Chuẩn bị ngăn sông.

Nếu như Thủy điện Hòa Bình từng được mệnh danh là "công trình của thế kỷ XX", thì có thể gọi Thủy điện Sơn La là "công trình của thế kỷ XXI".

Ngoài vai trò rất quan trọng trong việc cung cấp điện năng, Thủy điện Sơn La còn có vai trò giảm lũ trong mùa mưa, tăng lượng nước trong mùa khô cho đồng bằng sông Hồng và an ninh quốc phòng. Quyết định đầu tư xây dựng Thủy điện Sơn La đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt ngày 15-1-2004.

Theo đó diện tích lưu vực thủy điện chiếm 43.760km2, dung tích toàn bộ hồ chứa là 9,26 tỉ m3, dung tích phòng lũ kết hợp với Thủy điện Hòa Bình là 7 tỉ m3, mực nước dâng bình thường 215m, công suất lắp máy 2.400MW với 6 tổ máy (công suất của Thủy điện Hòa Bình là 1.920 MW), điện lượng bình quân hàng năm 10,227 tỉ kwh (kể cả tăng cho Thủy điện Hòa Bình 1,264 tỉ kwh), diện tích chiếm đất vùng hồ và khu mặt bằng công trình 244,98km2. (Thủy điện Hòa Bình hiện cung cấp trên 8 tỉ kwh hàng năm, là nhà máy Thủy điện lớn nhất Đông Nam Á và là 1 trong 10 nhà máy Thủy điện lớn nhất thế giới).

Việc xây dựng công trình này cũng thể hiện sự lớn mạnh của đội ngũ kỹ thuật Việt Nam. Các hạng mục của công trình Thủy điện Sơn La, như: đập chính, đập tràn kết cấu bê tông trọng lực, tuyến năng lượng gồm cửa lấy nước, đường dẫn nước áp lực, nhà máy Thủy điện sau đập lắp đặt 1 tổ máy, đường dây 220KV và 500KV đấu nối với hệ thống điện quốc gia, cơ sở phụ trợ, công cộng dân dụng phục vụ xây dựng công trình... đều do những người thợ Việt Nam đảm nhận xây dựng với kỹ thuật tiến tiến nhất.

Phần thiết kế cũng có sự tham gia của phía Việt Nam: Công ty Tư vấn thiết kế Xây dựng điện 1 (EVN) liên danh với Viện thiết kế Thủy công Moskva (Nga) và Tư vấn Colenco (Thụy Sĩ).

Các công trình đầu mối gồm: đập chính, đập tràn kết cấu bê tông trọng lực. Tổng mức vốn đầu tư 36.933 tỉ VND, trong đó vốn cho xây dựng công trình do Tổng Công ty Điện lực Việt Nam (EVN) làm chủ đầu tư là 25.624,85 tỉ đồng, vốn cho dự án tái định cư là 10.294,915 tỉ đồng, vốn cho dự án các công trình giao thông 1.013,24 tỉ đồng. Tổ máy đầu tiên sẽ hoạt động vào năm 2010 và hoàn thành toàn bộ vào cuối năm 2012.

Kỳ vọng cho vùng Tây Bắc

Theo đánh giá của các cơ quan chức năng, Thủy điện Sơn La khởi công sẽ có tác động mạnh mẽ đến sự phát triển kinh tế xã hội vùng Tây Bắc. Vùng lòng hồ là vùng có địa hình thấp, dân sống chủ yếu là nông nghiệp, tự cấp, tự túc, cuộc sống có nhiều khó khăn. Thu nhập bình quân 1,5 triệu đồng/hộ/năm, 50% số xã thuộc diện các xã đặc biệt khó khăn, tỉ lệ đói nghèo chiếm 30%. Hồ chứa nước của công trình làm ảnh hưởng đến 8 huyện thị xã với 18.987 hộ dân trong đó số dân tộc thiểu số chiếm 95,3%, tổng giá trị thiệt hại khoảng 1.789 tỉ đồng.

Khi Thủy điện hoàn thành thì tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm GDP của vùng Tây Bắc giai đoạn 2011-2020 là 9%/năm. GDP bình quân đầu người năm 2010 gấp 2,8 lần và năm 2020 gấp 6,6 lần năm 2000. Tỉ trọng ngành công nghiệp và xây dựng tăng từ 15,2% năm 2000 lên 30% năm 2010 và 36% năm 2020. Tỉ trọng ngành dịch vụ tăng từ 33,2% năm 2000 lên 45% năm 2010 và 48% năm 2020.

Hệ thống hạ tầng cho các điểm tái định cư đều đảm bảo 100% có đường ôtô liên vùng và 100% số hộ dân tái định cư được dùng điện sinh hoạt, sử dụng nước sạch, trạm xá và trường học kiên cố. Ngoài ra khi dự án hoàn thành sẽ tạo 1 hệ thống giao thông thủy dọc các tỉnh Tây Bắc thông qua hồ chứa Thủy điện Hòa Bình và hồ chứa Thủy điện Sơn La, tạo điều kiện phát triển, nuôi trồng thủy sản, cải tạo khí hậu vùng.

. Theo VietNamNet