Các nhà lãnh đạo ASEAN chụp hình chung với Tổng thống Mỹ Barack Obama tại Hội nghị ASEAN-Mỹ lần 4 ở Campuchia, tối 19.11.2012.

Các nhà lãnh đạo 10 nước thành viên Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) và Tổng thống Mỹ Barack Obama đã phát động một sáng kiến nhằm mở rộng quan hệ thương mại đầu tư giữa ASEAN và Mỹ – Nhà Trắng thông báo ngày 19.11.

Sáng kiến Cam kết kinh tế mở rộng Mỹ-ASEAN có những chương trình hành động hướng đến mục tiêu tạo điều kiện thuận lợi cho các quốc gia châu Á kết nối với Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), thỏa thuận do Mỹ khởi xướng và đang đàm phán với 10 nước châu Á và Tây bán cầu.

Sáng kiến trên cũng giúp Washingtion củng cố sự hiện diện của mình với các liên minh kinh tế, thương mại tại khu vực phát triển kinh tế năng động, hấp dẫn nhiều tập đoàn kinh doanh Mỹ.

Song song với việc tìm kiếm cơ hội tiến tới TPP, Mỹ cũng đang đẩy mạnh đàm phán về Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) với ASEAN và các nước khác trong khu vực châu Á như Trung Quốc, Ấn Độ.

So với TPP, RCEP ít có mục tiêu tham vọng hơn. Một số người lo ngại, nếu Washington đòi hỏi quá nghiêm ngặt, các nước đàm phán có thể sẽ không còn hào hứng tham gia TPP mà tìm đến RCEP.

Hiện đã có 4 nước ASEAN ký kết TPP với Mỹ, gồm Singapore, Brunei, Malaysia và Việt Nam.

“ASEAN là thị trường xuất khẩu lớn thứ 4 và là đối tác thương mại lớn thứ 5 của Mỹ” – thông cáo của Nhà Trắng có đoạn viết. “Sự tiếp tục phát triển kinh tế nhanh chóng của ASEAN đã tạo nhiều cơ hội cho ngành xuất khẩu Mỹ”.

Mỹ muốn mở rộng phạm vi ảnh hưởng của TPP tới các nước thành viên ASEAN không thuộc nhóm 21 nền kinh tế tham gia diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á-Thái Bình Dương. Những nước này là Campuchia, Lào và Myanmar.

Theo Sáng kiến Cam kết kinh tế mở rộng, các nước tham gia sẽ đàm phán về đơn giản hóa thủ tục hải quan cùng các nguyên tắc kinh doanh và bảo hộ đầu tư phổ biến.

• Tố Uyên (Theo Reuters)