnh nhân được đưa vào bệnh viện khu vực cấp cứu và sau một ngày, các triệu chứng trên hết hoàn toàn. Chụp cắt lớp sọ não bằng máy CT 64 dãy cho thấy bệnh nhân chưa bị nhồi máu não. Các hình ảnh tái tạo mạch máu thể hiện tình trạng vữa xơ và hẹp nặng động mạch cảnh gốc và cảnh trong hai bên.
Hình ảnh chụp mạch số hoá xoá nền (DSA) thể hiện rõ nét mức độ nặng nề của tổn thương: Vữa xơ lan toả gây hẹp nặng động mạch cảnh gốc (70%) và đoạn đầu động mạch cảnh trong (>95%) cả hai bên. Khu vực nền sọ và trong sọ bình thường. Tuần hoàn bằng hệ qua nhánh thông trước tốt. Bệnh nhân này được điều trị nội khoa bằng các thuốc chống kết tập tiểu cầu, thuốc hạ lipid máu và các thuốc tăng cường tuần hoàn não.
Vì bệnh nhân này có triệu chứng thiếu máu não thoáng qua bán cầu trái, nên được chỉ định can thiệp tái tưới máu động mạch cảnh trái. Để tránh tai biến nhồi máu não trong quá trình can thiệp do các mảng vữa xơ bong ra và di chuyển lên não, các bác sĩ đã sử dụng một lưới chắn đặt trong lòng động mạch cảnh trong trái gần nền sọ.
Trước khi đặt stent, tổn thương hẹp được nong rộng ra bằng bóng. Hai stent (loại tự giãn nở bằng Nitinol) được đặt lần lượt từ động mạch cảnh trong về động mạch cảnh gốc, mở rộng hoàn toàn lòng động mạch. Chụp kiểm tra dòng chảy động mạch đoạn cổ và trong sọ tốt, không có tai biến tắc mạch não hoặc chảy máu não. Kiểm tra lưới chắn phát hiện nhiều cục và mảnh vữa xơ được giữ lại, chứng tỏ hiệu quả dự phòng tai biến tắc mạch do di chuyển rất tốt và khẳng định sự bắt buộc phải sử dụng phương tiện này khi can thiệp stent động mạch ngoài sọ.
Sau can thiệp, bệnh nhân được duy trì các thuốc chống kết tập tiểu cầu, hạ lipid máu tiếp tục được duy trì. Bệnh nhân được ra viện sau 3 ngày, không có tai biến, biến chứng.
Hút thuốc lá nhiều dễ mắc bệnh
Nguyên nhân chủ yếu của bệnh là vữa xơ động mạch. Bệnh nhân có các yếu tố nguy cơ như: Rối loạn lipid máu, tiểu đường, tăng huyết áp, hút thuốc lá... dễ mắc bệnh này.
Một phần ba trong số bệnh nhân đã có cảnh báo của “cơn thiếu máu thoáng qua” dẫn đến đột quỵ sẽ bị nhồi máu não trong vòng một năm sau đó. Vì vậy, nếu có triệu chứng của “cơn thiếu máu não thoáng qua” thì cần đi khám ngay để khảo sát tình trạng mạch máu não trong và ngoài sọ, trong đó có động mạch cảnh. Đây là một trong những nguyên nhân quan trọng cần chẩn đoán sớm tránh gây đột quỵ nhồi máu não dẫn đến tử vong hoặc tàn phế.
Phần lớn bệnh nhân đến bệnh viện khi phát hiện muộn, tức là đã xảy ra tai biến như đột quỵ. Bệnh nhân nam, nữ đều có thể mắc bệnh, hầu hết gặp ở tuổi 60 trở lên. Bệnh nhân chỉ một số có biểu hiện đau nặng đầu, hoa mắt, chóng mặt... không thường xuyên, còn lại không có triệu chứng gì nên rất khó phát hiện bệnh sớm.
Bên cạnh đó, tín hiệu cảnh báo bệnh đột quỵ rõ ràng nhất là “cơn thiếu máu thoáng qua” cũng bị bỏ qua. Vì sau đó bệnh nhân sẽ tự hồi phục hoàn toàn trong vòng 24 giờ mà không để lại di chứng gì. Điều nguy hiểm chính là bệnh nhân không biết mình đã rơi vào trạng thái “cảnh báo đột quỵ”. Diễn biến của cơn đột quỵ sau đó đến sẽ rất nhanh và gây tử vong.
. Theo TS. BS. Lê Văn Trường/ Gia đình.Nét | 
