Suy dinh dưỡng (SDD) là tình trạng trẻ em có cân nặng thấp, chiều cao không đạt so với trẻ cùng lứa tuổi, kèm theo sự thiếu hụt một số yếu tố vi lượng như can-xi, sắt, kẽm, i-ốt, vitamin A… biểu hiện dễ nhận biết nhất là trẻ gầy ốm, thấp còi.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến SDD ở trẻ, trong đó phổ biến nhất là các bậc phụ huynh (chủ yếu là người mẹ) thiếu kiến thức và kỹ năng nuôi trẻ. Nhiều nghiên cứu cho thấy, nhiều bà mẹ không có đủ kiến thức và kỹ năng về dinh dưỡng, kiêng khem quá mức. Một số trẻ được xem là “khó nuôi” vì trẻ biếng ăn kéo dài, nguyên nhân thường gặp là thiếu máu do thiếu sắt hoặc còi xương có liên quan đến thiếu vitamin D. Tỉ lệ trẻ bị còi xương (SDD thể thấp còi) ở nước ta ở mức cao, do nhiều bà mẹ chưa hiểu rõ tác dụng của ánh nắng mặt trời trong việc phòng tránh bệnh còi xương cho trẻ.
Nhiều tác giả nghiên cứu cho rằng, nguyên nhân hàng đầu dẫn đến SDD là do thu nhập thấp, khiến các ông bố, bà mẹ lo chạy miếng cơm manh áo, không thể lưu tâm đầy đủ tới sự phát triển thể chất của trẻ. Khoảng cách ngắn giữa hai lần sinh con cũng được đề cập đến…
Để phòng tránh SDD ở trẻ em, điều hết sức cần thiết là các cặp vợ chồng trẻ nên quan tâm trau dồi kiến thức về dinh dưỡng; tránh kiêng khem quá mức trong lúc mang thai dễ dẫn đến thiếu máu ở mẹ và SDD bào thai. Trong thai kỳ, người mẹ cần đi khám ít nhất 3 tháng/lần để theo dõi tình trạng phát triển của thai, đồng thời tiên liệu cho cuộc đẻ. Trẻ ra đời cần nuôi dưỡng bằng sữa non và cho bú sữa mẹ trong suốt 2 năm đầu để phòng ngừa SDD thiếu protein-năng lượng và tắm nắng đúng cách để ngăn ngừa còi xương. Nhiều đề tài nghiên cứu kết luận trẻ bú sữa mẹ có tỉ lệ SDD thấp hơn so với trẻ được nuôi dưỡng hoàn toàn bằng sữa nhân tạo.
Khi trẻ mắc bệnh cần tăng số lần, số lượng và chất lượng bữa ăn, cung cấp cho trẻ đầy đủ vitamin và các khoáng chất. Nhiều trẻ biếng ăn phần nhiều do yếu tố tâm lý, nên các bậc cha mẹ cần xem bữa ăn của trẻ như là một sinh hoạt vui chơi của gia đình. Người mẹ nên học cách nấu thức ăn cho trẻ vừa đảm bảo thơm ngon, bổ dưỡng vừa hấp dẫn về hình thức, với khẩu phần đủ các chất đạm (thịt, cá, trứng), chất béo (dầu, mỡ), chất bột đường (ngũ cốc), vitamin và các chất xơ.
| 
