 |
|
Ngoại trưởng Mỹ Hillary Rodham Clinton (trái) trong cuộc họp báo chung với Ngoại trưởng Trung Quốc Dương Khiết Trì tại Đại lễ đường Nhân dân Bắc Kinh hôm 5.9. |
Những cuộc hội đàm giữa Ngoại trưởng Mỹ Hillary Rodham Clinton và các nhà lãnh đạo Trung Quốc đã không thể giúp thu hẹp được cách biệt trong việc làm thế nào để chấm dứt cuộc khủng hoảng tại Syria, cũng như giải quyết những tranh chấp lãnh thổ của Bắc Kinh với các nước láng giềng trên Biển Đông.
Tại cuộc gặp với Chủ tịch Hồ Cẩm Đào, Ngoại trưởng Dương Khiết Trì cùng các quan chức cấp cao khác của Trung Quốc, Ngoại trưởng Clinton đã bày tỏ mong muốn Bắc Kinh ngừng ủng hộ chính quyền Tổng thống Syria Bashar Assad và mềm dẻo hơn để hạ nhiệt những căng thẳng với các quốc gia láng giềng tranh chấp chủ quyền lãnh thổ ở Biển Đông.
Tuy nhiên, những phát biểu mới đây của Ngoại trưởng Clinton và Ngoại trưởng Dương cho thấy hai nước vẫn còn khoảng cách sâu sắc quanh những vấn đề trên, cho dù họ đều cam kết nỗ lực vượt qua những khác biệt để tiếp tục hợp tác.
Đối với tình hình Syria, trong khi Mỹ và các nước khác chỉ trích Trung Quốc và Nga nhiều lần sử dụng quyền phủ quyết tại Hội đồng bảo an LHQ đề ngăn cản việc ban hành các nghị quyết cấm vận nhằm vào chính quyền Tổng thống Assad, Bắc Kinh cho rằng cuộc nội chiến của Syria nên được giải quyết thông qua đối thoại chứ không phải từ sức ép bên ngoài.
“Tôi nghĩ lịch sử sẽ phán xét rằng lập trường của Trung Quốc đối với vấn đề Syria là nhằm thúc đẩy những biện pháp giải quyết thích hợp. Những gì chúng tôi nghĩ là vì lợi ích của người dân Syria, khu vực và quan tâm tới hòa bình, phát triển của khu vực cũng như toàn thế giới”, ông Dương phát biểu trong cuộc họp báo chung với Ngoại trưởng Clinton.
Phát biểu trên được xem như lời chỉ trích trực tiếp nhằm vào Ngoại trưởng Clinton vì trước đó bà cho rằng, việc bỏ phiếu chống lại các lệnh cấm vận của HĐBA LHQ nhằm vào chính quyền Assad của Trung Quốc và Nga đã đặt họ vào “phía bên kia của lịch sử”.
Ngoại trưởng Clinton phản pháo rằng, bạo lực Syria đang lan rộng sang các nước khác như Jordan, Thổ Nhĩ Kỳ và HĐBA cần hành động ngay.
Ngoại trưởng Clinton đã có kế hoạch gặp gỡ với Phó Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, người có khả năng trở thành nhà lãnh đạo cấp cao nhất của Trung Quốc vào cuối năm 2012, tuy nhiên cuộc gặp đã bị phía Trung Quốc hủy bỏ vì “những kế hoạch đột xuất”, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Victoria Nuland cho biết.
Trước khi sang Trung Quốc, tại Indonesia, Ngoại trưởng Clinton đã có bài phát biểu thúc giục ASEAN phải tạo một mặt trận thống nhất để giải quyết những tranh chấp với Trung Quốc trong vấn đề Biển Đông. Bà Clinton bày tỏ mong muốn Trung Quốc và những nước có tranh chấp lãnh thổ với Trung Quốc (bao gồm: Philippines, Việt Nam và Brunei) thông qua Bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông và giải quyết những tranh chấp biển mà không dùng đến đe dọa, áp lực cũng như vũ lực. Ngoại trưởng cũng kêu gọi Trung Quốc dẹp bỏ quan điểm giải quyết tranh chấp với từng quốc gia riêng lẻ và nên thay vào đó bằng cơ chế đàm phán đa phương. Bà hy vọng tất cả các bên sẽ tạo được bước tiến quan trọng tại hội nghị thượng đỉnh các nhà lãnh đạo ASEAN vào tháng 11 tới ở Campuchia. Tổng thống Mỹ Obama có kế hoạch tham dự hội nghị.
Tuy nhiên, đáp trả vấn đề này, ông Dương vẫn cho rằng Bắc Kinh sẵn sàng đàm phán tranh chấp biển chỉ thông qua đàm phán song phương. Ông tỏ ra “lạnh nhạt” với lời kêu gọi các bên đi tới một thỏa thuận vào trước tháng 11 tới, cho rằng Trung Quốc và một số đối tác ASEAN chỉ muốn hợp tác hướng tới “việc thông qua lần cuối đối với Bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông”.
Trung Quốc là một trong điểm dừng chân của chuyến công du 11 ngày tới 6 quốc gia thuộc khu vực châu Á-Thái Bình Dương của Ngoại trưởng Clinton. Sau khi rời Trung Quốc, bà sẽ tới Đông Timor, Brunei, trước khi tới vùng Viễn Đông của Nga tham dự hội nghị thường niên các nhà lãnh đạo Diễn đàn hợp tác kinh tế châu Á-Thái Bình Dương ở Vladivostok.
| 
