Trong số các loại rau trái đặc trưng ở Việt Nam, gấc đã trở nên quen thuộc vì nó dễ trồng, thường được dùng để nấu xôi gấc trong các dịp lễ tết, cưới hỏi...

Màng của hạt gấc được cho là giúp tạo sữa nên được dùng ở phụ nữ mang thai và dùng để điều trị bệnh khô mắt, thiếu vitamin A ở trẻ em. Theo y học cổ truyền Trung Quốc, hạt gấc có đặc tính “làm mát” nên được sử dụng trong các bệnh lý gan, lách, vết thương, máu tụ, sưng tấy, mụn mủ...

Gấc có hàm lượng lycopene cao hơn cà chua 12 lần. Điều này cho thấy gấc có thể có tác dụng phòng ngừa ung thư tiền liệt tuyến. Bởi vì các nghiên cứu dịch tễ học đã chứng minh rằng ăn nhiều cà chua hoặc các sản phẩm cà chua, cũng như có nồng độ lycopene trong máu cao giúp làm giảm đáng kể nguy cơ ung thư tiền liệt tuyến. Thử nghiệm với 26 bệnh nhân mới được chẩn đoán ung thư tiền liệt tuyến, cho uống 15 mg lycopene/ngày trong 3 tuần trước phẫu thuật. Kết quả cho thấy số bệnh nhân có bướu kích thước < 4 mm gia tăng và số bệnh nhân có bướu lan rộng ngoài mô tuyến tiền liệt giảm.

Vừa qua, Trường ĐH Y Hà Nội và Viện Quân y l08 nghiên cứu tác dụng của thuốc làm từ tinh dầu gấc trong phòng ngừa và điều trị các bệnh lý về gan như viêm gan, xơ gan và ung thư gan. Bệnh nhân ung thư gan sau một thời gian điều trị, kích thước khối u thu nhỏ và nồng độ afeto-protein/huyết thanh trở về mức bình thường. Ngoài ra, thuốc còn có hiệu quả sửa chữa các tổn thương DNA ở chuột bị gây nhiễm chất độc dioxin thực nghiệm. Thành phần có đặc tính phòng chống ung thư trong gấc có thể là những hoạt chất chống ôxy hóa như beta-carotene, lycopene.

Tuy nhiên, gần đây theo một nghiên cứu phối hợp của ĐH Y khoa Jichi Nhật Bản và ĐH Nihon Joshi thì dẫn xuất tan trong nước của gấc cũng có thể ức chế sự phát triển khối u ở chuột bị gây ung thư đại tràng. Như vậy không chỉ có những hoạt chất chống ô xy hóa tan trong dầu như beta-carotene, lycopene... mà còn có cả những hoạt chất tan trong nước trong thành phần của trái gấc có tác dụng phòng chống ung thư.

Gấc có chứa nhiều hoạt chất chống ôxy hóa, có thể kết luận, có thể dùng nó hiệu quả trong việc phòng chống các ung thư liên quan đến các gốc tự do như ung thư gan, ung thư đại tràng, ung thư tiền liệt tuyến và ung thư vú... Vì vậy mà nên xem gấc như là thực phẩm chức năng và nguồn dược liệu dùng trong phòng ngừa và điều trị các bệnh lý ung thư, bệnh võng mạc, tiểu đường, bệnh lý viêm mãn tính...

. Theo TS-BS Phạm Gia Tiến (Trung tâm Dinh dưỡng TPHCM)/NLĐ