Đầm Thị Nại tiếp nhận nguồn nước ngọt các con sông lớn phía Nam tỉnh như sông Hà Thanh, sông Côn… qua các lạch sông nhỏ. Mấy năm nay rừng đầu nguồn bị tàn phá, đến mùa mưa là gây lũ lụt, lượng cát các con sông đầu nguồn theo dòng chảy bồi lấp ruộng, đồng nhất là hai huyện Tuy Phước và Phù Cát năm nào cũng bị bồi sa gây lấp ruộng, ngăn dòng chảy tự nhiên.
Hiện tượng các con lạch sâu mé phía nam đầm từ Bình Thái, Vinh Quang đến đập mới Cát Chánh (Phù Cát); lạch phía bắc từ Hội Lộc đến khe Đá Sứ (xã Nhơn Hội - Quy Nhơn) đến Huỳnh Giản, Phước Hòa (Tuy Phước) ngày càng bị thu hẹp do cát bồi.
Những năm trước thập kỷ 60 của thế kỷ trước, ghe bầu buôn mắm từ Ninh Thuận, Bình Thuận vào cửa biển Quy Nhơn lên buôn bán tận Vạn Gò Bồi. Mùa nước cạn có người phụ trách vét lạch từ ngã tư xóm Huỳnh Bắc - thôn Huỳnh Giản đến thôn Tân Giản, Tùng Giản xã Phước Hòa. Con sông Gò Bồi lúc nào nước cũng sâu tiếp nhận hàng hai, ba chục chiếc ghe bầu cũng là nhờ khai thông luồn lạch. Ngày nay không còn cảnh buôn bán này nữa, ghe, thuyền lớn cũng không thể lên đến Vạn Gò Bồi.
Người dân sống nghề chài lưới quanh đầm cho biết: đầm Thị Nại ngày càng cạn dần, nguồn lợi hải thủy sản cũng ngày càng cạn kiệt, đến mùa mưa lũ nước rút rất chậm, nếu gặp triều cường là rất nguy hiểm, chẳng những cho đê điều mà cả các khu dân cư sống quanh đầm.
Tôi cũng là người sống gần hết cuộc đời bên đầm Thị Nại, tôi cũng thấy rõ ràng đầm Thị Nại đang có hiện tượng cạn dần, về lâu dài có nguy cơ ảnh hưởng đến cửa biển Quy Nhơn, đến Cảng Thị Nại. Vì vậy, ngay từ bây giờ chính quyền và các cơ quan chức năng cần chú ý hiện tượng này để có biện pháp khắc phục.
|