Tháp cổ Bình Lâm ở xóm Long Mai, thôn Bình Lâm, xã Phước Hòa (Tuy Phước) nằm trên một gò đất cao, tháp có bình đồ vuông, mỗi cạnh chừng 10m, cao khoảng 20m, có 3 tầng. Trong một số thư tịch cổ, tháp có tên Thanh Trúc, nhưng trong các công trình nghiên cứu sau này và trong dân gian đều gọi là tháp Bình Lâm. Theo “Bình Định - Danh thắng và di tích”, tháp Bình Lâm tiêu biểu cho phong cách nghệ thuật cổ điển, là sự phục hưng của nghệ thuật nguyên khai. Theo đó tháp Bình Lâm có niên đại tương đối sớm, vào khoảng cuối thế kỷ X - đầu thế kỷ XI.
 |
|
Ảnh 1
|
Dãi dầu theo năm tháng, tháp Bình Lâm đã bị hư hại nhiều. Năm 1994 tháp Bình Lâm được Bộ Văn hóa xếp hạng di tích lịch sử cấp Quốc gia, và đã được cấp kinh phí để trùng tu. Đặc biệt, để phục vụ du khách tham dự Festival Tây Sơn - Bình Định trong đầu tháng 8 tới, UBND tỉnh đã đầu tư 1,5 tỉ đồng xây dựng đường bê tông dài 500 mét đến tận chân tháp và đã hoàn thành đưa vào sử dụng trong tháng 6 năm nay.
Trong quá trình thi công, để tạo cảnh quan thông thoáng, địa phương cũng tiến hành giải tỏa một số công trình nhà cửa xây cất gần chân tháp. Tuy nhiên, vào ngày 20.6, khi chúng tôi đến thăm, đường vào tháp Bình Lâm vẫn chưa được thông thoáng (xem ảnh 1), vật liệu xây dựng của các nhà dân còn để ngổn ngang gần chân tháp; các công trình phụ, chuồng nuôi nhốt gia súc, phân gia súc thải ra đường gây phản cảm cho khách tham quan. Khi tiến dần vào cửa tháp bên trong chất đầy các cây tre, nền nhà nhớp nhúa bùn đất. Chung quanh tháp vẫn còn vương vãi các ống bi nằm cạnh chân tháp và gần với bia ghi di tích lịch sử (xem ảnh 2).
 |
|
Ảnh 2
|
Từ nay đến ngày diễn ra lễ hội Festival Tây Sơn - Bình Định không xa (hơn một tháng nữa), rất mong chính quyền địa phương và ngành chức năng sớm khắc phục để khách tham quan hài lòng khi được chiêm ngưỡng ngọn tháp cổ nhất ở Bình Định.
| 
