Cầu bắc qua kênh do Doanh nghiệp Quang Hưng và Công ty My Xuân đầu tư để phục vụ việc khai thác cát mỏ Bờ Điêu.

Sau khi được cấp phép, Doanh nghiệp Quang Hưng và Công ty My Xuân đã tiến hành bắc cầu qua kênh, làm đường vào bãi cát Bờ Điêu, với kinh phí đầu tư kể cả đền bù giải phóng mặt bằng hơn 300 triệu đồng. Thế nhưng từ đó đến nay 2 đơn vị này chưa khai thác được khối cát nào. Theo ông Nguyễn Văn Lưu, chủ Doanh nghiệp Quang Hưng, thì doanh nghiệp đã bị thiệt hại về thời gian (mất 4 tháng) và tiền đã đóng ký quỹ môi trường cũng như tiền thuê đất đã nộp cho Nhà nước kể từ khi nhận giấy phép khai thác cát mà chưa biết bao giờ mới khai thác cát được.

Liên tiếp trong 2 tháng 4 và 5.2008, một số hộ dân xóm 1, thôn Đại Lễ, xã Phước Hiệp, gởi đơn khiếu nại lên các cấp chính quyền và ngành chức năng của tỉnh và huyện Tuy Phước, đề nghị không cho khai thác cát bãi cát Bờ Điêu. Đồng thời bà con cử tri thôn Đại Lễ còn phản ảnh lên Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh và rào đường không cho xe vào lấy cát. Ông Phan Đại Nghĩa, Trưởng thôn Đại Lễ, cho biết: “Việc nhân dân xóm 1 khiếu nại là có cơ sở, vì sợ trong quá trình khai thác cát gây biến đổi dòng chảy ảnh hưởng đến đời sống của 150 hộ dân sống dọc theo bãi cát. Còn phía Ban nhân dân thôn chúng tôi tôn trọng sự cấp phép khai thác cát của tỉnh, nhưng mong muốn quá trình khai thác cát phải bảo đảm không để nhân dân bị thiệt hại khi mùa mưa lũ về”.

Trưởng thôn Phan Đại Nghĩa dẫn chúng tôi vào xóm 1, đến bãi cát Bờ Điêu nằm dọc sông Tân An, cách Quốc lộ 1A chừng 7 phút đi xe máy. Trước mắt chúng tôi là bãi cát bồi phía bờ nam thôn Đại Lễ (Phước Hiệp) trải dài, làm cho dòng sông uốn cong theo hình vòng cung, và nước sông chảy đổ về hướng bắc thôn Lộc Ngãi (xã Phước Quang). Qua quan sát các nhà cạnh bờ sông đối diện với bãi cát Bờ Điêu của xóm 1 thôn Đại Lễ, thì phía bờ sông cách khu dân cư là một vùng đất gò hoang, sau đó mới tới bãi cát. Nhà cách bãi cát gần nhất cũng hơn 30 mét, việc khai thác cát theo giấy phép số 07 - 08 ngày 29.1.2008 của UBND tỉnh đã cấp cho 2 đơn vị trên có quy định “khai thác cát cách bờ sông ít nhất 30 mét, và độ sâu không quá 2 mét” vẫn làm cho người dân nơi đây không thấy an tâm, nên họ đã làm đơn đề nghị huyện, tỉnh xem xét.

Mới đây, ngày 13.5.2008 Sở Tài nguyên Môi trường đã phối hợp các ngành chức năng của huyện Tuy Phước và chính quyền xã Phước Hiệp, tiến hành kiểm tra khu vực khai thác cát của Công ty My Xuân và Doanh nghiệp Quang Hưng, qua kiểm tra cho thấy 2 đơn vị trên đã thực hiện đầy đủ theo quy định như trong giấy phép.

Đoàn kiểm tra đã đề nghị chính quyền địa phương tiếp tục giải thích cho dân. Còn về phía UBND huyện Tuy Phước, trong báo cáo số 22 gởi Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh ngày 18.4.2008, khẳng định: Vị trí bãi cát bồi (bãi cát Bờ Điêu) thuộc thôn Đại Lễ, xã Phước Hiệp, nằm phía nam khúc cong của sông Côn; nếu không quy hoạch khai thác cát hàng năm sẽ sạt lở bờ bắc thôn Lộc Ngãi (Phước Quang) trong mùa lũ lụt…

Mỏ cát Bờ Điêu được tỉnh quy hoạch cấp phép cho khai thác cát trên diện tích 8,7ha.

Về phía chính quyền địa phương, ông Huỳnh Bá Đông, Chủ tịch UBND xã Phước Hiệp, cho hay: “Mỏ cát Bờ Điêu nếu khai thác theo quy định không hề ảnh hưởng đến khu dân cư xóm 1, mà tạo dòng chảy thông thoáng hơn tránh không bị lũ xuyên phá 2 bên bờ sông, nhất là đoạn bờ sông bên phía thôn Lộc Ngãi (Phước Quang). Chúng tôi đang phối hợp với doanh nghiệp được phép khai thác cát vận động nhân dân chấp hành Quyết định của UBND tỉnh, không để lãng phí tài nguyên làm thất thu ngân sách Nhà nước. Mặt khác UBND xã đã làm việc với doanh nghiệp và doanh nghiệp đã cam kết đền bù nếu quá trình khai thác cát cũng như vận chuyển cát gây thiệt hại cho nhân dân”.

Chủ trương là vậy, nhưng doanh nghiệp được cấp phép khai thác cát vẫn tiếp tục chờ, và không biết bao giờ mới khai thác được cát tại mỏ Bờ Điêu nếu không có sự đồng thuận của người dân nơi đây?

Để việc khai thác cát thuận lợi, không gây thiệt hại cho doanh nghiệp và trực tiếp không ảnh hưởng đến đời sống nhân dân địa phương, chấp hành quyết định cho phép khai thác cát tại mỏ Bờ Điêu của UBND tỉnh, thiết nghĩ các cơ quan chức năng và chính quyền địa phương nhanh chóng vào cuộc, cần họp nhân dân phân tích rõ, để nhân dân hiểu, hợp tác thực hiện theo quy hoạch khai thác cát chống sạt lở đê sông mà huyện Tuy Phước và tỉnh đã quy hoạch.

• Xuân Thức