Mô hình xe buýt nhanh ở các nước phát triển.

Đây là dự án triển khai tuyến xe buýt nhanh (BRT) dọc tuyến đại lộ Võ Văn Kiệt - Mai Chí Thọ dài 25 km nhằm xây dựng hệ thống giao thông công cộng hiện đại cho TPHCM.

Theo dự kiến, trong tháng 1-2014, dự án giao thông xanh của TPHCM sẽ thông qua HĐQT của Ngân hàng Thế giới (WB) và trình Chính phủ để đưa vào danh sách các dự án ODA trong năm tài chính 2014.

Xanh và nhanh

Tại cuộc họp ở UBND TPHCM mới đây, Phó Chủ tịch UBND TP Nguyễn Hữu Tín yêu cầu các sở, ngành liên quan đẩy nhanh thủ tục để đến cuối tháng 10-2012, trình đề cương dự án lên Bộ Kế hoạch - Đầu tư phê duyệt và sớm trình Chính phủ thông qua. Riêng Sở GTVT và Ban Quản lý đầu tư xây dựng công trình giao thông – đô thị TPHCM (UCCI - Ban Quản lý dự án), sớm tính toán vị trí để đặt tuyến BRT này: chạy giữa tim đường hay bên phải, bên trái đường nhằm tránh gây ảnh hưởng đến đời sống người dân. Theo Sở GTVT, hiện UCCI và các sở đang đẩy nhanh tiến độ để cùng chuyên viên của WB khảo sát vị trí đặt tuyến BRT.

Dự án được xác định thuộc diện ưu tiên đầu tư của TPHCM để xây dựng một hệ thống giao thông công cộng hiện đại cho đô thị, với tổng vốn đầu tư khoảng 152 triệu USD, được chia làm 2 hợp phần. Trong đó, hợp phần 1 với 142 triệu USD, sẽ vay tín dụng của Ngân hàng Quốc tế Tái thiết và Phát triển (IBRD) bao gồm: xây dựng cơ sở hạ tầng như depot, bến xe, nhà chờ, lối qua đường/cầu đường bộ an toàn, bãi giữ xe, hệ thống quản lý giao thông tiên tiến, hệ thống quản lý điều hành xe buýt hiện đại, trồng cây xanh tạo dựng cảnh quan và khôi phục vỉa hè khu vực quanh nhà chờ…

Hợp phần 2 trị giá 10 triệu USD do WB viện trợ không hoàn lại, gồm: chuẩn bị thành lập Cơ quan Quản lý Vận tải Hành khách Công cộng (PTA), hỗ trợ cho việc vận chuyến tuyến BRT, đào tạo nhân lực để quản lý dự án…

Tuyến xe buýt nhanh này dự kiến có 30 xe được thiết kế hiện đại, thông minh với đầy đủ thiết bị, đạt tiêu chuẩn khí thải… chạy dọc đại lộ Võ Văn Kiệt - Mai Chí Thọ, dài 25 km, đi qua các quận 1, 2, 5, 6, Bình Tân và huyện Bình Chánh, điểm đầu tại Bến xe Miền Tây và điểm cuối phía quận 2.

Theo Sở GTVT, dự án không chỉ góp phần giải quyết bài toán giảm ùn tắc giao thông, thu hút khách đến với xe buýt mà có điểm mới là phát triển theo “ý tưởng xanh”, tức sẽ xây dựng “hành lang xanh” cho tuyến buýt này, không chỉ dọc hành lang mà cả nhà chờ, trạm dừng xe buýt sẽ được phủ mái che bằng cây xanh, sử dụng hệ thống năng lượng mặt trời thay thế các nguồn chiếu sáng khác…

Phục vụ người thu nhập thấp

Hiện dự án đang trong giai đoạn nghiên cứu tiền khả thi và dự kiến trình Chính phủ đưa vào danh sách các dự án ODA trong năm tài chính 2014. Đơn vị dự kiến được giao khai thác tuyến này sau khi đưa vào sử dụng là Công ty TNHH MTV Xe khách Sài Gòn. Đánh giá về mặt xã hội, đoàn công tác của WB cho rằng dự án sẽ tạo ra các lợi ích lớn, đặc biệt là cho nhóm dân cư thu nhập thấp và trung bình tại TPHCM.

Trong quá trình tìm hiểu, nhóm nghiên cứu đã hạn chế đến mức thấp nhất các tác động tiêu cực nếu phải thực hiện giải phóng mặt bằng gây ảnh hưởng đến người dân. Với mục tiêu phục vụ người thu nhập thấp, gồm: người lao động, học sinh, sinh viên… mức giá vé tạm tính cũng tương đối thấp: giai đoạn 2016-2020 là 5.000 đồng/người/lượt, giai đoạn 2021-2025 là 6.000 đồng/người/lượt và giai đoạn 2026-2032 là 7.000 đồng/người/lượt.

Tuyến buýt này nhằm rút ngắn thời gian đi lại từ Tây sang Đông TP và ngược lại; tăng cơ hội tiếp cận dịch vụ cho người sử dụng giao thông công cộng với thời gian 45 phút dành cho hành trình đi lại, ngoài ra tổ chức lại không gian đô thị dọc tuyến đại lộ này. Về mục tiêu ngắn hạn, tuyến BRT sẽ góp phần giảm ùn tắc giao thông và thực hiện dần việc xã hội hóa cho những tuyến BRT tiếp theo.

Chi phí thấp hơn metro Theo Sở GTVT, xe buýt nhanh là giải pháp khả thi để giải bài toán ùn tắc giao thông hiện nay với tính hiệu quả cao do khối lượng vận chuyển lớn, thời gian nhanh, đồng thời chi phí đầu tư thấp hơn nhiều lần so với metro, tramway…, chỉ khoảng 1-2 triệu USD/km. Xe buýt nhanh hội tụ các ưu điểm của xe buýt thường và metro, dùng mặt đường sẵn có, chỉ cần dành làn đường riêng, giá vé thấp hứa hẹn sẽ thu hút đông hành khách đi lại.

. Theo NLĐ