Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) không đúng chủng loại, pha chế không đúng cách, phun thuốc không đúng thời điểm… không những không diệt trừ được sâu bệnh mà còn gây nguy hại đến môi trường và ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe cộng đồng. Ðiều đáng lo ngại là tình trạng lạm dụng thuốc BVTV trong sản xuất rau của nông dân tỉnh ta diễn ra phổ biến.
Thử đâu “dính” đó
Hàng năm, nông dân tỉnh ta sản xuất hàng trăm ngàn tấn rau, cung cấp cho thị trường trong và ngoài tỉnh. Việc sử dụng thuốc BVTV trong thâm canh sản xuất rau có xu hướng gia tăng cả về số lượng lẫn chủng loại, đã và đang gây ảnh hưởng xấu đến môi trường đất, nước, không khí, chất lượng nông sản và nhất là sức khỏe con người.
 |
|
Nông dân khối Thuận Nghĩa, thị trấn Phú Phong (Tây Sơn) thu hoạch rau (ảnh minh họa). Ảnh: P.T.S |
Trong khuôn khổ Dự án Cạnh tranh nông nghiệp (CTNN) tỉnh, năm 2012, Ban quản lý dự án CTNN tỉnh tiếp tục ký hợp đồng với Chi cục BVTV tỉnh giám sát dư lượng hóa chất trên các loại rau tại một số vùng chuyên sản xuất rau trên địa bàn tỉnh. Kết quả cho thấy trong số 2.100 mẫu rau được lấy để kiểm tra có 117 mẫu có dư lượng thuốc BVTV vượt mức cho phép. Các mẫu rau, quả, như: rau má, rau cải xanh, khổ qua, đậu côve, dưa leo..., những thứ thường có trong bữa ăn hàng ngày của hầu hết các gia đình lại có tỉ lệ dư lượng thuốc BVTV cao nhất(!).
Theo Chi cục BVTV, việc lấy mẫu rau và phân tích dư lượng thuốc BVTV mới chỉ thực hiện ở một số ít địa phương nên chưa phản ánh toàn diện thực trạng sử dụng thuốc BVTV trong sản xuất rau của nông dân trong tỉnh. Tuy vậy, thực tế kiểm tra cho thấy, ý thức và cách sử dụng BVTV trong sản xuất rau của nông dân còn rất hạn chế, không ít nông hộ đã và đang lạm dụng quá mức thuốc BVTV trong sản xuất.
Cần thay đổi tập quán canh tác
Cũng theo Chi cục BVTV tỉnh, dư lượng thuốc BVTV trên rau chủ yếu là do người sản xuất phun thuốc không đúng định kỳ, thời điểm và đối tượng dịch hại; sử dụng liều lượng, nồng độ vượt quá ngưỡng cho phép; pha trộn quá nhiều loại thuốc BVTV với nhau. Việc lạm dụng thuốc BVTV không những khiến bà con tốn tiền mua thuốc, phí công phun mà còn làm giảm tác dụng phòng, trừ sâu bệnh. Phun thuốc không theo định kỳ, không bảo đảm thời gian cách ly khi thu hoạch dẫn tới nông sản bị tồn dư thuốc BVTV, có thể gây ngộ độc, tích tụ dần trong cơ thể con người, ảnh hưởng đến sức khỏe. Mặt khác, việc lạm dụng thuốc BVTV cũng sẽ làm cho môi trường đất, nước cũng bị ô nhiễm, hoạt động sản xuất của nông dân sẽ gặp khó khăn hơn.
 |
| Nông dân cần sử dụng thuốc BVTV đúng cách trong sản xuất rau, quả để bảo vệ sức khỏe cộng đồng (ảnh chỉ mang tính minh họa). Ảnh: Văn LựC |
Để hạn chế tình trạng nông dân lạm dụng thuốc BVTV, ngành chức năng và chính quyền các địa phương cần phải tiếp tục quy hoạch các vùng sản xuất rau; tăng cường công tác tuyên truyền nhằm nâng cao ý thức cho người sản xuất về tác hại do ô nhiễm thuốc BVTV gây ra trong sản xuất và khuyến cáo nông dân sử dụng các thuốc sinh học không gây ô nhiễm môi trường, ít ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng. Bên cạnh đó, tổ chức mở các lớp tập huấn, hướng dẫn nông dân áp dụng quy trình sản xuất rau an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP, chăm sóc cây trồng theo nguyên tắc 4 đúng (sử dụng đúng thuốc; pha đúng liều lượng và nồng độ; phun đúng lúc, đúng cách; đảm bảo đúng thời gian cách ly thuốc). Nông dân cũng cần phải thường xuyên kiểm tra tình hình dịch hại trên đồng ruộng để quyết định có cần dùng thuốc hay không. Bà con không nên phun thuốc định kỳ nhiều lần mà không dựa vào tình hình dịch hại nhằm tránh lãng phí và ngăn ngừa sự hình thành tính chống thuốc của dịch hại.
Áp dụng tốt quy trình sản xuất rau an toàn sẽ góp phần giúp bà con nông dân nâng cao hiệu quả canh tác, bảo vệ sức khỏe cộng đồng và môi trường sống.
| 
