- Người dân có nhu cầu trình bày thì mình phải nghe, họ gửi đơn thì mình phải nhận. Không nghe, không nhận sao được. Hơn nữa đó cũng là một nguồn thông tin để đánh giá việc thi hành chính sách, pháp luật về đất đai. Tôi có yêu cầu các đoàn phải bám sát mục đích, nội dung của đợt kiểm tra nhưng phải bố trí thời gian nghe trình bày và nhận đơn nếu dân yêu cầu, không để xảy ra bức xúc ảnh hưởng đến trật tự xã hội của địa phương. Các đoàn đã cố gắng thực hiện như vậy.

* Một nông dân ở xã ngoại thành Hà Nội có đưa cho đoàn kiểm tra xem khoảng 2.000 biên lai bưu điện và phiếu nhận đơn mà ông này lưu giữ sau mỗi lần gửi đơn khiếu nại đi các nơi. Nhưng vấn đề là ở chỗ, những lá đơn này không được giải quyết, thậm chí là không ai thèm trả lời...

- Chuyện đơn thư khiếu nại chuyển vòng vèo, không giải quyết là có thật và có nhiều là đằng khác. Dân khiếu nại chính quyền huyện thì theo luật UBND huyện phải là người giải quyết lần đầu, nếu đơn có đến tỉnh, thì cũng lại phải chuyển về huyện thôi. Nhưng ở đây có chuyện là ít nơi bố trí người theo dõi, xem những lá đơn ấy ai thụ lý, có được giải quyết không và giải quyết như thế nào? Chưa nói đến chuyện đúng, sai. Trên thực tế có nhiều việc người dân khiếu nại không đúng. Nhưng chúng ta phải hiểu rằng, khi người ta đã mang đơn đi là họ có bức xúc, nỗi bực tức ấy cần phải được giải quyết, dù có thể chỉ đơn giản là một cuộc đối thoại với người có trách nhiệm giải quyết đơn của họ.

*Theo ông, phải làm gì để khắc phục tình trạng nảy sinh nhiều đơn thư khiếu nại và số đơn thư khiếu nại tồn đọng quá lớn như hiện nay?

- Điều quan trọng nhất là cả chính quyền và người dân đều phải chấp hành đúng pháp luật. Vi phạm pháp luật chính là nguyên nhân đẻ ra khiếu kiện. Ví dụ như trong công tác đền bù giải tỏa, nếu chúng ta thực hiện đúng việc tái định cư như quy định thì làm gì có chuyện dân khiếu nại là chưa có nhà đất tái định cư mà đã buộc tháo dỡ nhà. Trong tình hình hiện nay, cần phải có liều thuốc đặc trị thì mới có thể cứu cơn bệnh trầm kha về tồn đọng đơn thư.

* Theo cơ chế về giải quyết khiếu nại hiện hành, người ra quyết định hành chính bị khiếu kiện chính là người giải quyết khiếu kiện lần đầu, nhiều người cho rằng chính quy định này khiến việc giải quyết khiếu nại kém hiệu quả. "Tự xử" có vẻ là quy định thiếu thực tế, thưa ông?

- Cơ chế này có ý tốt là để cơ quan bị khiếu nại tự mình phải xem xét giải quyết, sai thì phải sửa, không cần cấp trên sửa sai. Nhưng đúng là đợt kiểm tra vừa qua cho thấy có những trường hợp quyết định sai nhưng không tự sửa và cũng không thèm trả lời dân. Theo tôi, tốt nhất là giải quyết khiếu kiện thông qua cơ chế xét xử của tòa án. Làm như vậy vừa bảo đảm khách quan, công bằng trong giải quyết khiếu nại, vừa giảm tồn đọng do tòa án có bộ máy chuyên môn thực hiện nhiệm vụ xét xử. Ra tòa, nguyên đơn và bị đơn trong vụ khiếu kiện có quyền thuê luật sư bảo vệ quyền lợi cho mình. Là người đã từng làm chủ tịch và bí thư tỉnh, tôi chia sẻ với các địa phương về giải quyết khiếu nại. Địa phương có trăm công, ngàn việc phải giải quyết, đâu chỉ có một việc giải quyết khiếu nại, thành ra tập trung việc này thì có thể quên việc khác.

* Quay trở lại việc tiếp công dân của các đoàn kiểm tra, cuộc tiếp xúc nào cũng nóng bỏng và bề bộn nhưng có sợ rằng cũng sẽ lại làm cho người dân một lần nữa thất vọng vì thực chất các phản ánh hay đơn thư của họ cũng chuyển về địa phương giải quyết?

- Trách nhiệm giải quyết đơn thư đã được pháp luật quy định, vì vậy số đơn thư đó sẽ được phân loại và chuyển giao đúng cơ quan có trách nhiệm giải quyết. Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ theo dõi, kiểm tra việc giải quyết theo chức năng được giao.

* Thế còn những chính sách gì sẽ được kiến nghị sửa đổi?

- Cho đến lúc này thì hầu hết những tiếp nhận được của các đoàn kiểm tra đều không nằm ngoài những kiến nghị của chúng tôi trong dự thảo Nghị định sửa đổi một số điều của các nghị định hướng dẫn thi hành Luật Đất đai đang trình Chính phủ, chỉ còn vấn đề giá đất nông nghiệp chắc phải điều chỉnh trong trường hợp thu hồi đất. Sửa lần này nữa thì cơ bản là ổn. Điều cần phải quan tâm là tổ chức thực hiện, nhất là ở cơ sở. Cơ sở đang là khâu yếu nhất trong quản lý đất đai, cần phải được tăng cường, tăng cường cả năng lực, ý thức trách nhiệm và phẩm chất.

* Xin cảm ơn ông!

. Theo Thanh Niên