Đầu tháng 7, Tòa án đặc biệt của Iraq đã bắt đầu các phiên luận tội cựu tổng thống Saddam Huissen cùng các quan chức dưới thời ông này. Dự kiến, phiên tòa xét xử chính thức sẽ bắt đầu vào tháng tới.

Cựu tổng thống Saddam Hussein

Sự kiện này đã tạo nhiều tình cảm thương ghét trong lòng người dân Iraq trong bối cảnh đất nước đang từng ngày diễn ra các cảnh bạo lực.

Kết quả các cuộc khảo sát gần đây cho thấy, nhiều người Iraq mong muốn ông Saddam sẽ được xét xử càng sớm càng tốt. Một người dân Baghdad cho biết, ông Saddam phải được xét xử ngay vì điều đó sẽ làm người dân Iraq phấn chấn hơn sau những cuộc chiến tranh và xung đột. Ông này còn đề xuất phiên tòa nên xét xử công khai trước mọi người dân.

Ngay cả Mỹ và chính phủ Iraq cũng hy vọng việc xét xử ông Saddam sẽ giúp hạn chế các cuộc nổi dậy - được cho rằng chủ yếu do những người trung thành với vị cựu tổng thống này tiến hành.

Tuy nhiên, thực tế đã không như mong muốn khi tình trạng bạo lực ngày càng gia tăng. Với những người Iraq phải đối mặt hàng ngày với các cuộc tấn công khủng bố và giết chóc thì tương lai của họ rất mờ nhạt, ngay cả khi ông Saddam đã bị xét xử. Họ cho rằng bất kỳ bản án nào dành cho ông Saddam, ngay cả án tử hình, cũng không thể giúp đất nước thoát khỏi tình cảnh hiện nay.

Chủ một tiệm buôn bán đồ điện tại Baghdad nhận xét việc xét xử ông Saddam sẽ chẳng thay đổi được gì. Nó chỉ là "cảm giáo ảo" mà quân đội Mỹ và chính phủ Iraq dùng để "dỗ dành" những người Iraq chịu nhiều thiệt thòi trong chế độ cũ mà thôi. Vấn đề quan trọng nhất là tình hình an ninh đất nước đang ngày càng tồi tệ đi. Người này thậm chí còn thích chế độ Saddam hơn chính phủ hiện nay

Theo thống kê, một năm sau khi liên quân đến Iraq (vào tháng 3-2003), số thường dân Iraq thiệt mạng là 6.000 người. Tuy nhiên, con số này đã tăng gấp đôi trong năm thứ hai (3-2005). Vụ tấn công gần đây nhất xảy ra khi một kẻ đánh bom liều chết đã cho nổ tung trước cổng một bệnh viện ở Baghdad vào tối 27-7, làm 5 người chết và 10 người bị thương.

Hiện Tòa án đặc biệt đang tiến hành điều tra ít nhất 12 tội danh chống lại ông Saddam và các cộng sự, bao gồm việc giết hàng ngàn người Kurds vào những năm 1987-1988 và đàn áp cuộc nổi dậy của người Shi'ite ở miền Nam sau cuộc chiến vùng Vịnh năm 1991.

. Ngọc Tú (theo AFP)